Rivieren van ijs

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Rivieren van ijs

Rivieren van ijs

Wat gaan we vandaag doen?

RTTI analyse Toets H1

Inschrijven Lessonup klas

Herhalingsvragen paragraaf 1

Filmpjes en uitleg paragraaf 2

Verwerkingsvragen paragraaf 2

Leerdoelen

Je kunt uitleggen wat een gletsjer is en hoe deze ontstaat

Je kunt de onderdelen van een gletsjer benoemen

Je kunt de begrippen van een gletsjer toepassen op een foto of dwarsdoorsnede

Je weet wat het verschil is tussen U-dalen en V-dalen

Je kunt de kenmerken van de bovenloop van een rivier noemen

Je weet hoe en waar watervallen ontstaan

Hoe kan het dat je nu soms fossielen op berghellingen in de Alpen kunt vinden

De Alpen zijn jonge bergen. (30 miljoen jaar oud). Wat is het verband tussen de tijd van het ontstaan van een berg en het feit dat deze toppen hoger zijn dan 1500m?

Hoe zijn de Alpen ontstaan? Zet de letters in de juiste volgorde.
A Op de plek van de Alpen ligt een tropische zee.
B De zeebodem kreukelt, buigt en breekt doordat de Afrikaanse plaat langzaam naar het noorden
beweegt.
C De sterk geplooide zeebodem wordt tegen Europa aan geduwd.
D Op de bodem van de tropische zee ontstaat een dikke laag gesteente, door het doodgaan van
zeedieren en de aanvoer van zand en stenen.
E In Europa is het plooiingsgebergte de Alpen ontstaan.

1. A-D-B-C-E
2. B-C-D-E-A
3. A-C-B-D-E
4. C-D-B-E-A

Bekijk de afbeelding

Leg uit hoe de breuk is ontstaan.

Juist of onjuist?
Oude gebergten hebben flauwe helling en ondiepe dalen.

1. Juist
2. Onjuist

Verwering

Erosie

Sedimentatie

1 Het afslijten van gesteente door water, wind of ijs wordt ook wel........genoemd

1. Verwering
2. Erosie
3. Massabeweging
4. Sedimentatie

Het neerleggen van materiaal als de transportsneheid van water, wind of ijs afneemt heet:

1. Sedimentatie
2. Reliëf
3. Verwering
4. Zwerfstenen

Op de foto zie je een voorbeeld van ...

1. erosie
2. sedimentatie
3. verwering

Endogene krachten

Exogene krachten

Verwering

Erosie

Opbouwen

Afbreken

Oud gebergte

Sedimentatie

Vulkanen

Plooiings-gebergte

Jong gebergte

Van binnenuit

Van buitenaf

Jong gebergte

Oude gebergten

Hoog

Lager

Flauwe hellingen

Stijle hellingen

Spitse bergtoppen

Afgeronde bergtoppen

Diepe dalen

Rivieren van ijs

Rivieren van ijs

Verwering, Erosie en Sedimentatie!

Wat is een gletsjer?

Wat is een gletsjer?

Rivier van ijs die langzaam naar beneden schuift

Ontstaan in de ijstijd (glaciaal)

Firn = Korrelige, oude en

ijsachtige sneeuw

Sneeuw --> Firn --> Ijs 

Firnbekken

Morenen

Landvormen die gevormd zijn door de gletsjer

• Zijmorenen
• Grondmorenen
• Eindmorenen

Onderaan de gletsjer

• Gletsjertunnel
  
• Gletsjerpoort
• Gletsjerrivier

Een gletsjer vormt een U-dal

Steile wanden

Vlakke bodem

V-dal (rivier)

U-dal (gletsjer)

De Alpen zijn de bovenloop van de rivier de Rijn.

bovenloop

middenloop

benedenloop

De bovenloop

De bovenloop

Bovenloop

Hoe heet het gletsjerpuin dat onder een gletsjer ligt?

1. grondmorene
2. grondpuin
3. grondel
4. eindmorene

Welke stelling over firn is juist? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. Firn is korrelige, overjarige, ijsachtige sneeuw
2. Firn is verse sneeuw
3. Firn bevindt zich aan het eind van de gletsjer
4. Firn vormt het begin van een gletsjer

Gletsjers zorgen voor ...

1. V-dalen
2. U-dalen

hoe noem je de plek waar het smeltwater van een gletsjer uit de gletsjer stroomt?

1. gletsjerpoort
2. gletsjertunnel
3. firnbekken
4. gletsjerrivier

wat stelt nr 4 voor (aan de zijkanten van gletsjer)?

1. gletsjerrivier
2. zijmorene
3. eindmorene
4. gletsjerpoort

Welk dal is door een gletsjer gevormd?

1. 
2. 
3. 
4. 

3 Een U-dal wordt gevormd door:

1. De wind
2. Een rivier
3. Een gletsjer
4. De zee

Een V-dal is gemaakt door:

1. een lawine
2. een gletsjer
3. mensen
4. een rivier

Wat voor materiaal vervoert een gletsjer:

1. Steen, grind en zand
2. Steen, zand en klei
3. Klei, grind en zand
4. IJs

Dit dal is gevormd door een...

1. laatste ijstijd
2. Rivier

Wat is geen oppervlakte vorm, die door ijs / een gletsjer is gevormd

1. firnbekken
2. zijmorene
3. V-dal
4. hangdal met of zonder waterval

Een waterval ontstaat door verschil in hardheid van gesteente. Welke laag is dan de zachte laag?

1. De bovenlaag
2. De onderlaag