Middeleeuwen & Renaissance

Middeleeuwen & Renaissance
500-1400/1400-1600
1 / 23
volgende
Slide 1: Tekstslide
MuziekVoortgezet speciaal onderwijs

In deze les zitten 23 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 6 videos.

time-iconLesduur is: 120 min

Onderdelen in deze les

Middeleeuwen & Renaissance
500-1400/1400-1600

Slide 1 - Tekstslide

Waar denk je aan bij muziek in de middeleeuwen?

Slide 2 - Open vraag

Middeleeuwen
Hard leven: oorlog, honger, brand, dodelijke ziektes als de pest
Sterk geloof in God geeft houvast.

muziek + kunst:
- geloof sterker maken
- leer vd kerk uitdragen
- neumenschrift: blokvormig notenschrift op 4 lijnen + sleutel


Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Video

Wat heb je allemaal meegekregen over het Gregoriaans?

Slide 5 - Woordweb

Gregoriaanse gezangen
vocaal
eenstemmig
vrij ritme
kerktoonladders: 7 tonen

syllabisch: iedere lettergreep 1 noot
melismatisch: meer noten op 1 lettergreep
Welke manier van zingen wordt hieronder afgebeeld: syllabisch of melismatisch?

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Video

meerstemmigheid

organum: eerste meerstemmige muziek

paralel organum: extra stem zingt precies hetzelfde maar dan een kwint hoger of lager

vrije organum: extra stem soms paralel of in tegenbeweging

melismatisch organum: tegenstem zingt meerdere noten terwijl de tenor het gezang in lang aangehouden noten zingt: cantus firmus genoemd
mis & motet

motet: Frans, 3/4-stemmige stukken, samenklanken in kwart, kwint en octaaf

mis: hoogtepunt eredienst kerk
afkomstig van 'Ite missa est':
'dit was het, u kunt gaan'
vaste gezangen: Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Agnus Dei

Guillaume de Machaut

Slide 8 - Tekstslide

'J'ai mis tout ma pensee' is een meerstemmige compositie.
Hoeveel stemmen heeft deze compositie?
A
2 stemmen
B
3 stemmen
C
4 stemmen
D
5 stemmen

Slide 9 - Quizvraag

Slide 10 - Video

Troubadours
wereldlijke muziek
van adel
eerste Singer&Songwriters
kunstliederen: over liefde, politiek
vermaak op hoger niveau: elite
begeleiding op luit of harp
rondreizende muzikanten
arm, minderwaardig
estampie: dansmuziek
bourdon: grondtoon + kwint
vedel, luit, trom, doedelzak
'De tuin der lusten' - Jeroen Bosch

Slide 11 - Tekstslide

Waar denk je aan bij de Renaissance?

Slide 12 - Open vraag

Renaissance
1400-1600
'wedergeboorte'
mens als middelpunt, niet God
belangstelling Klassieke Oudheid
kunst tot bloei
kunstenaars meer werk, bekendheid en vrijheid
muziek: ontwikkeling meerstemigheid
Geboorte van Venus - S. Botticelli

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Video

Wat viel je op aan de instrumenten die werden gebruikt in het fragment?

Slide 15 - Woordweb

vocale muziek
algemeen
mis: 4-stemmig, a cappela, 
sopraan, alt, tenor, bas

imitatie: stemmen doen elkaar na. Als het imiteren lang door blijft gaan: door-imitatie
canon: zelfde melodie na elkaar ingezet
polyfonie: bijv.  canon of door-imitatie
stemparen: sopraan+ alt en tenor+bas

gebruik tertsen + sexten: rijker en voller van klank dan muziek uit middeleeuwen
Missa L'homme armee - Josquin des Prez

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Video

welk kenmerk van vocale muziek herkende je in dit fragment?
A
imitatie
B
stemparen
C
canon
D
mis

Slide 18 - Quizvraag

vormen vocale muziek
Motet: Latijn, kerkelijke tekst
kort, tekstuitbeelding
Madrigaal: wereldlijke muziek, italiaans, hof, tekstuitbeelding
Chanson: wereldlijke muziek, Frans, eenvoudiger dan madrigaal 

In chansons en madrigalen wisselen polyfonie en homofonie elkaar af (homofonie: alle stemmen hetzelfde ritme en dezelfde tekst).

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Video

instrumentale muziek
Pavane: statig en tweedelige maat, direct gevolgd door..

Gaillarde: zelfde melodie, driedelig, vlot tempo

orgel, luit, blokfluiten, trombones, kromhoorns, viola da gamba

Slide 21 - Tekstslide

welke maatsoort was te horen en welke instrumenten zag je?
A
2- delig
B
3-delig
C
blokfluit, viola da gamba, orgel
D
luit, trombone, orgel

Slide 22 - Quizvraag

Zijn er nog vragen over M&R?
Orlando di Lasso
(componist)

Slide 23 - Tekstslide