Opvoedkunde deel 1 5PMW (sept. '23)

• Opvoedkunde
• Secundair onderwijs

Planning 10-09-2024:

• inleiding basiscompetenties in de welzijnszorg
• 17-09-2024: uitstap naar het kinderdagverblijf (oefenen verluieren en kennismaking met de werking van het kinderdagverblijf)
•  17-09-2024: kennistoets basiscompetenties pag. 8 tot 12
• ontwerpen & maken van een wapenschild 5PMW
• spel

Opvoedkunde deel 1 (sept. '24)

Zie cursus in Google Classroom 

Vakgebonden attitudes

Inleidende opdracht: portfolio

Beantwoord individueel de vragen op pagina 3 (zie Google Classroom en dien deze in).

= opdracht 1: portfolio

Leerinhouden 

• eerst leren, oefenen en evalueren
• onderdompelen van kennis en omgaan met verschillende doelgroepen
• Afwisseling tussen theorie en praktijk
• Werkplekleren in kleuterschool,                                       kinderdagverblijf, ...

Opdracht 2: pedagogische vaardigheden

Zoek zelfstandig de betekenis van de woorden op pagina 6 en noteer deze in je eigen woorden. 

In te dienen via Google Classroom = opdracht 2

Pedagogische en agogische vaardigheden

Pedagogisch = persoons en contextgebonden

Persoonsgebonden: hoe de persoon omgaat met een bepaalde situatie

Contextgebonden: het geheel van omstandigheden beïnvloedt de manier waarop iemand reageert

Wie moet pedagogisch handelen?

1. Primaire opvoeders (meestal de ouders)

2. Secundaire opvoeders (leerkrachten, kinderverzorgsters, opvoeders, ...)

Voorbeelden van pedagogische vaardigheden:

• betrokkenheid
• probleemoplossend denken
• toezicht houden
• positieve bekrachtiging 

Pedagogisch handelen kunnen we onderverdelen in 4 elementen

vertrouwen creëren

aandachtig zijn

geduldig zijn

begrip tonen

compliment geven

inspelen op behoeften

Hans wilt niet op de schommel omdat hij daar vorige week van af gevallen is. Je laat Hans naast jou zitten terwijl de rest op de schommels gaat.

Ruud wilt vertellen wat er op school gebeurde vandaag. Je zet de tv af en luistert naar Ruud. 

Noa heeft een halfuur aan zijn zandkasteel gewerkt. Je toont je bewondering over hoe hoog het kasteel is.

Simon ziet er erg moe uit. Je besluit hem nu al zijn middagdutje te laten doen, ondanks hij dat normaal pas binnen een uur doet.

Bas komt voor de eerste keer naar de kinderopvang. Hij lijkt wat bang. Je neemt hem bij jou op de schoot en laat hem rustig wennen aan deze nieuwe omgeving.

Mats wilt zijn schoentjes uitdoen, maar dat lukt niet zo goed. Je besluit te wachten en Mats zelf te laten proberen.

Agogische vaardigheden

Agogische vaardigheden verwijzen naar de vaardigheden en technieken die worden gebruikt in de agogiek, een vakgebied dat zich bezighoudt met het begeleiden, ondersteunen en stimuleren van persoonlijke ontwikkeling, groei en verandering van individuen, groepen en gemeenschappen. 

Agogische vaardigheden zijn vooral relevant in contexten zoals sociaal werk, onderwijs, jeugdzorg, counseling, en andere beroepen waarbij het helpen van mensen bij hun persoonlijke en sociale ontwikkeling centraal staat.

Agogische basisvaardigheden

• observeren
• communiceren
• luistervaardigheid
• feedback geven
• evalueren

Kennisvaardigheden & attitudes

• Kennis: dingen die iemand weet en veel over kent
• Vaardigheden: bepaalde fysieke of mentale handelingen kunnen uitvoeren
• Attituden: iemand zijn houding, instelling, motivatie
• Competentie: kennis, vaardigheden en attitudes samen

BASISCOMPETENTIES IN SOCIALE RELATIES EN DE ZORG

Wat zijn competenties weer?

Vul in op pagina 16

Cliëntgericht werken

Cliëntgericht werken in de zorg houdt in dat de cliënt of patiënt centraal staat. De (be)handelingen en procedures worden afgestemd op de wensen en zorgbehoeftes van de cliënt/patiënt. Het welzijn en de zelfredzaamheid van de zorgvrager zijn hierbij belangrijke factoren.

Er zijn 4 basiscompetenties waarover je dient te beschikken in de zorg

1. Empathie

2. Echtheid

3. Onvoorwaardelijke acceptatie

4. Warmte

wat is volgens jou empathie?

Empathie =

• Inlevingsvermogen
• Zichzelf kunnen inleven in de emoties & gevoelens van anderen. 
• Men begrijpt de verbale en non-verbale communicatie van de ander 

Empathie video

Zoek online naar een foto waarvan jij kan aantonen wat empathie is.

Empathisch zijn in de zorg:

• Probeer de zorgvrager te begrijpen vanuit zijn leefwereld 
• Empathie = inlevingsvermogen
• Kan op verschillende manieren zijn: een gebaar, lichaamshouding of gelaatsuitdrukking

Een empathisch verzorgende:

• neemt de relatie met de zorgvrager au serieux 
• is zich bewust van wat de zorgvrager nu voelt
• Geeft commentaar op een manier die past bij cliënt zijn gedachten en gevoelens
• Is gevoelig voor eigen fouten 
• geeft de zorgvrager continue het signaal: ik ben er voor jou en met jou!

0

2. Echtheid

Echtheid is:

• authentiek zijn
• puurheid
• oprecht en eerlijk zijn 

Vind jij van jezelf dat je altijd "ECHT" bent?

Sta even stil bij jezelf:

Sta even stil bij jezelf:

1. Wat zijn enkele kenmerkende eigenschappen die je altijd al had?
   
2. Wanneer voelde je je echt diep gelukkig?
   
3. Wat is het moment geweest in je leven dat je diep teleurgesteld was?
   
4. Wat is echt belangrijk voor je, waar sta je voor of kom je voor in actie?
   
5. Wat is je grootste uitdaging in je werk- en in je privéleven?
   
6. Wat hoop je dat je beste vriend(in) over je zal zeggen op je 70ste verjaardag?

1. Ik wou dat ik de moed had gehad om een leven te leiden dat echt bij me paste
2. Ik wou dat ik niet zo hard gewerkt had
3. Ik wou dat ik mijn gevoelens meer had durven uiten
4. Ik wou dat ik het contact met mijn vrienden beter had onderhouden
5. Ik wou dat ik mezelf had toegestaan te kiezen voor geluk

 

  

3. Onvoorwaardelijke acceptatie

= het aanvaarden van iets zonder te aarzelen of erover na te denken bijvoorbeeld: liefde voor je ouders, broer, zus of je vriendje/vriendin. 

4. Warmte

• vriendelijkheid
• betrokkenheid
• genegenheid
• ben ik een 'warm' persoon? 

Opdracht 3: basiscompetenties

Maak de opdracht basiscompetenties in Google Classroom.

Lees aandachtig elke casus en beantwoordt de vragen individueel.

Dien in via Google Classroom.

Volgende les:

Toets! 

Zijn er nog vragen? 

Oefenen!

Oefenen van de basiscompetenties aan de hand van een rollenspel...