5.4 Voortplanten

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

5.4 Voortplanten

Deze les leer je...

• Uit welke onderdelen een bloem bestaat
  + de functies;
• Wat bestuiving is en hoe het gebeurt;
• Hoe zaden in een bloem ontstaan;
• Hoe zaden zich kunnen verspreiden.

Waar is een bloem voor nodig?

Bouw van een bloem

• Kelkbladeren: De buitenste krans van kleine, groene bladeren.
• Zorgen voor bescherming bijvoorbeeld voor kou. 

• Nectarkliertje: produceert nectar.
• Nectar is een zoete vloeistof die insecten eten. 

De kroonbladeren

• Vormen de kroon van de bloem. 
  
  
• Mooi gekleurd en ruiken lekker, waarom?

Mannelijke geslachtsorganen

• De meeldraden zijn de mannelijke geslachtsorganen.
  
  
• Bovenop de meeldraad wordt het stuifmeel (pollen) gemaakt. 

• Dat zijn mannelijke geslachtscellen.

De meeldraad

Vrouwelijk geslachtsorganen

• Stempel, stijl en vruchtbeginsel samen noem je de stamper. 
  
  
• Stamper is het vrouwelijke geslachtsorgaan van de bloem.
  
  
• Stempel en de stijl -> vruchtbeginsel, daarin zitten de eitjes.

Bestuiving

• Zelfbestuiving: bestuiving van dezelfde bloem, of een andere bloem op dezelfde plant.
• Kruisbestuiving: bestuiving van een bloem op een andere plant (zelfde soort). 

Insectenbloem

Windbloem

Bevruchting

• Stuifmeelkorrel en stuifmeelbuis
• Eicel in zaadbeginsel
• Geslachtelijke voortplanting

https:

Door plant zelf

Door wind

Door dieren

Wat moet je onthouden?

• Meeldraden: helmdraad, helmknop: helmhokje, stuifmeelkorrels (mannelijk)
  . Stamper: stempel, stijl, vruchtbeginsel: zaadbeginsels: kern, eicel (vrouwelijk) 
• Bestuiving: overbrengen stuifmeel van meeldraad op stempel van stamper
  . Zelfbestuiving: dezelfde bloem of andere bloem op dezelfde plant bestuiven. Kruisbestuiving: bloem van een andere plant bestuiven (insectenbloemen, windbloemen) 
• Bevruchting: stuifmeelkorrel op stempel vormt stuifmeelbuis, kern stuifmeelkorrel versmelt met kern eicel in vruchtbeginsel. Eén stuifmeelkorrel kan één eicel bevruchten. (Geslachtelijke voortplanting)
  , voor elke bevruchtte eicel ontstaat een zaadje, bloembodem kan vruchtvlees worden 
• Verspreiding vruchten en zaden: door plant zelf, door de wind, door dieren

Huiswerk

• 5.4 Voortplanten
  
• Vraag 3 t/m 13.

• Grafiek maken bonenverslag!

Deze bloem heeft ..... aantal meeldraden

1. 1
2. 5
3. 8
4. 4

kelkblad

stamper

meeldraad

kroonblad

Mannelijke onderdeel van de bloemplant

Vrouwelijke onderdeel van de bloemplant

Stamper

Meeldraad

Stuifmeelkorrels

Hoe heet het als het stuifmeel van de ene bloem op de andere bloem van dezelfde plant terecht
komt?

1. Kruisbestuiving
2. Zelfbestuiving
3. Bevruchting

Hoe krijgt een pollenkorrel zijn DNA bij de eicel?

1. Door op de eicel te landen
2. Door zichzelf te bevruchten
3. Met een pollenbuis
4. Via de kelk

Sleep naar de goede plaats

stempel

Bloem bodem

stijl

Vrucht beginsel

Eicel

Zaad beginsel