9.1 en 9.2 herhalen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

9.1 en 9.2 herhalen

genotsmiddelen

glucose regeling

lever

nieren

Invloeden op de gezondheid

• Leefstijl
• Omgeving
• Gezondheidszorg

Genotmiddelen

Lichamelijk afhankelijk:

• Klachten bij geen gebruik: hoofdpijn, trillen, zweten (ontwenningsverschijnselen)

Geestelijk afhankelijk:

• Je denkt er steeds aan, bijv. je telefoon
• Klachten bij geen gebruik: slecht humeur

Sociaal afhankelijk:

• Je gebruikt het bij bepaalde mensen/situaties

Lichamelijk afhankelijk

Geestelijk afhankelijk

Sociaal afhankelijk

Afkicken

Geïrriteerd

Er veel aan denken

Hoofdpijn

Trillen

Bij bepaalde situaties

Boos

Vrienden

Moeilijk

Trillen

Drugs en je hersenen

• Verdovend
• Stimulerend
• Bewustzijn veranderende

Wat voor effect heeft alcohol op je hersenen?

1. Verdovend
2. Stimulerend
3. Bewustzijn veranderend

Wat voor effect heeft xtc op je hersenen?

1. Verdovend
2. Stimulerend
3. Bewustzijn veranderend

Roken

• Kleeft aan de binnenkant van longen --> zwart
• Rokershoest

Verslavende stof:

• Lichamelijk
• Geestelijk

• Hecht aan hemoglobine
• Minder zuurstof vervoer mogelijk

Stoffen in 1 sigaret

Nicotine

Koolmono-oxide

Teer

Rokershoest

Verslavende stof

Hecht aan hemoglobine

Minder zuurstof vervoer

Kleeft aan longen

Zwart

Gevolgen

COPD chronische long ziekte (ongeneselijk)

• Chronische bronchitis; constant ontstoken bronchiën
• Longemfyseem; longblaasjes knappen

Longkanker

• Door teer in de longen

Alcohol

• Sociaal geaccepteerd
• Giftig, je lever filtert het uit je bloed, schadelijk voor je lever
• Onttrekt vocht aan je hersenen
• Aangeschoten: je reactievermogen neemt af
• Dronken: reageren gaat nog slechter/trager
• Comazuipen: veel drinken in een korte tijd
• 1 glas duurt 1,5 uur om af te breken. je mag 1 glas in je bloed hebben als je rijd.

Blowen

je word stoned / high

verdovend

versterkt emoties

Regeling van bloedsuikerspiegel

Glucose wordt omgezet tot glycogeen door insuline

Glycogeen wordt omgezet tot glucose door glucagon

Insuline en glucagon worden aangemaakt in de alvleesklier in de eilandjes van Langerhans

Je bloedsuikerspiegel is erg hoog, welk hormoon wordt afgegeven?

Er zijn twee soorten diabetes

• Bij diabetes type 1 zijn de eilandjes van Langerhans die insuline maken beschadigd. Deze liggen in de alvleesklier. Hierdoor wordt er onvoldoende insuline aangemaakt.
  
  
• Bij diabetes type 2 zijn de lichaamscellen ongevoelig geworden voor insuline. Hierdoor werkt het hormoon niet goed meer. Diabetes type 2 komt veel voor bij mensen met overgewicht, die weinig bewegen.
  

de lever

Leverslagader en poortader

opbouwen en omzetten

- aminozuren / eiwitten

- glucose > vet > cholesterol

Afbreken

- aminozuren > ureum

- alcohol / gifstoffen / medicijnen

Afvoeren

- gal  | hemoglobine > billirubine

Opslaan

- glycogeen en ijzer

Nieren

Functie: 

filteren afvalstoffen uit het bloed:

• afbraakstoffen uit de lever (ureum/alcohol)
• overtollige stoffen, water, zouten
• overbodige stoffen: kleurstoffen

voorurine en urine