Les 1: Het interbellum

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Van Rusland naar Sovjet-Unie

Les 1:  Het ontstaan van de Sovjet-Unie

De leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe de communistische Sovjet-Unie ontstond.

2. Je kunt beschrijven hoe de Sovjet-Unie een totalitaire dictatuur werd.

We gaan terug naar begin 20e eeuw....

Wat weet je al van
de Russische revolutie?

Het communisme

Communisten wilden een klasseloze samenleving, waarin iedereen gelijk was. Marx voorspelde een arbeidersrevolutie, waarna alle macht (en bezit) in handen van de staat zou komen.

Einde kapitalisme?

De staat zou door communisten worden geleid. Het kapitalisme (uitbuiting van arbeiders) zou verdwijnen. De staat zou voortaan bepalen wat, door wie en hoeveel er wordt geproduceerd.

De Februarirevolutie 

Tijdens WOI, in februari 1917 brak de eerste fase van de Russische revolutie uit.  Het volk was zeer ontevreden en kwam in opstand. De tsaar (Nicolaas II Romanov) trad af.

Vladimir Iljitsj Oeljanov

In april 1917 kwam Lenin met hulp van Duitsland aan in Sint Petersburg. Hij had als leider van de Russische communisten jarenlang in ballingschap in Zwitserland gewoond.

De Oktoberrevolutie

In het najaar grepen de communisten de macht o.l.v. Lenin. Begin 1918 sloten de communisten de vrede van Brest-Litovsk. De Eerste Wereldoorlog was voor de Russen voorbij...

Einde van de Romanovs

In opdracht van Lenin werd het hele gezin van de Russische tsaar Nicolaas II in de zomer van 1918 doodgeschoten. Rusland zou nooit meer een keizerrijk (tsarenrijk) worden.

Russische Burgeroorlog

Maar niet alle Russen waren blij 

met de communisten. Veel mensen

kwamen in verzet. Dit leidde tot een

bloedige burgeroorlog, die in 1921 

werd gewonnen door het Rode Leger.

Van Lenin naar Stalin

In 1922 vormden de communisten de Sovjet-Unie, maar al snel werd Lenin ernstig ziek. In 1924 overleed hij. Zijn opvolger was Jozef Vissarionovitsj Dzjoegasjvili oftewel Jozef Stalin.

Planeconomie

Onder Stalin werd alles nog strenger! De Sovjet-Unie liep ver achter bij het Westen en moest in hoog tempo worden geïndustrialiseerd. Er kwamen vijfjarenplannen (planeconomie).

Collectivisatie van de landbouw

De planeconomie had ook grote gevolgen voor de boeren. De boeren moesten werken voor grote gemeenschappelijke landbouwbedrijven en raakten hun eigen grond kwijt.

Dwangarbeid

Er ontstond o.a. hongersnood. Iedereen die zich verzette, kreeg te maken met zware straffen. Miljoenen boeren (en anderen) kwamen in strafkampen terecht en deden dwangarbeid.

Totalitaire staat

De Sovjet-Unie werd een totalitaire staat. De communisten maakten gebruik van propaganda en paste censuur toe. De bevolking kreeg te maken met indoctrinatie. 

Iedereen die in de weg liep, werd uit de weg geruimd!

Persoonsverheerlijking

De bevolking werd eigenlijk gewoon gehersenspoeld. Ze kregen door de propaganda, censuur en indoctrinatie niet het echte nieuws. Stalin werd gezien als een groot leider.

Zuiveringen

Het wantrouwen van Stalin nam toe. Miljoenen mensen kwamen in de kampen. Ook partijgenoten (en legertop) waren niet veilig. Door showprocessen werden ze uitgeschakeld.

Stalin overleden

Na ruim 25 jaar als dictator over de Sovjet-Unie met ijzeren hand te regeren, overleed Stalin 1953. Miljoenen mensen waren zeer verdrietig, maar velen waren ook opgelucht...