Les 1.3.3: Intoxicatie en trauma aangezicht

• Triage
• MBO
• Studiejaar 1

Triage DA1BBL

Les 1.3.3 2023-2024

Intoxicatie 

Trauma aangezicht  

Janine Bouwmeester

Leerdoelen

• Je weet wat intoxicatie is.
• Je weet wanneer je de ingangsklacht trauma aangezicht gebruikt. 
• Je weet welke urgentie je kan toepassen door de juiste vragen te stellen
• Je weet welke adviezen je kan geven bij intoxicatie en trauma aangezicht. 
• We starten met een terugblik van vorige les: 6 vragen. 

Welke urgentie koppel je aan deze situatie? De pasgeboren zoon (4 dagen oud) van mevrouw de Jager heeft last van geel/groen pus in zijn oogje....

1. U2
2. U3
3. U4
4. U5

U3 - kan een SOA zijn

Wat is een otitis media acuta?

1. Loopoor
2. Middenoorontsteking
3. Bloeduitstorting

Wanneer pas je U2 toe bij oorklachten?

1. Oorpijn en ernstig zieke indruk.
2. Oorpijn en Syndroom van Down
3. Alleen oorpijn

Wat is de medische term voor ontsteking van het slijm- en beenvlies van de ruimten in het bot achter de gehoorgang?

1. Meningitis
2. Otitis Externa
3. Mastoïditis

Welk vangnetadvies geef je als assistente bij een OMA?

1. Als de klachten na 5 dagen niet over zijn en bij een loopoor langer dan 7 dagen.
2. Als de klachten na 3 dagen niet over zijn en bij een loopoor langer dan 7 dagen.
3. Als de klachten na 1 week niet over zijn en bij een loopoor langer dan 7 dagen.

Wat is Intoxicatie?

Intoxicatie/vergiftiging

Vergiftigingen kunnen per ongeluk of met opzet gebeuren. Meestal weet de patiënt of iemand uit de directe omgeving wel wat er gebeurd is. Soms ontstaan bij iemand plotseling klachten van misselijkheid, braken, buikpijn, duizeligheid, kortademigheid of zelfs bewusteloosheid, stuipen en verwardheid, zonder enige verklaring. In dat geval moet ook aan een vergiftiging gedacht worden.

Giftige stoffen, zoals huishoudelijke middelen (schoonmaakmiddelen, bleekwater, terpentine, benzine), geneesmiddelen, drugs, chemicaliën en bestrijdingsmiddelen, kunnen ingeslikt worden. Ook kunnen giftige stoffen worden ingeademd, zoals gassen, dampen of drugs, of via huid, ogen of injectie (drugs) in het lichaam komen.

Is het ernstig?

Deze vraag kan zonder meer met ‘ja’ beantwoord worden. Sommige stoffen brengen (blijvende) schade toe aan het lichaam. En als iemand, bewust of onbewust, stoffen binnenkrijgt die daar niet voor bedoeld zijn, ook al brengen ze niet veel schade aan, is dat ook een alarmerend teken. Er moeten dan maatregelen worden getroffen om te voorkomen dat het nog een keer kan gebeuren.

Wat te doen?

Elke huisartsenpraktijk dient een gifwijzer te hebben.

Als assistent bel je het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC)

030-274 88 88, www.vergiftigingen.info 

Het NVIC wil van je weten!

• leeftijd van de patiënt;
  
• lichaamsgewicht van de patiënt;
  
• naam van de stof;
  
• hoeveel van de stof is ingenomen;
  
• wanneer de stof is ingenomen;
  
• of de patiënt bewusteloos is of andere verschijnselen heeft;
  
• wat er al is gedaan (drinken, braken, Norit).

• Overdosis mogelijk toxische (genees)middelen en korter dan 60 minuten na inname
• Inname etsende stof en kwijlen.
• Blootstelling aan gevaarlijke stoffen.
• Inhalatie gevaarlijke stoffen

Landbouwgif

• Pijn thorax en cocaïnegebruik

Triagecriteria U1

Een etsende stof

• Ook wel een bijtende stof genoemd
•  Vaatwas-tabletten, gootsteenontstopper, ammonia, verf afbijt.
  
• Petroleumproducten: lampenolie, wasbenzine, meubelolie.

Inhalatie trauma advies.

Denk aan de veiligheid van de beller. Zet in verband met de eigen veiligheid eerst ramen en deuren open. Breng patiënt naar een veilige plaats. Doof vlammen door patiënt in een niet-synthetische deken te wikkelen. Controleer de ademhaling; begin zo nodig met mond-op-mondbeademing. Is de verbranding uitgebreid: houd rekening met shock. Als het slachtoffer bewusteloos is, maar wel ademt: stabiele zijligging.

