5.2 de vroeg Middeleeuwse samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Schrijf het antwoord op de vraag op je wisbordje.

Hoe ging Karel de Grote om met mensen die een ander geloof hadden?

Wat zijn feodale verhoudingen waarmee Karel de Grote zijn rijk bestuurde?

Leerdoelen: 

Ik kan uitleggen waardoor er in de vroege Middeleeuwen een landbouwsamenleving ontstond.

Ik kan met een voorbeeld uitleggen dat er ook nog handel bestond.

Ik kan beschrijven hoe het hofstelsel werkte.

Ik kan uitleggen waarom mensen horigen werden en wat hun plichten waren.

Verval van handel, nijverheid en steden.

• In de 5e eeuw na Chr. ging het na de val v/h R.R. slechter met de economie: daling landbouwproductie, minder handel, nijverheid. Dit kwam doordat het onveilig was, reizen werd zo bijna onmogelijk.
• Steden, wegen waren in verval geraakt=> mensen woonden, leefden vooral op platteland op een domein=> er kwam weer een landbouwsamenleving i.p.v. een landbouw-stedelijke samenleving. 

Het hofstelsel

• Het domein werd bewerkt door knechten en horigen. Het domein was zelfvoorzienend. Op het platteland deed iedereen aan ruilhandel. 
• Het deel van de heer: grote boerderij, akkers, moestuin, boomgaarden. Deel waar de knechten en horigen wonen in kleine boerderij en werken op hun akkers.
• Rondom de akker lagen weides, bossen en moerassen. Elk domein had zijn eigen molen, bierbrouwerij, visvijver, smidse. 

Horigen

• Horigen hadden 2 plichten:

1. Ze moesten herendiensten doen. aantal dagen per jaar werken voor de heer.
2. Voor het gebruik van hun akkers en hun woning deel van hun oogst geven als pacht aan de heer.

• Horigen hoorden bij het domein, mochten niet zomaar van het domein af. Soms waren horigen afstammelingen van slaven uit de Romeinse tijd. Anderen kozen ervoor in ruil voor bescherming.

Schrijf op je wisbordje een antwoord op de vragen.

a. wat is een domein?

b. wat is een horige?

c. wat waren de plichten van een horige?

d. hoe werd je horig?

Samenvatting leerdoel(en)

Ik kan uitleggen waardoor er in de vroege Middeleeuwen een landbouwsamenleving ontstond.

Ik kan met een voorbeeld uitleggen dat er ook nog handel bestond.

Ik kan beschrijven hoe het hofstelsel werkte.

Ik kan uitleggen waarom mensen horigen werden en wat hun plichten waren.

Schrijf in max. 5 zinnen een samenvatting van de lesstof van vandaag.

Te doen

Maken werkboek par. 5.2 vraag 3,4,5,6,9,10,12.

Leren par 5.1

Ben je klaar: dan maken succescriteria, cornell schema/ flashcards/ afsluiting/ oefentoetsen maken par. 5.1

Schrijf op je wisbordje een antwoord op de vraag.

1. Leg kort uit wat we bedoelen met het hofstelsel.

2.Hoe werd je horig en wat waren je plichten?

Leerdoelen: Ik kan uitleggen waarom Dorestad zo'n belangrijke stad was in de Middeleeuwen.

Ik kan uitleggen waarom de Noormannen gebieden in Europa en Amerika aanvielen.

Dorestad

• Er waren nog steeds een aantal steden met handel in Nederland, zoals Dorestad. Met Oostzee en Duitsland werden pelzen, barnsteen, wijn,  zwaarden, glaswerk, of zout en laken uit Nederland verhandeld. Maar ook zijde, specerijen en grondstoffen voor parfum kwamen via de zijderoute in Azië hierheen. De Friezen en de Franken wilden de stad hebben, je kon veel aan de stad verdienen via belastingen. 8e eeuw:  Franken nemen Dorestad in en die groeit.

Noormannen

• 9e eeuw: Noormannen kwamen naar de stad kom te handelen. 
  
• De Noormannen kwamen ook in Dorestad en andere delen van de Noordzee, Oostzee, Middellandse Zee om steden, kloosters en kerken te plunderen voor rijkdommen. Ze waren goede zeevaarders en kwamen zelfs in Noord-Amerika.

Schrijf in je schrift de antwoorden op de vragen.

1. Leg uit waarom er nog handel was.

2. Welke producten werden er verhandeld in Dorestad en waar kwamen ze vandaan?

3. Wat deden de Noormannen en waar deden ze dat?

Samenvatting leerdoel(en)

Leerdoelen: Ik kan uitleggen waarom Dorestad zo'n belangrijke stad was in de Middeleeuwen.

Ik kan uitleggen waarom de Noormannen gebieden in Europa en Amerika aanvielen.

Schrijf in max. 5 zinnen een samenvatting van de lesstof van vandaag.

Te doen

Maken werkboek par. 5.2 vraag 3,4,5,6,9,10,13.

Leren par 5.1

Ben je klaar: dan maken succescriteria, cornell schema/ flashcards/ afsluiting/ oefentoetsen maken