Koude oorlog - les 4

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

   Koude oorlog

Deze les

Programma van vandaag

• Dekolonisatie
• Verder werken in Plein M
  

Leerdoelen: aan het einde van deze les...

• weet je waardoor de koude oorlog is begonnen;
• weet je waarom er koloniën waren;
• weet je welke koloniën Nederland had.
  

Wat heb je nodig:

• Tablet
  

Dekolonisatie

Dekolonisatie: het proces waarbij kolonies zelfstandig worden van een 'moederland'. 

Dekolonisatie

Wanneer?

Na de tweede wereldoorlog, maar ook al daarvoor.

- 1776 verklaarden de Verenigde Staten zich onafhankelijk van het Britse Verenigd Koninkrijk.

- Na WOI werden koloniën van Duitsland beheerd door landen die als winnaar uit WOI kwamen. Doel: koloniën weer onafhankelijk maken.

Dekolonisatie

Wanneer?

Na WOII: grote golf van dekolonisatie, voornamelijk in Azië en Afrika. 

Er zijn drie fasen te onderscheiden. 

1. Tussen 1946 en 1956 landen in Zuid- en Zuidoost-Azië (bv Indonesië en India) en het Midden-Oosten (bv Jordanië en Israël) 
2. Van 1956 tot 1965 veel Afrikaanse landen (bv Congo). 
3. Na 1965 zijn het vooral de (ei)landen in het Caraïbisch gebied en Oceanië 

Dit proces is nog altijd niet afgesloten.

Dekolonisatie

Waarom dekolonisatie?

1. Inheemse (oorspronkelijke) inwoners werden achtergesteld.

2. Verenigde Staten en Sovjet Unie (de twee grootmachten!) waren            tegen imperialisme (gebieden overheersen voor economisch                  voordeel). 

3. Japan was een voorbeeld dat niet-westerse volken best een vuist            konden maken naar Europa.

Dekolonisatie

Bestaan er nog kolonies?

Curaçao (NL), de Britse Maagdeneilanden (GB), Gibraltar (GB) en de Falkland Eilanden (GB) zijn nog kolonies. 

Dekolonisatie

Wat zie je nog terug uit de tijd van de kolonies?

Taal:

- In de V.S. wordt Engels gesproken (was kolonie van GB);

- In heel Zuid-Amerika wordt nog steeds Spaans en Portugees                    gesproken;

- Veel Afrikaanse landen hebben Engels als voertaal.

Dekolonisatie

Wat zie je nog terug uit de tijd van de kolonies?

Cultuur: Religie (geloof) is overgenomen

- Zuid-Amerika is naar Spaans en Portugees voorbeeld Katholiek;

- Noord-Amerika is overwegend Protestants;

- De Filipijnen is een sterk christelijk land.

Dekolonisatie

Wat zie je nog terug uit de tijd van de kolonies?

Straatbeeld:

- In Zuid-Afrika hebben vele plaatsnamen een Nederlandse of Britse        naam (Johannesburg, Bloemfontein, Kaapstad en Mosselbaai).

Dekolonisatie

Wat zie je nog terug uit de tijd van de kolonies?

Straatbeeld:

- In New York, wat eerst ook een tijd Nederlands is geweest, vind je            nog steeds vele Nederlandse namen terug. 

- Denk aan de namen Harlem (Haarlem), Brooklyn (Breukelen),                   Hempstead (Heemstede) en Flushing (Vlissingen). 

Dekolonisatie

Wat zie je nog terug uit de tijd van de kolonies?

Straatbeeld:

- De belangrijkste stempel die de Nederlanders wereldwijd hebben          gehad is de invoering van de ‘Dollar’. 

- Dit is nu wereldwijd de meest bekende munteenheid en een                    verbastering van het Nederlandse ‘Daalder’.

Aan de slag: 

Wat: werk aan de opdrachten in Plein M die voor je klaar zijn gezet. Maak hoofdstuk 5.2 af.

--> Log in via SOM today - leermiddelen

Hoe: 

1. Open Plein M, ga naar de planning met opdrachten en leerstof die klaar is gezet.
2. Lees de leerstof en de opdrachten goed door. 
3. Beantwoord de vragen.
4. Check na elke vraag: is de vraag volledig beantwoord? Klopt je antwoord?
5. Zorg dat je voor 31 mei alle opdrachten af hebt. Klaar? Laat je docent dit weten. Beantwoord de leerdoelen op de volgende dia.

Wie: jij alleen, maar je mag een vraag stellen aan je buurman/-vrouw

Tijd: Tot 5 minuten voor het einde van de les

Resultaat: je beheerst de leerdoelen op de volgende dia.

Leerdoelen lessen Plein M

5.1 Kolonies maken zich los

• weet je welke invloed de Tweede Wereldoorlog had op landen met kolonies;
  
• kun je uitleggen welke invloed het einde van de Japanse bezetting had op kolonies;
  
• kun je uitleggen hoe de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië verliep;
  
• weet je hoe nieuwe staten ontstonden na de Tweede Wereldoorlog.
  

5.2 De koude oorlog

• kun je uitleggen welke tegenstellingen tussen Oost en West ontstonden;
• weet je waardoor deze tegenstellingen groeiden;
• weet je hoe de Koude Oorlog dichtbij en ver weg gevoerd werd;
• kun je beschrijven hoe de Koude Oorlog eindigde.

Terugblikken

Leerdoelen: aan het einde van deze les...

• weet je waardoor de koude oorlog is begonnen;
• weet je waarom er koloniën waren;
• weet je welke koloniën Nederland had.

Vooruitblikken

Volgende les

• Laatste les om aan Plein M te werken
  
• Daarna: start met tijdlijn opdracht