4.3 De Grote Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Hallo!

Niet vergeten;

- Telefoon in je kluisje! Als ik hem zie in de les, ben je hem kwijt tot het einde van de dag!

- Wil je iets zeggen of vragen? Steek je hand omhoog.

Wat was het nieuwe land dat in 1871 ontstond?

1. Duitsland
2. Frankrijk
3. Rusland
4. Nederland

Wat is militairisme?

4.3

De Grote Oorlog

B2

Dagmenu

1. Introductie                             (5min)

2. Een land om trots op te zijn  (15min)

3. Opdrachten                           (15min)

4. Afsluiting                                (5min)  

Tijd van wereldoorlogen

Leerdoel

Hoe verliep de Eerste Wereldoorlog?

Moord in Sarajevo

Dát er een oorlog kwam, was in 1914 voor de Europeanen wel duidelijk. Maar wanneer zou hij beginnen? De aanleiding voor de oorlog was de moord in de stad Sarajevo op de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije. De moordenaar was een Serviër. Hij was het niet eens met de grote invloed van Oostenrijk-Hongarije in het gebied. In Oostenrijk-Hongarije waren de mensen erg boos op Servië. Duitsland, hun bondgenoot, zei dat het zou helpen als er oorlog zou komen. 

Moord in Sarajevo

En toen kwam die oorlog er. Op 1 augustus 1914 begon de oorlog waar sommige landen al jaren op wachtten: de ‘Grote Oorlog’ zoals mensen die noemden.

Vier verschrikkelijke jaren

De grote landen waren niet bang voor de oorlog. Ze wisten immers zeker dat hun land zou winnen. ‘De oorlog is vóór Kerstmis voorbij’, zeiden de mensen in de zomer van 1914 tegen elkaar. Maar de oorlog verliep anders dan de generaals verwachtten. De wapens waren sterker en gevaarlijker dan vroeger. Het was bijna onmogelijk om een oorlog te voeren op de manier die de soldaten en hun generaals kenden. Ook werd de oorlog steeds groter.

Vier verschrikkelijke jaren

Veel landen vochten mee en ook in de koloniën van de Europese landen werd gevochten. Er ontstond een echte wereldoorlog. Met Kerstmis 1914 was de oorlog nog lang niet voorbij. Er zouden nog vier verschrikkelijke oorlogsjaren volgen, waarin meer dan tien miljoen doden vielen.

Nederland neutraal

Nederland had zich voor de oorlog bij geen enkel bondgenootschap aangesloten. Dat wilde de Nederlandse regering niet: Nederland wilde neutraal blijven. Ons land deed daarom niet mee aan de Eerste Wereldoorlog. Toch hadden de Nederlanders veel last van de oorlog: de handel kwam stil te liggen en uit België kwamen veel vluchtelingen.

In de modder

Natuurlijk probeerden de soldaten zich te beschermen tegen de nieuwe en krachtige wapens. Op het slagveld in België en Frankrijk groeven ze daarom kilometerslange geulen in de grond: loopgraven. De loopgraven van de vijanden lagen vaak maar een paar honderd meter van elkaar vandaan. Daartussen lag een totaal kapot geschoten stuk land. 

In de modder

Soms kwamen de soldaten uit hun loopgraven om dat stukje land te veroveren. De vijand aan de overkant begon te schieten. Bijna alle aanvallers werden gedood, zonder een meter land te veroveren. Zulke kansloze acties waren er vaak. Kanonnenvoer, zo werden de soldaten genoemd.

Een grote verandering

In de negentiende eeuw was de telefoon uitgevonden. Daardoor kon een generaal per telefoon een bevel geven aan zijn soldaten aan het front terwijl hij zelf op een veilige plek was. Maar een telefoon had in die tijd geen draadloze verbinding. Daarom was een nieuwe uitvinding belangrijk: de draadloze telegrafie. Daarmee kon je via radiogolven op grote afstand een bericht (telegram) naar iemand sturen.

Het einde van de oorlog

In 1917 raakte een Duitse torpedo een Amerikaans schip. Het was al het achtste schip van de neutrale Verenigde Staten dat naar de zeebodem zonk. Duitsland gaf aan dat het voortaan alle Amerikaanse schepen zou aanvallen, ook de handelsschepen. Amerika moest nu wel terugvechten. Het stuurde tienduizenden soldaten en heel veel nieuwe wapens naar Europa om Frankrijk en Engeland te helpen.

Het einde van de oorlog

Rusland had toen al een wapenstilstand gesloten met Duitsland. In november 1918 was de oorlog voorbij. Duitsland en Oostenrijk-Hongarije waren verslagen. Duitsland kreeg de schuld van de oorlog en werd heel zwaar gestraft.

Opdrachten/Huiswerk

Maak: 4.2A en 4.2B

Volgende les: Deel 2 van 4.2 Een land om trots op te zijn

Hallo!

Niet vergeten;

- Telefoons zijn niet zichtbaar in de les. Doe ze in de telefoontas! 

- Wil je iets zeggen of vragen? Steek je hand omhoog.

Welk nieuw land ontstond er?

1. Nederland
2. Turkije
3. Frankrijk
4. Duitsland

4.2

Een land om trots op te zijn

B2

Dagmenu

1. Introductie                             (5min)

2. Een land om trots op te zijn  (15min)

3. Opdrachten                           (15min)

4. Afsluiting                                (5min)  

Tijd van wereldoorlogen

Opdrachten/Huiswerk

Maak: 4.3A, 4.3B & 4.3C

Volgende les: 4.5 Een nieuwe leider