4.1 Prikkels en gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 1

Leerdoelen

• Je leert wat gedrag is
• Je leert hoe gedrag ontstaat.
  
• Je leert waarom je gedrag onderzoekt
• Je leert hoe je gedrag onderzoekt.

Wat denk jij dat gedrag is?

Hoe ontstaat gedrag?

Gedrag is alles wat een mens of dier doet

Hoe ontstaat gedrag?

Gedrag ontstaat door prikkels. Prikkels zijn stukjes informatie uit je omgeving (denk aan de zintuigen!). Een prikkel die van buiten je lichaam komt noemen we een uitwendige prikkel. Een prikkel die uit je eigen lichaam komt noemen we een inwendige prikkel. (honger, verdriet, etc.)

0

Welke inwendige en uitwendige prikkels ervaar jij op dit moment?

Hoe onderzoek je gedrag?

Gedrag is natuurlijk heel erg groot. Dat is lastig te onderzoeken. Daarom knippen we gedrag in kleine stukjes. Deze kleine stukjes noemen we handelingen. Hierdoor kunnen we het gedrag goed bekijken.

Zometeen zie je video over chimpansees. Probeer minimaal 5 handelingen op te schrijven die de chimpansees doen. Zometeen kun je je lijstje invullen.

03:52

Welke handelingen zag jij?

Hoe onderzoek je gedrag?

Deze handelingen kunnen we in een tabel zetten. Zo'n tabel noemen we een ethogram. Hieronder zie je een voorbeeld van een ethogram. 

Links zet je de handeling neer. Bij elke handeling 

bedenk je een passende afkorting. Deze komt in de

middelste rij. De omschrijving (uitleg) van de 

handeling komt rechts. 

Maak nu een ethogram van jouw 5 handelingen. 

Maak hier een foto van en lever hem in op de 

volgende dia.

Lever hier je ethogram in.

Waarom onderzoek je gedrag?

Je onderzoekt het gedrag van een dier omdat je iets wilt weten over dat dier. De politie wil weten of een bepaalde hond geschikt is als politiehond. Daarvoor onderzoeken ze eerst het gedrag van de hond. Als dat in orde is, mag de hond aan de cursus voor politiehonden beginnen. In de dierentuin maken verzorgers ethogrammen om de dieren goed te leren kennen. Ze ontdekken dan snel of een dier zich thuis voelt, goed in de groep past en ook of hij ziek is.

Wat is gedrag?

Waarom delen we gedrag op in handelingen?

Waarom is het belangrijk dat we gedrag onderzoeken?

Wat staat er allemaal in een ethogram?

Wat zijn prikkels en welke twee soorten ken je?