les 10 - periode 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom!

Als de timer is afgelopen heb je...

• Tas op de grond
• Leer- en opdrachtenboek op tafel
• Telefoon in je tas of telefoontas

Telefoon in telefoontas of eigen tas

Programma 

• Herhalen H2
• Uitleg 2.7: klimaat en landschap
• Oefenen examentraining: met aandacht voor de formulering
• Tijd over? In les tijd om verder te werken aan de PO-opdracht: deadline 17 dec

Pak je Chromebook. Ga via cloudwise naar de applicatie ''LessonUp''

Vul de code die op het bord staat in.

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Openingsfoto

Beschrijving van de openingsfoto

De Dachsteiner Alpen, Oostenrijk.

Herhalingsvragen

Herhalingsvragen over 2.1 - 2.6

En nieuwsvragen..

Herhalingsvragen

• Welk verband bestaat er tussen de richting van de luchtcirculatie en oceanische circulatie?
• Uit welke landschappen bestaat een aride zone?
• Hoe ontstaat versnelde bodemerosie?

Verband

Aride zone

Steppe

Woestijn

Landdegradatie

Ontbossing

Oorzaak:

(versnelde bodemerosie door de mens)

Even kijken wat je verder nog weet...

Waarom kan drainage verzilting tegengaan?

Waarom kan drainage verzilting tegengaan?

Overtollig water wordt dan snel afgevoerd, waardoor het niet verdampt en zouten achterblijven op de akkers.

In de Sahel lopen projecten om gebieden te bebossen. Dit moet verwoestijning tegengaan. Leg uit hoe.

In de Sahel lopen projecten om gebieden te bebossen. Dit moet verwoestijning tegengaan. Leg uit hoe.

Bossen houden de bodem vast, waardoor versnelde bodemerosie niet zo snel optreedt.

Chromebook dicht

Samenhang landschapszones zien = bordaantekening overnemen

Gezamenlijk bordaantekening maken

Neem deze over in je schrift zodra de volledige bordaantekening is gemaakt! 

Oefenen

• Wat?  Maken werkboek opgave 4 - klimaat en landgebruik in Peru en Argentinië
• Hoe? Op een los toetsblaadje die je van de docent krijgt.  Deze lever je bij de docent in. 
• Klaar? Lezen §2.7

Bespreken huiswerkopdrachten: §2.6 opdr. 1,2,3,5

Vandaag

§2.7 Klimaat en landschap

Theorie §2.7

Klimaat en landschap

§2.7: klimaat en landschap

• Wat maakt het Middellands Zeeklimaat zo bijzonder?

• Wat bedoelen we met het begrip waterbalans?

• Waarom vindt je in het Middellandse Zeegebied bijzonder vegetatie met leerachtige bladeren? Waarom juist daar?

Zie je het pensymbooltje? Dan meeschrijven.

Middellandse Zeegebied

Vandaag:

• Klimaat en landschap
• Wind
• Vegetatie 
• Landbouw

Feitjes

• Grootste binnenzee ter wereld
• Zonder binnenzee zou het gebied woestijn zijn
• Gevormd door tektonische platen (par. 2.8)

Middellandse zeeklimaat

• Mengvorm steppeklimaat + gematigd zeeklimaat
• Zomer: hogedrukgebieden vanuit Noord-Afrika schuiven op naar het noorden > tijdelijk steppeklimaat.

Middellandse zeeklimaat

• Mengvorm steppeklimaat + gematigd zeeklimaat
• Zomer: hogedrukgebieden vanuit Noord-Afrika schuiven op naar het noorden > tijdelijk steppeklimaat.

Middellandse zeeklimaat

• Mengvorm steppeklimaat + gematigd zeeklimaat
• Winter: hogedrukgebieden schuiven terug naar Noord-Afrika  > tijdelijk gematigd zeeklimaat.

Weet je nog?

Hogedrukgebied:                                                         Lagedrukgebied:

dalende lucht                                                                 Stijgende lucht

Winden M.-Z.

• Overheersende windrichting: (zuid)westenwind
• Soms wordt er een depressie (lagedrukgebied) vanaf de Atlantische Oceaan boven de Middellandse Zee geblazen.

Lagedrukgebied = stijgende lucht

Lokale winden

Wanneer er een depressie boven de M.-Z. ligt, zorgt dat voor lokale winden:

• 1. Sirocco
• 2. Mistral

Lokale winden

Wanneer er een depressie boven de M.-Z. ligt, zorgt dat voor lokale winden:

• 1. Sirocco
• 2. Mistral

Lokale winden

1. Sirocco:

• Komt vanuit het zuiden (woestijn), dus is erg warm en droog.
• Warme lucht kan veel vocht bevatten.
• Zorgt voor hevige buien.

Lokale winden

1. Sirocco:

• Komt vanuit het zuiden (woestijn), dus is erg warm en droog.
• Warme lucht kan veel vocht bevatten.
• Zorgt voor hevige buien.

Lokale winden

2. Mistral:

• Komt uit de bergen, is koud.
• Is een 'valwind': hoog in de bergen is de lucht dusdanig ver afgekoeld (en zwaar geworden), dat deze uit de lucht komt 'vallen'. 

Lokale winden

2. Mistral:

• Komt uit de bergen, is koud.
• Is een 'valwind': hoog in de bergen is de lucht dusdanig ver afgekoeld (en zwaar geworden), dat deze uit de lucht komt 'vallen'. 

Waterbalans

Waterbalans = neerslag min verdamping.

Winter: positief                  Zomer: negatief

Groot water tekort in de zomer:

• Veel toeristen > stijgende watervraag
• Landbouw > veel irrigeren

Waterbalans

Waterbalans = neerslag min verdamping.

Winter: positief                  Zomer: negatief

Groot water tekort in de zomer:

• Veel toeristen > stijgende watervraag
• Landbouw > veel irrigeren

Mediterrane vegetatie

Planten die aangepast zijn aan droogte, zoals:

• Olijfbomen
• Kurkeiken
• Wijnranken
• Sinaasappelbomen

Leerachtige bladeren: houden vocht goed vast.

Mediterrane vegetatie

Ondanks dat deze vegetatie goed tegen droogte kan, groeien ze beter als er extra water beschikbaar is:

Irrigatielandbouw

Ontziltings-installaties

Zout zeewater omzetten in zoet drink- en irrigatiewater.

Aan de slag: individueel Zf

1. Pak werkboek.

2. Maken opdrachten H2.7: opdr. 2,3,5 of werken aan de PO-opdracht (deadline 17 dec).

3. Atlas nodig? Pak deze uit de kast. 

5. Klaar? Maken samenvatting paragraaf 2.7

Reflecteren op de les

Voordat jullie de les verlaten...