H3 Chili - Par 3 Chili brandt - les 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H3.3 Chili brandt

Herhalen

herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen

Magmakamer

Stratovulkaan

Subductie

Diepzeetrog

Convectiestroom

Vulkaan

Convergentie

Subductie(zone)

Divergentie

Jong gebergte

Oud gebergte

B114 Oud en jong gebergte

Ouderdom van gebergtes is gekoppeld aan de tijd wanneer ze zijn gevormd ten opzichte van de geologische tijdschaal.

H3.3 Chili brandt

Leerdoelen

Je weet:

1. wat er gebeurt als de Nazcaplaat wegduikt onder de Zuid-Amerikaanse plaat.

2. het beschrijven en verklaren van explosief vulkanisme en stratovulkanen.

3. B103 soorten vulkanen

Ring van Vuur

Bij deze kaart uitleggen dat we de continenten nu vanuit een ander perspectief zien! Aarde is rond, maar wij zien altijd Europa in het midden! Gebieden weer in perspectief brengen: waar ligt Japan nu? Indonesië, Nieuw-Zeeland, Mexico, Californië VS en Alaska. 

De oplettende leerling kan vragen wat die twee vulkanen in het midden van de afbeelding zijn. Is Hawaii! Kort uitleggen dat dat een ander soort vulkanisme is.

Ontstaan vulkanen

Subductie Nazcaplaat onder de Zuid-Amerikaanse plaat leidt tot aardbevingen en vulkanisme.

1

Nazcaplaat is zwaarder dan Zuid-Amerikaanse plaat door soort stollingsgesteente:

2

- oceanische Nazcaplaat: 
 

+ dunner, maar zwaarder
 

+ basalt: snelle afkoeling magma


+ duikt weg in de aardmantel

3

- continentale Zuid-Amerikaanse plaat:
 

+ dikker, maar lichter
 

+ graniet: langzame afkoeling magma
 

+ bovenliggende plaat

Stratovulkaan

 Met explosieve uitbarstingen:
 

- taai, stroperig magma en veel gas
 

- stolt in kraterpijp die verstopt raakt
 

- drukt neemt toe 
 

- uitbarsting met soms een pyroclastische stroom


Wanneer krijgen we een stratovulkaan?

1

De convectiestroom in de aardmantel kan de oceaanbodem wel 600 tot 700 km naar beneden trekken. Op een bepaalde diepte begint de oceanische korst te smelten.

2

Daardoor stijgen magmabellen op die weer nieuw gesteente kunnen vormen. 

3

Een klein deel van de magmabellen komt verder omhoog en bereikt langs breuken het aardoppervlak. Hier vormt het explosieve vulkaanketens.

Gevolgen vulkaanuitbarsting

Aswolken

-Kunnen tientallen kilometers ver komen

-Kunnen duizend meter hoog in de atmosfeer komen

Onzichtbare asdeeltjes

Kunnen zonlicht tegenhouden en gevaarlijk voor vliegtuigen

Lahar

Gloeihete modderstroom van modder, as en water. Na afkoeling word het zo hard als asfalt.

Pyroclastische stromen

Snelbewegende massa van as en gesmolten stenen (incl. giftog gas).

Lava bommen

Rondvleigende hete rotsblokken die kunnen exploderen bij landig.

Om in de buurt te komen van een actieve vulkaan heb je dit hittepak nodig. Dit pak kan tegen temperaturen van 1000 graden celcius.

B103 Soorten Vulkanen

Stratovulkaan

Atacamatrog

Nazcaplaat

Basalt

Oceaanbodem & sediment smelt

Graniet

Wat zijn convectiestromen?

1. lage, brede vulkaan met flauwe helling
2. vulkaan met steile hellingen die is opgebouwd uit lagen lava en pyroclastisch materiaal
3. vulkaan met zeer grote krater, ontstaan door het instorten van het dak van een leeggelopen magmakamer
4. stroming van het gesmolten gesteente onder de aardkorst binnen in de aarde

Leerdoelen

Je weet:

1. wat er gebeurt als de Nazcaplaat wegduikt onder de Zuid-Amerikaanse plaat.

2. het beschrijven en verklaren van explosief vulkanisme en stratovulkanen.

3. B103 soorten vulkanen