Neem de verpakking of de giftige plant mee naar de arts. Spoel de huid of de ogen langdurig met water, als deze met giftige stoffen in aanraking is/ zijn geweest. Ogen daarbij openhouden. Verwijder besmette kleding, tenzij deze vastgeplakt zit aan de huid. Haal iemand die zich in een ruimte bevindt waar giftige gassen of dampen zijn, daar zo snel mogelijk uit. Als het slachtoffer bewusteloos is en wel ademt: stabiele zijligging.

Vergiftiging urgent advies.

Advies overdosis.

Verzamel alle medicijnen en (lege) medicijnenverpakkingen; houd deze buiten bereik van de patiënt. Houd de patiënt wakker.

Welke vragen kun je stellen om tot een U2 uit te komen?

• Is er iemand bij de patiënt? Is een kind aanwezig?
• Is er overmatig alcohol gedronken? [Dronken] Hoeveel van welke drank?
• Heeft u het gevoel dat de hartslag of het hartritme anders is dan normaal (hartoverslag, hartjagen)?
• Is de patiënt apathisch, reageert hij sloom en minder alert? (ABCDE / AVPU methode)

Triagecriteria U2

• Inname etsende stof
• Overdosis mogelijk toxische (genees)middelen langer dan 60 minuten na inname
• Alcohol of drugs gebruikt en apathisch ( niet 'Alert')
• Alcohol of drugs gebruikt en pijn thorax
• Alcohol of drugs gebruikt en hartkloppingen
• Blootstelling aan potentieel gevaarlijke stof
• Kind aanwezig (Kind check)

Advies intoxicatie Alcohol of Drugs urgent.

Als het slachtoffer bewusteloos is en wel ademt: stabiele zijligging.

Blootstelling aan potentieel gevaarlijke stof in U2 

Contact Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) en terugbellen: 030-274 88 88, www.vergiftigingen.info

Triagecriteria U3

Inname aardoliedistillaten/ zeep

alcohol/ drugs < 18 jaar
 

Aardoliestillaten

Natuurlijke vloeibare grondstoffen.

Denk aan ;

Benzine

Kerosine

bitumen

Etsing van het oog met logen, zuren of kalk (alkalische calciumzouten)

Deze stoffen kunnen ernstige schade aan het oog teweegbrengen. Logen zijn agressiever dan zuren. Snel behandelen is van belang om de ernst van het letsel te beperken; is vergelijkbaar met brandwonden. Het oog minstens 15 minuten goed spoelen met kraanwater.

Vergiftiging via de longen.

Het inademen van giftige gassen en dampen kan leiden tot vergiftigingsverschijnselen. In de longen zelf of elders in het lichaam, doordat de stof via de longblaasjes wordt opgenomen. Klachten van de luchtwegen kunnen direct optreden bij: chloor, ammoniak, zoutzuur, zwaveldioxide of na verloop van tijd bij stikstofoxiden (stof dat door verbranden is ontstaan) en ozon (hele sterke geur vaak blauw)

Advies vergiftiging ongevaarlijk.

Bij twijfel altijd het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) bellen: 030-274 88 88, www.vergiftigingen.info. Enkele voorbeelden van producten in en rond het huis die ongevaarlijk zijn en hooguit leiden tot misselijkheid, braken en buikpijn (behandeling is niet nodig):

• inkt van balpen, vulpen of viltstift;
• cosmetica;
• gum;
• kaarsen;
• kleikorrels (planten);
• krijt;
• behanglijm, witte papierlijm;
• lucifers;
• schoensmeer;
• silicagel;
• stijfsel;
• waterverf.

Voorbeelden niet giftige stoffen.

Veelvoorkomende vergiftigingen bij kinderen

Aardoliedistillaten – benzine, terpentine, lampenolie

Er bestaat risico dat de longen door inhalatie beschadigd raken. Braken moet worden vermeden wegens het risico van inademen. De effecten van inhalatie vallen meestal mee. Aspiratie van druppels of niet-verdampte vloeistof of door braken kan echter wel ernstige schade veroorzaken.

Paracetamol

Kan vanaf 150 mg/kg lichaamsgewicht gevaarlijk zijn. Behandeling in het ziekenhuis is noodzakelijk.

Salicylaten – aspirine

Kan bij inname van slechts enkele tabletten (meer dan 100 mg/kg lichaamsgewicht) bij kleine kinderen al ernstige verschijnselen geven. Behandeling in het ziekenhuis is noodzakelijk.

