1.2 Niet ieder inkomen is hetzelfde

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

1. Inkomen en welvaart

1.2 Niet ieder inkomen is hetzelfde

Herhaling vorige les

• Wat voor verschillende soorten inkomens zijn er?
• Waardoor kan je koopgedrag veranderen?
• Waarom zijn doelgroepen belangrijk?
• Hoe kunnen jouw aankopen gevolgen hebben voor anderen en het mileu? 

1.2 Niet ieder inkomen is hetzeflde

Aan het einde van deze paragraaf kan ik:

• het verschil uitleggen tussen bruto, netto en besteedbaar inkomen.
• met een groeifactor een stijging of daling berekenen.
• oorzaken noemen van inkomensverschillen.
• uit een Lorenzcurve aflezen hoe de inkomens in een land verdeeld zijn.

1.2 Niet ieder inkomen is hetzelfde

Besteedbaar inkomen

   brutoloon (afgesproken met werkgever)

- sociale premies

- loonheffing         

   nettoloon (ontvang je op je rekening)

   nettoloon

- premie ziektezorgverzekering

- andere verplichte heffingen    

  besteedbaar inkomen

Het deel van je inkomen dat je vrij kunt uitgeven is het besteedbaar inkomen.

1.2 Niet ieder inkomen is hetzelfde

Groeifactor

Meestal gaat je loon omhoog (bijvoorbeeld per jaar of je maakt promotie)

Een stijging in procenten van je loon, kan je bereken met een groeifactor.

Bij een stijging van 4 % bedraagt de groeifactor:

• 100% + 4% = 104%
• 104% : 100% = 1,04

Bij een daling van 4% bedraagt de groeifactor:

• 100% - 4% = 96%
• 96% / 100% = 0,96

1.2 Niet ieder inkomen is hetzelfde

Groeifactor

Vul de groeifactor in:

- stijging van 5%

- daling van 5%

- stijging van 33%

- daling van 0,25%

- stijging van 0,65%

- daling van 77%

1.2 Niet ieder inkomen is hetzelfde

Verschil in inkomen

Modaal inkomen -> Inkomen dat het meest voorkomt

Sociaal minimum -> Heb je nodig om van te leven

Zoek in tweetallen op: 

• Wat was het modale inkomen in 2023?
• Wat was het sociaal minimum in 2023?

1.2 Niet ieder inkomen is hetzelfde

Verschil in inkomen

Waarom verdient niet iedereen evenveel?

1.2 Niet ieder inkomen is hetzelfde

Verschil in inkomen

Inkomensverschillen ontstaan door:

- opleiding

- ervaring

- zwaar werk

- vraag en aanbod

- aantal uren

Iedereen gelijk

Lorenzcurve

Gebruik de Lorenzcurve.

Maak van onderstaande zinnen een economisch juiste tekst door de juiste woorden te kiezen.

Vul bij de nummers de juiste woorden in. Kies uit de woorden of getallen die tussen haakjes staan.

Hoe dichter de Lorenzcurve bij de diagonaal ligt, hoe …(1)…

(gelijker / ongelijker) de inkomensverdeling is.

De 10% personen met de laagste inkomens verdienen …(2)…

(4% / 9% / 20%) van het totale inkomen.

De 10% personen met de hoogste inkomens verdienen …(3)…

(25% / 75% / 90%) van het totale inkomen. 

1.2 Niet ieder inkomen is hetzeflde

• Ik kan het verschil uitleggen tussen bruto, netto en besteedbaar inkomen
• Ik kan met een groeifactor een stijging of daling berekenen.
• Ik kan oorzaken noemen van inkomensverschillen.
• Ik kan uit een Lorenzcurve aflezen hoe de inkomens in een land verdeeld zijn.