J-EHBO brandwonden

• Zorg en Welzijn
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 3

Brandwonden

Wat is een brandwond?

Een brandwond is een gedeeltelijke of een volledige beschadiging van de huid die wordt veroorzaakt door inwerking van warmte, een chemische stof of elektriciteit gedurende een bepaalde tijd, boven een bepaalde temperatuur.

Oorzaken van brandwonden 

• Zonverbranding: Geen wond maar een ontstekingsreactie van de huid 
  
• Hete vloeistofverbranding: Een blaar of een zeer pijnlijke wond door bijvoorbeeld een ongeluk met een kop thee 
  
• Contactverbranding: Een blaar of een zeer pijnlijke wond door het aanraken van een heet voorwerp 
  
• Vuur / vlamverbranding: Een (diepe) wond door contact met een (steek)vlam 
  
• Verbranding door elektriciteit: (diepe) wonden door de inwerking van elektriciteit 
  
• Chemische verbranding: Een wond door de inwerking van een chemische stof
  

Waarom zijn brandwonden gevaarlijk? 

De huid is een orgaan met veel functies zoals warmte en vocht in het lichaam houden en kou en bacteriën erbuiten. Door een brandwond worden deze functies ernstig aangetast of vervallen helemaal. Veel vochtverlies kan leiden tot shock, onderkoeling kan makkelijker optreden, kapotte blaren vormen een groot gevaar op infectie en het risico op tetanus is bij brandwonden aanwezig.

3 lagen  huid.

opperhuid

hoornlaag: dode cellen die verhard de bovenste laag vormen van de huid.

kiemlaag: levende delende cellen die voor nieuwe stukken huid zorgen--> hoornlaag

lederhuid

hierin liggen de meeste zintuigcellen.

warmtezintuigen, koudezintuigen, drukzintuigen, tastzintuigen en pijnpunten.

onderhuid

hier ligt het vet en de haarzakjes.

 

om de haarzakjes zitten talgklieren om de haren vettig te houden maar ook de hoornlaag.

1e graads verbranding (huidverbranding)

De (opper)huid is van kleur veranderd. 

De verbranding is droog, kan pijnlijk zijn en is soms wat opgezwollen. 

Een eerstegraads verbranding ontstaat wanneer je bijvoorbeeld te lang onbeschermd in de zon hebt gezeten. De huid is niet stuk en daarom noemen we het geen brandwond, maar een verbranding. Een eerstegraads verbranding kan erg pijn doen.

2e graads verbranding (gedeeltelijke verbranding)

Bij tweede graads verbranding spreken we wel over een brandwond. 

De huid is op die plek zijn functie enigszinds verloren.

Tweede graads brandwonden zijn rood van kleur, zijn nat en er kunnen blaren te zien zijn. In deze blaren zit bloedplasma. Dit is een reactie van de huid om de warmte kwijt te kunnen. Tweede graads brandwonden zijn zeer pijnlijk. Na herstel van tweede graads brandwonden kunnen littekens over blijven. Rondom tweede graads brandwonden kun je eerste graads verbranding vinden.

Kenmerken 2e graads

• Glanzend rood, roze. 
  
• De opperhuid is beschadigd tot in de lederhuid
  
• Nat
  
• Blaren
  
• Pijnlijk

3e graads verbranding (gehele verbranding)

Derde graads brandwonden zijn de diepste brandwonden. Alle huidlagen zijn beschadigd en de huid is op die plek zijn functionaliteit volledig verloren. Derde graads brandwonden zijn wit of zwart van kleur, droog en niet pijnlijk. De kleur is afhankelijk van de manier van verbranden. Door bijvoorbeeld heet water ontstaat een witte brandwond (koken). Bij verbranding door vuur of een chemische stof ontstaan zwarte brandwonden (verkolen). Dit is makkelijk in te beelden door te denken aan kipfilet. Kook je dit in water wordt het wit. Leg je de kipfilet te lang op de barbeque dan wordt het zwart.

Kenmerken 3e

• Zowel de opperhuid als de lederhuid zijn volledig beschadigd tot in het onderhuids vetweefsel. 
  
• Wit, beige tot donkerbruin. 
  
• Droog, leerachtig. 
  
• Nauwelijks pijnlijk. 
  
• Is stug.
  

Wat moet je doen bij een 1e graads verbranding?

• Eerst water, de rest komt later!
• Verwijder zoveel mogelijk kleding en sieraden rondom de wond.
  
• Koel de brandwond met bij voorkeur lauw water. 
  
• Koel 10-20 minuten.

Waar moet je op letten: 

Laat water uit de kraan of beker niet direct op de wond vallen maar net erboven zodat het water over de wond stroomt. Zo kun je de huid of blaren niet kapot maken.

Koel met handwarm leidingwater. Heb je dit niet dan is alles waarmee gekoeld kan worden goed (zelfs slootwater).

Smeer bij brandwonden waarmee je naar professionele hulp gaat niks op de wond. Dit kan het uiterlijk van de wond beïnvloeden en beoordeling moeilijker maken. De enige uitzondering daarop zijn brandwonden gels.

Laat blaren heel. Hoe groot of vervelend ze ook zijn, laat eerst een arts oordelen.

Kleding die vast zit aan of in de wond mag je niet verwijderen. Ook dit laat je aan een arts over. (Uitzondering: chemische brandwonden)

Bij inademing van een hete lucht of gas bestaat de kans op beschadiging aan de luchtweg. Dit kan voor ademhalingsproblemen zorgen omdat de luchtwegen op kunnen zwellen. Maak strakke boorden en dergelijke los. Leg een slachtoffer niet plat maar halfzittend.

Daarna

Eerste graads zonnebrandwond:

Aftersun smeren

Daarna bij tweede of derde graads brandwonden:

• Blaren niet stuk maken.
  
• Gebruik eventueel een brandgel (watergel, burnshield). Geen andere huismiddeltjes!
  
• Dek de wond losjes af met een dekverband (of theedoek of andere schone doek).
  
• Ga naar een huisarts of, bij grote of bijzondere brandwonden, bel 112.