HH SO 3.2 en 3.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

SO 3.2 en 3.3

Leer de onderwerpen van 3.2 en 3.3

Begrippen en jaartallen natuurlijk ook

SO is via LessonUp dus vooral korte antwoorden en meerkeuzevragen.

Deze les

Eerst herhaling 3.2 en 3.3

Daarna aan de slag met begrippen, jaartallen en de "in deze paragraaf leer je" stukken

Duitsland tekent het verdrag van Versailles

leiders van de geallieerde landen kijken toe

Verdrag van Versailles

Duitsland moest:

1. Een deel van zijn grondgebied en al zijn koloniën afstaan
2. Klein leger en geen vloot of luchtmacht
3. Een enorm bedrag aan herstelbetalingen
4. Demilitarisatie aan de Franse grens

Gevolgen Verdrag van Versailles in Duitsland

In Duitsland heerste er zeer veel onvrede

Duitsers kregen een onterecht zware straf

Verder...

Oostenrijk - Hongarije werd opgedeeld in een aantal kleinere landen

Zelfbeschikkingsrecht: Elk volk moet zijn eigen staat kunnen krijgen

Volkenbond

President Wilson van Amerika wilde de volkenbond oprichten.

Dit moest ervoor zorgen dat oorlogen voortaan diplomatiek opgelost zouden worden, geen oorlog meer!

Duitsland mocht niet meedoen...

Rusland tijdens WO 1

Gaat niet zo goed...

Gevechten gaan niet zo lekker, veel verliezen

Politiek gezien veel onrust

stakingen en demonstraties onder de burgers

Februarirevolutie 1917

Tsaar wordt afgezet en vervangen door een democratische regering

familie van de tsaar wordt gevangen gezet

Oktoberrevolutie 1917

De nieuwe regering ging door met oorlog voeren, en de problemen bleven

Lenin (communist) was bezig met een revolutie

Communisme

Radicaal socialisme

Volledige gelijkheid

afschaffing kapitalisme

Oktoberrevolutie 1917

Communisten grijpen de macht met geweld (staatsgreep)

Lenin wordt de nieuwe baas van Rusland

Totalitair

Lenin overlijdt in 1924

Hij wordt opgevolgd door Stalin

Stalin maakt Rusland totalitair (De staat controleert alles)

Stalin

Gebruikt terreur op zijn bevolking, zodat iedereen doet wat hij wil

Hij controleert iedereen

Planeconomie

De staat bepaalde ook volledig wat er geproduceerd werd

Elke vijf jaar werden daar nieuwe plannen voor gemaakt

Dit noem je een planeconomie

Communisme

Communisme is een manier waarop de economie geregeld wordt. Alle bedrijven zijn in handen van de staat zodat de winst gelijk onder alle inwoners kan worden verdeeld

Samenleving

Volgens de communisten is de wereld verdeeld onder verschillende "klassen"

Voor de communisten is de arbeidersklasse (Proletariërs)  de belangrijkste

Arbeidersklasse 

Deze groep mensen werken hard in de fabrieken, maar voor heel weinig geld

het meeste geld gaat naar een kleine groep mensen, de bourgeoisie

Oneerlijk

Dat een kleine groep mensen alle bezittingen hebben is oneerlijk en moet veranderd worden.

De arbeiders moeten de macht pakken om de bezittingen eerlijk te verdelen

Leider

Vaak hebben communistische landen een sterke leider

er is geen geld, alles is in handen van de staat

Iedereen is gelijk

Verdeling

Alle spullen die er waren moesten eerlijk verdeeld worden over alle inwoners, helaas gebeurde dit in de praktijk niet

Er waren bepaalde leiders van de communistische partij die meer kregen

Economie NL (1922 - 1938)

1923

handel tijdens wo1 viel stil. Daarna ging het even omhoog met de economie in NL omdat NL het enige land is die niet kapot is gegaan door WO1. Hierdoor ging de handel in het begin goed. Maar doordat andere landen qua handel stilvielen ging NL daar ook in mee naar beneden. NL is en blijft een handelsland.

1929

Hoogtepunt van de economie wordt bereikt aan het eind van de jaren '20. 

Dit komt door het Dawesplan (zie les)

De enorme terugval volgt op de beurskrach in Amerika. NL lijkt daar eerst geen last van te hebben, maar uiteindelijk worden door de Amerikanen alle leningen terug gevraagd en deelt NL dus ook in de malaise

1933

Dieptepunt van de crisis. Enorme werkloosheid en armoede in NL. 

1936

De gouden standaard wordt door NL eindelijk losgelaten. NL komt redelijk laat uit de crisis, in vergelijking met andere landen in Europa.

1939

Vanaf 1936 tot 1939 groeit de economie. Komt vooral door de vergrote handel in militaire spullen voor Duitsland. Zij bouwen een enorm nieuw leger op onder leiding van Hitler en daar plukt NL ook enige vruchten van mee.

Amerika jaren '20

"Roaring 20's" (roerige jaren '20)

Tijd van rijkdom en grote bloei van economie en samenleving

Fabulous, gay and 

roaring twenties

• Eerste deel van de jaren '20 sterke economische groei in de VS
  
• The age of prosperity (Tijdperk van welvaart)
• Vernieuwingen op sociaal, economisch en cultureel gebied
• Daarnaast ook een sterk behoudende (conservatieve) stroming

Consumptiemaatschappij

• Toename van consumptie-artikelen, zoals de auto
• 'Status' door bezit en kopen van steeds weer nieuwe spullen.
• Meer welvaart en daardoor ook vrije tijd
• Andere invulling van vrije tijd: bioscoop, (jazz-)muziek

Drooglegging (1920-1933)

(prohibition)

• Vooral platteland zet zich af tegen de 'moderne, stadse dingen'.
• Regering komt met de Drooglegging (Prohibition, 1920-1933)
• Productie, verkoop en handel in alcohol verboden
• Voorkomen criminaliteit; het tegendeel bleek echter waar: personen als Al Capone verdienen goed geld aan de illegale handel in drank.

Economie

Landen die geen of weinig schade hebben gehad van WO1 hebben een betere economie dan de landen die zwaar hebben geleden onder WO1

Later kreeg iedereen in Europa last, omdat de handel stilviel

Italië na WO1

Koninkrijk met een parlementaire democratie (net als NL)

Zeer ontevreden over de afloop van WO1

vochten mee tegen de Centralen (uiteindelijk) maar kregen er voor hun gevoel niets voor terug

Ontevredenheid

Daarbovenop de slechte economie in Italië en de burgers waren zeer ontevreden.

Als mensen ontevreden zijn, willen ze duidelijkheid, makkelijke oplossingen en die vonden ze in het fascisme van

Benito Mussolini

Fascisme

Land van oorsprong: Italië

Leider: Benito Mussolini

Symbool: De Fasces (Roede met bijl, oud Romeins symbool)

Doel: Italië terug naar de glorietijd van het Romeinse Rijk

Fascisme kenmerken

1. Geen democratie
2. Nationalisme
3. Geweld is goed!
4. 1 sterke leider

Propaganda

De fascisten verspreiden hun ideeën via kranten (Il Popolo d'Italia, het volk van Italië), radio en films

Mussolini werd 'Il Duce' genoemd, de leider.