Hoofdstuk 4 .2

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

4.2 Aan de slag!

Pagina 104

Leerdoelen

Na afloop van deze les ken/kan ik ...

1. ....uitleggen wat een arbeidsovereenkomst is
2. ....uitleggen wat een CAO is
3. ... uitleggen wat een proeftijd is
4. ....uitleggen wat bruto- en nettoloon  is
5. ... uitleggen wat een minimumloon is
6. ... uitleggen wat een arbowet is
7. ... uitleggen wat een arbeidstijdenwet is

Arbeidsovereenkomst

Ook wel genoemd arbeidscontract. 

Hier staat in:

• Wat voor werk ga je doen
• Arbeidsvoorwaarden oa:
• Hoeveel uur ga je per week werken
• Wat is je loon
• Hoeveel vakantiedagen heb je recht op.

In je arbeidsovereenkomst staat:

1. Loonschalen
2. Regels over opzegtermijn.
3. Hoeveel uur je werkt.
4. Hoeveel dagen vrij bij een huwelijk.

Proeftijd

Proeftijd

• staat in je arbeidsovereenkomst
• 1 of 2 maanden
• bij een contract van 6 maanden geen proeftijd
• in de proeftijd kun je ook zelf het contract opzeggen

Wat is een proeftijd

1. vacature
2. een periode waarin de werkgever en werknemer kijken of het ze met elkaar verder gaan
3. werk waarvoor geen opleiding is
4. loon dat op de bank komt

CAO = Collectieve Arbeids Overeenkomst

In de cao staan afspraken die gelden voor iedereen in één bedrijfstak.

Een bedrijfstak is een groep bedrijven van gelijke soort. 

Bijvoorbeeld horeca, bouw of gezondheidszorg.

Nettoloon berekenen

Je berekent het nettoloon op de volgende manier:

Brutoloon - (loonbelasting+sociale premies) = Nettoloon

Shamiro krijgt maandelijks €1350 loon op zijn rekening gestort. Voordat hij dit bedrag ontvangt is er nog 150 euro loonbelasting en 100 euro sociale premies ingehouden

hoeveel is het brutoloon?

1. 1350
2. 1450
3. 1600
4. 1500

Mevrouw Meijerink verdient €1995,- bruto per maand. De loonbelasting bedraagt €145,50 en de sociale premies €35,20. Bereken haar nettoloon.

1. €1815,-
2. €2175,70
3. €1814,30
4. €1849,50

Het nettoloon van de heer Roeberts is €2995,- De loonbelasting bedraagt €184,50 en de sociale premies €95,95. Bereken het brutoloon van de heer Roeberts.

1. €2714,55
2. €3275,45
3. €2810,50
4. €3275,50

Arbowet

De Arbeidsomstandighedenwet is een Nederlandse wet die regels bevat voor werkgevers en werknemers om de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van werknemers en zelfstandig ondernemers te bevorderen. Het doel is om ongevallen en ziekten, veroorzaakt door het werk, te voorkomen.

Welke regels vallen niet onder de Arbowet?

1. een helm
2. ergonomische bureaustoel
3. goed geventileerde werkruimte
4. koffiepauze als je meer dan 4 uren werkt

In een land bestaat de beroepsbevolking uit 5.500.000 mensen. 430.000 mensen zijn ongewild werkloos.
Hoeveel procent van de beroepsbevolking is werkloos?

werknemer

werkgever

aanbod van arbeid

vraag naar arbeid

Maak:

Blz. 104 tm 107 

rekenen blz. 122: som 6 tm 12

4.2 Aan de slag!

1 - werknemer

   - werknemer

   - werkgever

2 cao: collectieve arbeidsovereenkomst

3 B

4 C en D

5 onjuist

    onjuist

    juist

4.2 Aan de slag!

6 € 2.750 – (€ 595 + € 122) = € 2.033

7 € 593,04 ÷ 56 = € 10,59

8 € 593,04 − € 143,36 = € 449,68

9 Bijvoorbeeld:

- Het minimumloon moet genoeg zijn om rond te komen. Jongeren hebben minder nodig.

- Jongeren moeten nog veel leren en ervaring opdoen in hun werk.

4.2 Aan de slag!

10 a (a) 72,5 ÷ 100 × € 1.507,80 = € 1.093,16

          (b) 61,5 ÷ 100 × € 1.507,80 = € 927,30

      b  (c) € 791,60 × 12 ÷ 52 = € 182,68

          (d) € 686,05 × 12 ÷ 52 = € 158,32

       c (e) € 520,20 ÷ € 1.507,80 × 100 = 34,5%

           (f) € 452,35 ÷ € 1.507,80 × 100 = 30%

4.2 Aan de slag!

11 Antwoord afhankelijk van je leeftijd:

- Als je 15 bent: € 104,40 per week; dat is € 104,40 ÷ 38 = € 2,75 per uur

- Als je 16 bent: € 120,05 per week; dat is € 120,05 ÷ 38 = € 3,16 per uur

- Als je 17 bent: € 137,45 per week; dat is € 137,45 ÷ 38 = € 3,62 per uur

12 a Arbowet

b Bijvoorbeeld:

- felgekleurde kleding met reflecterende strepen

- gehoorbeschermers

- een stopsignaal voor naderende treinen.

4.2 Aan de slag!

13 - Arbowet

      - Arbeidstijdenwet

      - Arbeidstijdenwet

       - Arbowet

Samenvatting

Een werkgever en een werknemer sluiten samen een arbeidsovereenkomst. Hierin staan de afspraken over het aantal uren, het loon en het soort werk. In een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) staan de regels die gelden voor een groep dezelfde bedrijven. Voor een nieuwe baan spreek je een proeftijd af om te kijken of het bevalt. Het loon dat je afspreekt, is je brutoloon. Wat je op je rekening krijgt, is je nettoloon. Je verdient minimaal het minimumloon. Voor jongeren geldt het minimumjeugdloon. Ook de Arbowet en de Arbeidstijdenwet beschermen de werknemer.

Rekenen

6 A

7a € 1.157 ─ (€ 435 + € 80) = € 642

b 5 ÷ 100 × € 435 = € 21,75 minder loonbelasting.

De loonbelasting wordt € 435 – € 21,75 = € 413,25

Haar nettoloon wordt € 1.157 ─ (€ 413,25 + € 80) = € 663,75

8 Het brutoloon bedraagt € 1.220 + € 320 + € 115 = € 1.655

9 € 1.692 − € 1.175 = € 517

Rekenen

10 a € 251,25 ─ € 213,15 = € 38,10

b € 251,25 × 52 ÷ 12 = € 1.088,75 per maand11 Het minimum maandloon is € 1.088,75 (zie vraag 10b).

15 ÷ 100 × € 1.088,75 = € 163,31

Haar nieuwe maandloon wordt € 1.088,75 + € 163,31 = € 1.252,06

12 a 38 × € 23,15 = € 879,70

b 30 × € 23,15 = € 694,50

(€ 879,70 ─ € 694,50) ÷ € 879,70 × 100 = 21,1% omlaag