Week 3 19 mei

• AFP
• MBO
• Studiejaar 2

Vandaag

• Nog 2 presentaties
• herhaling bijnieren
• Pathologie Schildklier (glandula thyroidea) 
• syndroom van Cushing
• ziekte van Addison

Bijnieren (glandula suprarenalis)

2 hormoonklieren

1. Bijnierschors, de cortex
2. Bijniermerg, de medulla

Cortex

corticosteroïden

• mineralocorticoïden
  
• glucocorticoïden
  
• geslachtshormonen

mineralocorticoiden

• hebben invloed op de zoutensamenstelling van het bloed, met name natrium en kalium
  
• 95% is aldosteron, stimuleert terug resorptie van natrium en uitscheiding van kalium, produktie wanneer:

1.  Na gehalte in het bloed daalt
   
2. Ka gehalte in het bloed stijgt
   
3. bloedvolume daalt
   
4. bloeddruk stijgt
   
5. toename angiotensine in het bloed

Glucocorticoïden

Invloed op de glucose huishouding

• belangrijkste is cortisol (hydrocortison ) wordt onder invloed van bijnierschors stimulerend hormoon uit de hypofyse voorkwab geproduceerd
  
• de aanmaak van ACTH (adrenocorticotroop hormoon) wordt door cortisol remmend terug gekoppeld
  
• in een lichaam in stress is verhoogde cortisol productie

Adrenocorticotroop hormoon

Effect cortisol

• bloedsuikerspiegel stijgt, lichaam in stress heeft meer suiker nodig
  
• remmende werking op normale ontsteking reacties en vorming afweer stoffen
  
•  antagonist van insuline

geslachtshormonen

• ondersteunen de geslachtshormonen die door de geslachtsklieren zelf gemaakt worden
  
• heel kleine hoeveelheden

Medulla

• bestaat vooral uit zenuwweefsel
  
• wordt aangestuurd door hypofyse achterkwab
  
• cellen die hormonen produceren zijn neurosecretorische cellen: neurosecretie
  
• adrenaline en noradrenaline

Adrenaline

• vluchthormoon
  
• veel doelwitorganen
  

effecten:

1. bloedsuikerspiegel gaat omhoog
   
2. hart gaat sneller kloppen, HMV en RR gaat omhoog
   
3.  pupillen worden wijder
   
4. vasodilatatie in skeletspieren en spierspanning neemt toe
   
5. vasoconstrictie in huid en spijsverteringskanaal
   
6. als de situatie langer duurt:
   
7. vasodilatatie in de huid en zweetklieren activeren
   
8. verslappen sluitspieren anus en blaas

Noradrenaline

• 3-4 x minder dan adrenaline
  
• effecten vergelijkbaar
  
• noradrenaline meer effect op bloeddrukstijging en minder op hartwerking en skeletspieren

opdracht bij de filmpjes

Oorzaken ziektebeelden:

• Welk hormoon met bijbehorend orgaan?
• Wat is de oorzaak?
• Welke symptomen?
• Welke behandeling?

bijnierschorsinsufficiëntie

Syndroom van Cushing

Bijnierschorsinsufficiëntie

ziekte van Addison

Addisoncrisis

Schildklier (thyroid) Pathologie

Schildklier (thyroid) pathologie

Wanneer T4 (thyroxine) wordt omgezet naar T3 (tri-joodthyronine) kan het de volgende functies hebben:

• Versnelt de stofwisseling
• Verbetert de doorbloeding
• Verhoogt de lichaamstemperatuur
• Stimuleert de groei en ontwikkeling (verhogen groeihormoon)
• Verhoogt de hartslag
• Versnelt de spijsvertering
• Verbetert het mentaal en emotionele welbevinden
• 
  

Hormoon calcitonine verlaagt de hoeveelheid calcium in het bloed door:

• de botafbraak te remmen
• laat de botten meer calcium opnemen uit het bloed

Verlaagde TSH en hoge T4 waarde in bloed

Ziekte van Graves

Meest voorkomende oorzaak hyperthyreoïdie (70-80%)

Auto-immuunziekte

Het lichaam maakt antistoffen (afweerstoffen) aan tegen lichaamseigen cellen, in dit geval de tegen de TSH-receptor op de schildkliercellen. Deze antistoffen zetten de schildklier aan om meer schildklierhormoon te gaan maken.

Behandeling

 Thiamazol, eventueel in combinatie met levothyroxine remmen synthese van de schildklierhormonen T3 en T4 af

Behandeling hyperthyreoïdie

Thyreostatica

 Schildklierremmers > schildklier geeft minder hormoon af.

radioactief jodium

De straling die het radioactief jodium in de schildklier uitzendt, remt de groei van de schildkliercellen waardoor ook de productie van het schildklierhormoon vermindert

Thyreoïdectomie

 Wegnemen van schildklier bij abnormale werking of struma

Verhoogde TSH en lage T4 waarde

Behandeling hypothyreoïdie

Levothyroxine (T4) tabletten

Jodiumtabletten met radioactieve stoffen

Door op het juiste tijdstip jodiumtabletten in te nemen, raakt de schildklier verzadigd met stabiel jodium (ongevaarlijk jodium).

De schildklier neemt dan minder radioactief jodium op, waardoor de kans afneemt om schildklierkanker te ontwikkelen.

Bedankt voor jullie aandacht

Nog vragen??