les 1 fictie (jong)volwassenen V1B 7 feb 2023

• Nederlands
• HBO
• Studiejaar 1

Lezenderwijs leren schrijven, en andersom

'In een meta-analyse van een groot aantal onderzoeken concluderen Graham & Hebert (2010) dat (leren) schrijven de leesvaardigheid van leerlingen vergroot. Schrijven over de teksten die je leest, heeft bovendien een positieve invloed op de verwerking van de inhoud van de tekst (schrijven om te lezen). De onderzoekers bevelen daarom aan leerlingen vaker te laten schrijven én ze te laten schrijven over teksten die ze (moeten) lezen' (SLO geïntegreerd lees- en schrijfonderwijs in het vo 2023).

Wie denk jij wel dat ik ben?

Het mondeling?

Wat mij opviel

-  gepassioneerde lezers: soms echte gesprekken

-  relatief hoog niveau 

-  feedback mening: soms kort door de bocht 

- tip: verplaats je in doelgroep; realiseer je het prestige van de auteur.....

Wat betreft mijn lessen/colleges

-  Mijn doel is jullie te helpen ontwikkelen tot academische lezers EN goede schrijvers van secundaire literatuur.

- Help mij jullie gebruiksaanwijzingen te doorgronden. Geef aan wat je (anders) wilt. 

- Voor de moeizame lezers onder jullie: roep mijn hulp in en schaam je niet.

lesopbouw

- Aan het begin van de les krijg je een schrijfopdracht over 'het boek van de week'. (30 minuten)

- We bespreken gezamenlijk 'het boek van de week' aan de hand van Basisboek Literatuur EN 

- Peerfeedback op je schrijfopdracht: inhoud EN taalbeheersing

- Ik kijk mee.

- taalkwesties

- poëzieanalyse

lesdoelen

Je weet wat de cursus Fictie 1.3 en de koppeling met TAVA inhoudt: lezen en schrijven.

  

proza:

Je bespreekt een verhaal+ opdracht Plot26  van Buddy Tegenbosch m.b.v. de Chambers-aanpak.

Je kunt literatuur op twee manieren definiëren m.b.v. Dera (2020).

Je legt uit hoe LvdL 15-18 verschilt met 12-15, en schaalt jezelf in bij 15-18.

Poëzie:

Je analyseert beeldspraak in twee gedichten en komt tot een interpretatie.

voorbereiding

De cursushandleiding fictie 1.3

Huh? Nooit gezien

Ken ik uit mijn hoofd

Vage blik op geworpen

e

Elke week een primaire tekst en een schrijfopdracht

eindopdracht: fictie en schrijven

Je toont de leeruitkomsten aan door het schrijven van een essay van 1200 - 1800 woorden. Aan de hand van een centrale vraag behandel je een zelfgekozen werk: een boek op minimaal niveau 3 van Lezen voor de Lijst 15-18. In het essay komt het volgende aan bod:

- hoe draagt de analyse van het werk bij aan de beantwoording van de centrale vraag.

- welke genre-indelingen, beoordelingscriteria etc. gebruik je voor het beantwoorden van de vraag?

- denken professionals, (recensenten, literatuurwetenschappers) daar ook zo over?

-Je maakt gebruik van secundaire literatuur (recensies, artikelen, tv-programma's, www.literatuurgeschiedenis.org etc) en je vermeldt deze bronnen middels APA.

 

Van Buddy Tegenbosch

heb ik alleen het verhaal VVV gelezen.

Heb ik zowel het verhaal VVV als De Kooi gelezen

Buddy Wie?

Ben je bekend met de gespreksmethode over boeken 'Vertel eens' van Aidan Chambers?

ja

nee

Let's do it

- 'De Kooi' door Buddy Tegenbosch

- Voor vrienden door het vuur'

-bekijk Plot 26

De Kooi

Groep A Welke stukken van het verhaal kunnen echt gebeurd zijn en welke beslist niet? Waaraan zie je dat?

Groep B Noteer de Open Plekken. En vul in.

Groep C Zag je een patroon of bepaalde verbanden?

Groep D Welke vraag zou je de Tegenbosch willen stellen? Hoe zou een belevende lezer niveau 1 op dit verhaal reageren?

Groep E Noteer 3 verhaalmotieven en twee abstracte motieven

Welke vraag zou jij aan Buddy Tegensbosch willen stellen?

Wat (denk jij) dat literatuur is?

1. Daar is geen eenduidige definitie voor.
2. moet vaststelbare eigenschappen hebben.
3. Dat is context gebonden.
4. vorm van kunst

Het begrip 'literatuur' in het literatuuronderwijs

(Dera 2020)

- Maak groepjes van 4

- je krijgt 1 artikel

- je nummert de alinea's en knipt de tekst in delen.

- elk teamlid leest alleen ZIJN/HAAR/HUN deel

-daarna geeft elk groepslid een samenvatting van het gelezene.

Literatuur is alles wat in een bepaalde tijd/context literatuur genoemd wordt.

1. functionalistische definitie
2. inclusief literatuurconcept
3. institutionele definitie
4. a, b, c zijn goed

Welke instituties bepalen wat literatuur is? (institutionele definitie van literatuur)

criteria literatuur
(essentialistische definitie)

Welk type literatuurdocent ben ik?

1. de culturele vormer
2. de maatschappelijke vormer
3. de individuele ontplooier
4. de literair-esthetische vormer

En jij?

culturele vormer

maatschappelijke vormer

individuele plooier

de literair-esthetische vormer

geen idee.

Op welk niveau heb jij jezelf ingeschaald?

niveau 1

niveau 2

nveau 3

niveau 4

Welk boek is er uit de test gekomen dat je zou willen gaan lezen?

Beeldspraak en stijlfiguren?

Appeltje eitje...

Houdt het dan nooit op?

Lastig!

poëzie

Eerst voorkennis over beeldspraak ophalen

We lezen twee gedichten: eentje klassikaal, het andere in een groepje

Je analyseert beeldspraak in de gedichten en komt op basis daarvan (+ andere kenmerken) tot een interpretatie

Welke vormen van beeldspraak zijn er ook weer?

Maak in je team een snel overzicht

Geef bij elke vorm een omschrijving en een voorbeeld

Probeer in eigen woorden te beschrijven en originele voorbeelden te geven (niet alleen overnemen van Fictie 1.1 )

Tijd: 5 minuten

Korte klassikale nabespreking

Nog eentje dan....

Changement de décor

Ellen Warmond

Zodra de dag als een dreigbrief

in mijn kamer wordt geschoven

worden de rode zegels van de droom

door snelle messen zonlicht losgebroken

huizen slaan traag hun bittere ogen op

en sterren vallen doodsbleek uit hun banen

terwijl de zwijgende schildwachten

nachtdroom en dagdroom haastig

elkaar hun plaatsen afstaan

legt het vuurpeloton van de twaalf

nieuwe uren bedaard op mij aan.