HC - Verlichting 1650 - 1900 deel 6 blz. 46/49

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

HC - Verlichting 1650 - 1900 par 1&2

2.2 - De verlichting en de Amerikaanse en Franse revolutie

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

tijdvak 6: tijd van regenten en vorsten (1600-1700) / Gouden Eeuw / 17e eeuw;

23. het streven van vorsten naar absolute macht;

26. de wetenschappelijke revolutie. 

27. rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving:

godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen;

28. voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op eigentijdse verlichte

wijze vorm te geven (verlicht absolutisme);

29. uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en de daarmee

verbonden transatlantische slavenhandel, en de opkomst van het abolitionisme;

30. de democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten,

grondrechten en staatsburgerschap. 

Kenmerkende aspecten bij deze historische context

tijdvak 7: tijd van pruiken en revoluties (1700-1800) / eeuw van de Verlichting/ 18e eeuw;

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Wat weten we nog?

Herhalen

hoeveel koloniën had Engeland in Amerika

1. 12
2. 13
3. 50
4. 52

de juiste chronologische volgorde

1. Stamp Act -Sugar Act - Intolerable Acts- Boston Tea Party
2. Sugar Act - Stamp Act - Boston Tea Party - Intolerable Acts
3. Boston Tea Party - Sugar Act - Stamp Act - Intolerable Acts
4. Intolerable Acts - Sugar Act - Stamp Act - Boston Tea Party

'Bill of Rights' (1689)
Uit welk land oorspronkelijk en en wat is de kern?

1. Engeland. bevestiging van de invoering van de Trias Politica.
2. Amerika. Pamflet tot aanzet onafhankelijkheid van Amerika
3. Engeland. fundamentele rechten burgers en parlement, geen absolutisme
4. Amerika. bevestiging van de invoering van de Trias Politica.

welke filosoof zal zich in de 'Bill of Rights' herkennen?

1. Rousseau
2. Locke
3. Montesquieu
4. Voltaire

Directe aanleiding Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijd

1. Intolerable Acts
2. Sugar Act
3. Stamp Act
4. Boston Tea Party

welke gebeurtenis past bij 'een gemeenschappelijke vijand verenigd'

1. Sons of Liberty
2. Eerste Continental Congress
3. Stamp Act
4. De zevenjarige oorlog

Wanneer werd de onafhankelijk van Amerika uitgeroepen

1. 4 juli 1776
2. 8 augustus 1773
3. 26 november 1776

Een oorzaak voor de
Amerikaanse burgeroorlog is, dat de ............ staten
vonden dat de federale overheid te veel macht had.

1. zuidelijke
2. noordelijke

Wanneer was de Amerikaanse Burgeroorlog?

1. 1776 - 1783
2. 1810 - 1815
3. 1861 - 1865
4. 1880 - 1885

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Begin 17e eeuw startte de Engelse kolonisatie van Noord-Amerika.

Handelskolonie, maar al snel ook plantages en slavernij

Mensen trokken om allerlei redenen naar de 'Nieuwe Wereld' - beter leven, godsdienstvrijheid, criminelen, slaven.

1733 - dertien Britse koloniën in Noord-Amerika.

De Britten troeven andere Europese landen af en domineren Noord-Amerika.

De dertien koloniën in Amerika

Ontdekt door de Engelsman Henry Hudson en vanaf 1624 bekend onder de naam; Nieuw Amsterdam. Na de Engelse overname in 1664 bekend onder de naam New York

Mayflower

De Pilgrim Fathers of Pilgrims (Engels voor "pelgrims") waren een groep Engelse geloofspuriteinen die hun land verlieten onder druk van koning Jacobus I van Engeland. Een groot deel van deze Calvinistisch georiënteerde vluchtelingen nam de wijk naar Leiden in Nederland. Een aantal van hen voer in het begin van de 17e eeuw van Europa naar Amerika om daar in vrijheid een nieuw bestaan op te bouwen.

Hun invloed is nu nog groot. Ze zijn niet te verwarren met de Founding Fathers van de Verenigde Staten, maar wel hun voorgangers. Van hen stammen zeven presidenten van de VS af: Grant, Coolidge, Taylor, F.D. Roosevelt, George H.W. Bush, George W. Bush en Barack Obama.

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Pilgrims - groep geloofspuriteinen die Engeland verlieten om in de koloniën in Noord- Amerika een nieuw bestaan op te bouwen.

De dertien koloniën in Amerika

Thanksgiving

Oorspronkelijk stamt Thanksgiving uit 1621. In dat jaar vierden de 'Pilgrim Fathers', oftewel de eerste Engelse pelgrims, gróót feest. Zij stichtten in 1621 namelijk hun nederzetting in Plymouth, Massachusetts, en hadden ook nog eens een goede oogst. Pas veel later, in 1864, werd Thanksgiving een nationale feestdag.

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

De strijd om de koloniën in Noord-Amerika had Engelse regering veel gekost (zie zevenjarige oorlog)

Omdat de strijd ging om Noord-Amerika vond de Engelse regering het niet meer dan logisch dat de kolonies meebetaalde aan het herstel van de financiën.

Belasting:

• Belasting op suiker 1764 (Sugar act)
• Drukwerk moest voorzien worden van zegel 1765 (Stamp act)

Dit zorgde voor een toename van Engelse douanebeambten, soldaten en schepen.

In ogen kolonisten  wil Engeland; meer geld en grotere controle. De vrijheid leek hierdoor in gevaar te komen. Dit leidt tot discussie over vraag positie burger en vrijheid.

De groeiende onvrede

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Ideeën verlichting bekend in de koloniën.

