Қазіргі желілік технологиялар

• 2
• University

Дәріс 1

Қазіргі желілік технологиялар

Желідегі компьютерлерді байланыстыру проблемалары

• Байланыс арналарындағы сигналдарды сәйкестендіру
• Тасымалдау ортасымен қатынас құру ережелерін анықтау
• Информацияны тасымалдау сенімділігін арттыру
• Информацияны тасымалдау маршрутын және адрестеу тәсілдерін анықтау

Компьютерлік желілерге қажет жабдықтар:

Байланыс арналары мен интерфейстер

Желілік карта (Сетевая карта)

Трансивер (transceiver)

Қайталауыш (Repeater) 

Концентратор (Hub) 

Көпір (Мост-Bridge)

Коммутатор (Switch)

Маршрутизатор (Router)

Байланыс арналары

Кабельдік байланыс сымдары арқылы

Есілген қоссым        Коаксиалды кабель       Оптоталшық

      

Интерфейстер

RJ-45 интерфейсі

BNC интерфейсі

Желілік карта

Желілік карта желі операциялық жүйесі арқылы келген командалар мен мәліметтерді қабылдап, оларды бір стандартты форматқа түрлендіріп, оны картаға жалғанған кабель арқылы ары қарай жібереді. Әрбір картаның айрықша өз нөмірі болады.

Трансивер

Трансивер тікелей кабельге жалғанып орналасады да, компьютердің желілік картасы арқылы қоректенеді. Трансивер желілік картаға AUI (Attachment Unit Interface) типті интер-фейстік кабельмен қосылып тұрады.

 

Қайталауыш

Қайталауыштар бірдей немесе әртүрлі құрылғыларды пайдаланатын сегменттерді байланыстырады, сигналдарды алғашқы қалпына келтіріп, мәліметті тасымалдау қашықтығын арттырады, информацияны екі бағытта да өткізеді. Қайталауыштар коаксиалды кабельді пайдаланатын желілерді

 кеңейтіп. олардың мүмкіндігін арттырады.

Концентратор

Концентратор деп физикалық түрде бірнеше байланыс арналарын біріктіріп тұратын бірнеше порттары бар қайталауышты айтады. Концентратор желінің физикалық топологиясын өзгертеді, бірақ оның логикалық топологиясы өз-гермейді. Егер оның бір портына мәлімет келіп түссе, ол оны көбейтіп барлық басқа порттар арқылы жөнелтеді.

 

Көпір

Көпір желінің жалпы мәлімет тасу ортасын бөліктерге бөліп тұрады да, ол келіп түскен мәліметті басқа сегментке тек адресіне байланысты жөнелтіп отырады.

 

Коммутатор

Коммутатор қызметі көпірге ұқсас, бірақ мұның жұмыс өнімділігі жоғары, өйткені көпір бір мезетте тек екі порт арасын ғана байланыстырады. Ал коммутатор өзіндегі барлық порттар арасын бірден байланыстыра алады.

Маршрутизатор

Маршрутизатор көпір мен коммутаторға қарағанда желінің мәлімет тасу ортасын өте тиімді бөліктерге бөледі. Ол келесі желі торабын адреске қарап тауып, әрбір мәліметтің ең ыңғайлы маршрутын таңдап алады, т.с.с. Желі күрделі болған сайын маршрутизатордың жұмыс тиімділігі де арта түседі.

 

Компьютерлік желілерге қажет жабдықтар

1. Байланыс арналары Трансивер (transceiver) Жүйелік блок
2. Блок-схема Коммутатор (Switch) Маршрутизатор (Router)
3. Концентратор (Hub) Коммутатор (Switch) Маршрутизатор (Router)
4. Желілік карта (Сетевая карта) Тінтуір Концентратор (Hub)

............. - деп физикалық түрде бірнеше байланыс арналарын біріктіріп тұратын бірнеше порттары бар қайталауышты айтады.

1. Концентратор
2. Желілік карта
3. Трансивер
4. Маршрутизатор

......... - желінің жалпы мәлімет тасу ортасын бөліктерге бөліп тұрады да, ол келіп түскен мәліметті басқа сегментке тек адресіне байланысты жөнелтіп отырады.

1. Концентратор
2. Маршрутизатор
3. Коммутатор
4. Көпір

........ - желі операциялық жүйесі арқылы келген командалар мен мәліметтерді қабылдап, оларды бір стандартты форматқа түрлендіріп, оны картаға жалғанған кабель арқылы ары қарай жібереді.

1. Коммутатор (Switch)
2. Желілік карта
3. Маршрутизатор (Router)
4. Концентратор (Hub)

😒🙁😐🙂😃

Компьютерлердің байланысу деңгейлері мен желідегі мәлімет тасу протоколдары

 

Мәліметтерді тасымалдау ісін стандарттау жұмысы Халықаралық стандарттар институ-тының (ISO - International Standards Organization) техникалық ұсыныстарына байланысты жүргізіліп, желі параметрлерін сәйкестендіру ісі OSI (ашық жүйелердің әрекеттесу моделі - Model of Open System Interconnections) деп аталған модель негізінде жасалып шықты. Осы ISO/OSI моделіне сәйкес мәлімет алмасу схемасы 7 сатыға бөлініп қарастырылады. Олардың жоғарғысы қолданбалы деңгей, ал ең төменгісі - физикалық деңгей болып саналады.

Халықаралық стандарттау институтының ISO ұсынысы бойынша компьютерлердің өзара байланысуы 7 деңгейден тұратыны айтылған болатын, олар:

1-физикалық, 2-каналдық, 3-желілік,

4- транспорттық, 5-сеанстық,

6-мәліметтерді ұсыну деңгейі,

7-қолданбалы деңгей

Қолданбалы —тұтынушының есептеу жүйесімен әрекеттесуін атқаратын ең жоғарғы деңгей. 

Физикалық— құрылғылар арасында сигналдар алмасуын қамтамасыз ететін ең төменгі деңгей.