H2.2. Rivieren van ijs

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H2.2 Rivieren van ijs

- terugbik naar 2.1 
(verwering en erosie)

- paragraaf 2: Rivieren van ijs

Welke soorten verwering kennen we?

Verwering

Het uiteenvallen van gesteente onder invloed van weer en plantengroei.

- Mechanische verwering 

- Chemische verwering

Mechanische verwering

Verschil in temperatuur

De steen zet uit bij warmte 

Krimpt weer bij kou

Vorst verwering

Verschil in temperatuur

De steen zet uit bij warmte 

Krimpt weer bij kou

Vorstverwering

Biologische verwering

Wortels van planten en bomen helpen soms een handje mee door zich in spleten en barsten te wringen.

Chemische verwering

Als de samenstelling van een gesteente wel verandert, spreek je van chemische verwering .

Chemische

verwering

Mechanische verwering

begin van een gletsjer 

 Duizenden jaren geleden waren de Alpen bedekt met enorme gletsjers , rivieren van ijs die langzaam van de hellingen naar beneden gleden. 

begin van een gletsjer 

 In een ijstijd valt veel neerslag in de vorm van sneeuw. Het enorme pak sneeuw veranderd door de gigantische druk in firn : korrelige en ijsachtige sneeuw. 

De firn hoopt zich steeds verder op en vormt een firnbekken . Dat is het begin van een gletsjer.

Zet het juiste begrip bij de tekst

rivieren van ijs die langzaam van de hellingen naar beneden glijden

Periode waarin de gemiddelde temperatuur op aarde een paar graden daalde.

korrelige, overjarige en ijsachtige sneeuw.

Een verzameling van overjarige sneeuw hoog in de bergen. Het begin van de gletsjer

Gletsjer

IJstijd / Glaciaal

Firn

Firnbekken

IJstijden

 In de geschiedenis van de aarde zijn er koude perioden geweest. In zo’n periode daalde de temperatuur niet dramatisch (gemiddeld niet meer dan 5 °C), maar er viel in de winter meer sneeuw dan dat er in de zomer smolt.  

 

Verwering en gletsjers

Een Gletsjer bestaat niet uit glad ijs. Hij zit vol met stenen en grind. 

Door verwering vallen er rotsen en stenen op de gletsjer.

Morene aan de zijkant van de gletsjer noemen we zijmorene
Het puin dat onder de gletsjer wordt meegenomen noemen we grondmorene
Aan het eind van de gletsjer (onder aan de berg) liggen eindmorene

De gletsjer beweegt langzaam van de berg af. Door erosie wordt een U-dal uitgeslepen. 

Erosie

Het afslijten van gesteente door water, wind of ijs

Hoe noemen we de puin de door verwering op en in de Gletsjer terecht komt?

1. Gletjserpuin
2. Morene
3. Glaciaal
4. Poarstenen

Hoe kan je in deze afbeelding zien dat het dal door een gletsjer is gevorm?
(klik om te vergroten)

Einde

Doei