Staaltabletten

Inname van slechts enkele ijzerpillen kan bij kinderen, afhankelijk van het gewicht, tot ernstige en fatale vergiftigingen leiden. Behandeling in het ziekenhuis is noodzakelijk.

ferrofumaraat

Tabak, nicotine(kauwgom)

Een halve sigaret of een peuk is ongevaarlijk. Een dosis van 1 mg/kg lichaamsgewicht is schadelijk. Een sigaret bevat 12 mg nicotine, halfzware shag 20 mg en zware shag 30 mg; de beschikbaarheid van nicotine uit tabaksproducten is 20 procent. Voor een kind van 1 jaar is er vergiftigingsgevaar bij het opeten van: vier hele kant-en-klare sigaretten of acht peuken; twee sigaretten zelfgerolde halfzware shag of vijf peuken; één sigaret zelfgerolde zware shag of drie peuken. Nicotinekauwgom en snuif zijn gevaarlijker.

Casus:

Luc (3 jaar) heeft aan het afwasmiddel gezeten.

Hij heeft minimaal 4 slokken genomen. 

Moeder belt, wat moet ze doen, laten overgeven? Water geven? 

Waar moet ze op letten?

Zoek op de site wat je moet doen en gaat adviseren. 

Niet laten braken en niet maagspoelen

Slokjes water geven

Antischuimvormers geven

Letten op temperatuurverhoging, kortademigheid, prikkelhoest (dan mogelijk aspiratiepneumonie) 

Zelf opzoeken!

NHG-Triagewijzer (intoxicatie - achtergrondadviezen)

Alcohol en drugs

• Algemeen
• Acute alcoholintoxicatie
• Alcohol
• Cannabis – hasj, marihuana, hennep, weed
• Cocaïne
• GHB
• Heroïne / methadon
• XTC (ecstasy)

Trauma aangezicht 

Wat valt er precies onder trauma aangezicht? Wanneer pak je deze kaart? Kun je vanaf hier ook nog bij een andere kaart terecht komen?

Trauma van gelaat.

Letsel boven de wenkbrauw is schedeltrauma, onder de wenkbrauw aangezichtstrauma. 

Bij trauma met aangezichtsletsel kan er ook ander letsel zijn, zie ingangsklachten ‘Trauma schedel’, ‘Trauma nek’ en ‘Wond’.

Vraag:

Een niet te stoppen bloedneus na een aangezichtstrauma /  een bloedneus die niet of nauwelijks meer bloedt na een aangezichtstrauma geeft urgentie: .....

Welk advies geef je bij deze bloedneus? Wat is hierin het verschil met een spontane bloedneus? 

U3 urgentie bij niet te stoppen - altijd laten controleren 

U4 bloedneus na trauma aangezicht, wel gestopt of nauwelijks nog bloedend

Altijd controleren i.v.m. septumhematoom) 

Niet uitsnuiten - uitwendige zichtbare stolsels wel weghalen

10 minuten dichtknijpen (bij spontane bloedneus 5 min) 

Wat doe je in dit geval? Qua urgentie en advies....?

Trauma aangezicht waarbij een tand los is gekomen of uitgeslagen...

Losse tand/kies: niet melkgebit U3 / melkgebit U5

Verplaatste/afgebroken tand: U4

De volgende maatregelen direct nemen (niet bij melkgebit). Zoek tand. Raak wortel niet aan. Reinig de tand kort met koud stromend water. Plaats tand terug in de kaak. Kan de tand niet teruggezet worden, dan de tand bij voorkeur bewaren in melk of fysiologisch zout; kan dat niet, dan de tand bewaren in speeksel of in de wangzak. Zo snel mogelijk naar de (spoed)tandarts gaan.

Gebroken of losgeraakte elementen van het melkgebit leveren meestal geen problemen op voor het definitieve gebit. Reconstructies zijn daarom niet gebruikelijk en er kan worden gewacht op het doorbreken van de definitieve tanden en kiezen.

Hoeveel mg paracetamol mag je per lichaamsgewicht kilo

1. 50
2. 100
3. 150
4. 500

Overdosis korter dan 60 minuten geleden ingenomen (geneesmiddelen)

1. U1
2. U2
3. U3
4. U4

een kind heeft een stukje gum gegeten wat doe je?

1. Het kindje zo snel mogelijk laten komen
2. Het kindje laten braken
3. Contact opnemen met de vergiftigingen lijn
4. Niets het is een onschuldige stof

Hoeveel milligram nicotine bevat 1 sigaret

1. 10
2. 14
3. 12
4. 8

Hoe word GHB ook wel genoemd

1. verkrachtingsdrugs
2. Oppepper
3. crack
4. weed

Toets