Situatie anders dan in Europa:

• Geen adel, geen standenmaatschappij
• Rol katholieke kerk bijna totaal afwezig, kolonies trokken veel protestanten (vanwege vervolgingen in Europa).

Discussie gaat over macht:

• Het ideale staatsbestuur
• Verhouding kolonies en Engeland
• Beschermen vrijheid kolonies.

Ideeën verlichtingsdenkers komen voorbij, maar spelen aanvankelijk kleine rol. Men was vooral bezig met de macht van de Koning. Die zag men als een gevaar.

De invloed van de verlichting

Voorblad van Common Sense (Gezond verstand), een in 1776 wijdverspreid pamflet van de Amerikaan Thomas Paine waarin hij pleit voor Amerikaanse onafhankelijkheid van Engeland.

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Committees of Correspondence

Omdat de kolonisten steeds meer geld aan de Britse schatkist moesten bijdragen, wilden ze ook vertegenwoordigd worden in het parlement in Londen. 

Naast plichten wilden ze ook rechten. Deze eis wordt niet ingewilligd. 

De kolonisten in verzet

Join, or Die – Beroemde politieke cartoon van Benjamin Franklin uit 1754 waarmee hij het gebrek aan eenheid van de Britse koloniën illustreerde, Franklin pleitte voor meer onderlinge samenwerking.

"No taxation without representation"

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

De gebeurtenissen volgen elkaar dan in hoog tempo op.

Zegelwet wordt ingetrokken, maar er komen al snel nieuwe belastingen.

In 1773 krijgt de Britse Oost-Indische Compagnie het monopolie op de invoer van thee. Met als gevolg dat vele theehandelaren in de kolonie failliet gaan. De onrust neemt steeds meer toe.

Boston Tea Party - kolonisten gooien lading schepen overboord uit protest.

De kolonisten in verzet

Pek en veren (1774)

Op deze prent is te zien hoe vijf mannen uit Boston een douanebeambte te grazen nemen door hem in te smeen met pek en veren en hem dwingen thee te drinken. De douanebeambte was verantwoordelijk voor het innen van accijnzen en invoerheffingen. Op de achtergrond is de Boston Tea Party gaande.

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Engelse autoriteiten reageren op de onrust. 

• Verkiezingen worden verboden.
• Stadsbestuur mag niet meer vergaderen
• Haven Boston gesloten
• De kolonie Massachusetts komt onder koninklijk toezicht.

De Committees of Correspondence (de comités) organiseren bijeenkomst in Philadelphia.

Zij vragen koning om rede, het terugdraaien van de maatregelen. 

De kolonisten in verzet

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Koning va Engeland reageert afwijzend.

Als reactie richt het Comité een leger op onder leiding van de generaal George Washington.

Met de slag van Lexington beginnen in 1775 de gevechten tussen de kolonisten en de Engelsen.

De kolonisten in verzet

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Met de verschijning van het pamflet Common Sense, van Thomas Paine, veroorzaakte een grote doorbraak in de strijd tegen de Engelsen.

Voor het eerst sprak men over 'Amerikanen', onafhankelijkheid en een eigen grondwet.

Vanaf dat moment schaarde een meerderheid van de kolonisten zich achter het streven voor onafhankelijkheid.

Onder leiding van leden van het comité; Franklin, Adams en Jefferson wordt er gewerkt aan een onafhankelijkheidsverklaring. 

De kolonisten in verzet

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Op 4 juli 1776 riep het Amerikaanse congres de onafhankelijkheid uit.

Met een verwijzing naar het sociaal contract en het natuurrecht werd deze stap gerechtvaardigd.

Het Amerikaanse volk had het recht de banden met de Engelse koning te verbreken omdat er sprake was van een slecht bestuur.

Engelse accepteren onafhankelijkheid niet. Amerikanen krijgen hulp van de Fransen.

Met de vrede van Parijs in 1783 kwam er een einde aan de oorlog.

De onafhankelijkheidsverklaring en de grondwet

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

In 1787 ging de eerste grondwet in werking. De VS werd een federatie bestaande uit dertien deelstaten.

Ideeën verlichting duidelijk herkenbaar:

• macht bij burger - volkssoevereiniteit en indirecte democratie 

Trias politica:

• wetgevende macht - congres
• uitvoerende macht - president
• rechtelijke macht - hooggerechtshof

George Washington gekozen tot eerste president.

De onafhankelijkheidsverklaring en de grondwet

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

2.2 Hoe werden verlichte ideeën tijdens de democratische revoluties in de Verenigde Staten en Frankrijk in de praktijk gebracht (1776 - 1813)?

Met de geboorte van de VS leek een ideale verlichte staat te ontstaan, met de kernwaarden vrijheid en gelijkheid.

Slavernij bleef bestaan tot 1865, pas na de burgeroorlog afgeschaft.

Grondgebied VS breidt zich steeds verder uit naar het westen, ten koste oorspronkelijke bewoners.

Ook vrouwen minder rechten, het emancipatieproces moest nog beginnen.

Gelijkheid bestond dus alleen op papier.

Idealen in de praktijk

Noem een politiek en een economisch gevolg van de Zevenjarige Oorlog.

Noem twee redenen voor de groeiende onvrede van de kolonisten.

Bij welk kenmerkend aspect past de paragraaf ‘De dertien koloniën in Amerika’?

Leg uit in hoeverre men in de Amerikaanse koloniën bekend was met de ideeën van de
verlichting.

Welk onderwerp werd veel besproken in het publieke debat?

Welke thema’s waren in Europa wel onderwerp van het publieke debat, maar in de koloniën
niet?