Markt & overheid 1.1 t/m 1.10

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom

5 havo ECONOMIE  ||  2024-2025

Bereken de evenwichtsprijs 

en de evenwichtshoeveelheid.

Teken de vraag en aanbodlijn

Benoem de assen!

QV = -2P + 70

Qa = 3P - 30

Teken de vraag en aanbodlijn

Benoem de assen! Q = X-as en P = Y-as

QV = -2P + 70

--> Voor Qv 0 --> 0 = -2p + 70 --> 2p = 70 --> P = 35

--> Voor P 0 --> Qv = 70 

Qa = 3P - 30

--> Voor Qa 0 --> 0 = 3P - 30 --> -3P = -30 --> P = 10

--> Je weet het start punt en het evenwicht al. 

Geef een voorbeeld van een homogeen product en leg uit waarom dit homogeen is.

Volkomen concurrentie

Hoe bepaal je de winst van een aanbieder op de markt van volkomen concurrentie?

Kernwoorden:

- hoeveelheidsaanpasser

- prijsafzetlijn

Kenmerken volkomen concurrentie

Kenmerken van deze marktvorm zijn:

• veel vragers en aanbieders 
  
• homogene producten 
  
• vrije toe- en uittreding 
  
• transparante markt 
  
• producenten hebben dezelfde productietechnologie, dus dezelfde TK-functie
  

Hoeveelheidssaanpassers

Door bovenstaande kenmerken hebben aanbieders geen invloed op de prijs die ze krijgen; het zijn hoeveelheidsaanpassers.

Bij volkomen concurrentie wordt de prijs bepaald door vraag en aanbod. 

Prijsafzetlijn

De marktprijs die ontstaat is tevens de prijsafzetlijn voor de hoeveelheidsaanpasser. Dit is dus een horizontale lijn bij de marktprijs. 

Prijsafzetlijn

De marktprijs die ontstaat is tevens de prijsafzetlijn voor de hoeveelheidsaanpasser. Dit is dus een horizontale lijn bij de marktprijs. 

Winst uit grafiek

De winst kun je aflezen uit de grafiek:

Winst in grafiek

De winst kun je aflezen uit de grafiek.

Stap 1: bepaal afzet waarbij MO = MK

Stap 2: Bepaal TO – TK; dit is (GO – GTK) x q

Winst op lange termijn

Op lange termijn zal de winst echter nul zijn. 

Als er nl. winst gemaakt wordt, zullen er aanbieders ..............................., waardoor de aanbodlijn naar ................ verschuift. Prijs ..........................., MO-lijn .......................... Winst wordt minder.

Dit gaat zo door tot er geen winst meer wordt gemaakt.

Prijs op lange termijn

De toetreding en verschuiving van aanbodlijn en dus prijsafzetlijn gaat door tot er geen winst meer wordt gemaakt. De prijs ligt dan zo laag dat de MO-lijn de MK-lijn snijdt op het minimum van GTK.

Het evenwicht van volkomen concurrentie op lange termijn ligt daarom bij de prijs waarbij de GTK op z’n laagste is.

Herhaling consumenten- en producentensurplus

Het consumentensuplus:

(22 - 10) x 2.000 / 2

= € 12.000

Het producentensurplus:

(10 - 3) x 2.000 / 2

= € 7.000

Waar reageren klanten het sterkst op een prijsverandering?

Prijselasticiteit is -0,5.
Dit betekent dat...

1. Als P -10%, dan Qv +5%
2. Als P +10%, dan Qv +5%
3. Als p met 10 stijgt, Qv met 5 stijgt
4. Als Qv met 10% moet stijgen, prijs met 5% moet dalen

Wat betekent een prijselasticiteit van -1,5%

1. Als de prijs met 1% wordt verhoogd, komen er 1,5% meer klanten bij.
2. Als de prijs met 1% wordt verlaagd, vertrekken 1,5% van de klanten.
3. Als de prijs met 1% wordt verhoogt, vertrekken er 1,5% van de klanten.
4. Als de prijs met 1% wordt verlaagd, komen er 1,5% meer klanten bij.

Een product met een prijselasticiteit van 0.5 is...

1. inelastisch
2. elastisch
3. volkomen inelastisch
4. volkomen elastisch

Aan het werk

Maken 1.1 t/m 1.10

Nakijken

• Wat heb je goed gedaan?
• Wat kun je beter doen?

Tekenen vraag en aanbodlijn --> Lukt 1.6c?

1.6 en 1.7 bespreken.