MEMIJ - Herhaling politiek, les 1 t/m 3

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Wat weten jullie nog?

Terugblik naar de vorige lessen

Les 1

Democratie

Parlement

Politiek

Politieke partijen

Les 2

Politiek

Verkiezingen

Formatie

Regering

Wetten

Les 3

Links, Rechts

Conservatief, progressief

Actieve overheid en passieve overheid

Herhaling les 1 + les 2, controleren van het huiswerk (als dit opgegeven is). 

POLITIEK

LES 1

Wat is politiek? 

Wat is een democratie? Waar komt dit vandaan?

Politiek

Politiek is het maken van keuzes over de inrichting van onze samenleving. Hoe willen we samenleven en hoe spreken we dat met elkaar af? Als burgers verwachten wij dat de overheid hier oplossingen voor heeft.

Politiek is alles wat met het besturen van een land, provincie of gemeente te maken heeft. 

Wie houden zich hier mee bezig? 

Herhaling van het onderwerp politieke partijen uit les 1. 

Herhaling; 

Politiek is  alles wat met het besturen van het land, de provincie of gemeente maken heeft. De personen die zich hier mee bezig houden noemen we volksvertegenwoordigers -- zij worden door ons (het volk) gekozen om onze mening te vertegenwoordigen in de Tweede Kamer.​

Een volksvertegenwoordiger werkt natuurlijk niet alleen. Volksvertegenwoordigers (politici) sluiten zich altijd aan bij een groep mensen die dezelfde mening delen. Dit noemen we ook wel een politieke partij. ​

​

Een politieke partij is een verzameling mensen met dezelfde ideeën over hoe we in de samenleving met elkaar om zouden moeten gaan. Die standpunten kunnen nogal van elkaar verschillen.

Willen we burgers meer vrijheid en eigen verantwoordelijkheid geven? Of willen we dat iedere burger gelijke kansen heeft? Je kunt niet én lage belastingen invoeren én alle mensen in de samenleving helpen, daar is simpelweg te weinig geld voor.

Om een beetje snel te weten wat politieke partijen vinden, hebben we verschillende manieren waarop we ze kunnen onderscheiden:

Standpunten: Progressief of conservatief

Standpunten: Links of rechts​

Bespreek het plaatje!! 

Eerste Kamer

Tweede Kamer

Wat is politiek?

1. Alles wat met het besturen van een land, provincie of gemeente te maken heeft.
2. Alles wat in de Tweede Kamer gebeurt
3. Alles wat onder de overheid valt
4. Alles wat te maken heeft met het maken van wetten.

Atheense Democratie

Ruim 2500 jaar geleden bedachten de Grieken in Athene het idee van een democratie. Wanneer er ene moeilijk besluit genomen moest worden, kwamen alle burgers bij een om een besluit te maken.

Democratie = burgers beslissen over hoe en door wie hun land wordt bestuurd.

Maar… Athene was wel een stuk kleiner dan heel Nederland bij elkaar. Dus hoe doen wij het dan? Wij kiezen een volksvertegenwoordiger. Zij vormen samen het parlement (EK + TK)

Wat is het schervenrecht ook alweer?

Democratie in Nederland

In de democratie in Athene (dus niet heel Griekenland) mochten alleen de vrije mannen mee beslissen (ongeveer 15% van de stad).

Dit idee is ook op deze manier naar Nederland gekomen, in eerste instantie mochten alleen de mannen meebeslissen. Tot in 1919 het algemeen kiesrecht intrad; sinds toen heeft iedere Nederlander boven de 18 jaar kiesrecht.

Om de zoveel tijd (vaak vier jaar), mogen we nieuwe leden kiezen voor;

De Tweede Kamer, de Provinciale Staten, de Gemeenteraad, het Waterschap en de Europese Commissie

POLITIEK 
LES 2

Hoe werkt een politieke partij? 

Hoe werken verkiezingen? 

Hoe ziet de regering eruit? 

Politieke partijen

Politiek is alles wat met het besturen van een land, provincie of gemeente te maken heeft. 

Wie houden zich hier mee bezig? 

Een volksvertegenwoordiger werkt niet alleen. Volksvertegenwoordigers sluiten zich aan bij een groep mensen met dezelfde mening, ook wel een politieke partij genoemd (= een verzameling mensen met dezelfde ideeën over hoe we in de samenleving met elkaar om moeten gaan.). 

Deze standpunten kunnen nogal van elkaar verschillen.  

Herhaling van het onderwerp politieke partijen uit les 1. 

Herhaling; 

Politiek is  alles wat met het besturen van het land, de provincie of gemeente maken heeft. De personen die zich hier mee bezig houden noemen we volksvertegenwoordigers -- zij worden door ons (het volk) gekozen om onze mening te vertegenwoordigen in de Tweede Kamer.​

Een volksvertegenwoordiger werkt natuurlijk niet alleen. Volksvertegenwoordigers (politici) sluiten zich altijd aan bij een groep mensen die dezelfde mening delen. Dit noemen we ook wel een politieke partij. ​

​

Een politieke partij is een verzameling mensen met dezelfde ideeën over hoe we in de samenleving met elkaar om zouden moeten gaan. Die standpunten kunnen nogal van elkaar verschillen.

Willen we burgers meer vrijheid en eigen verantwoordelijkheid geven? Of willen we dat iedere burger gelijke kansen heeft? Je kunt niet én lage belastingen invoeren én alle mensen in de samenleving helpen, daar is simpelweg te weinig geld voor.

Om een beetje snel te weten wat politieke partijen vinden, hebben we verschillende manieren waarop we ze kunnen onderscheiden:

Standpunten: Progressief of conservatief

Standpunten: Links of rechts​

Bespreek het plaatje!! 

Welke politieke partijen kennen jullie al?

Links of rechts?

Linkse partijen staan voor het gemeenschappelijk (iedereen) belang. En proberen de (economische) ongelijkheid tussen mensen kleiner te maken. De overheid moet hierbij helpen, ook als sommige mensen hier last van kunnen krijgen.

Rechtse partijen staan vooral voor individueel (eigen) belang. En proberen zoveel mogelijk economische vrijheid te geven, mensen moeten dus zoveel mogelijk kunnen doen wat ze zelf willen. De overheid moet zich zo min mogelijk met mensen bemoeien, ook als dit nadelig is voor sommigen.

Verkiezingen

Politieke partijen willen invloed hebben op belangrijke beslissingen, dan kunnen ze namelijk hun eigen ideeën uitvoeren. Dit doen ze door mee te doen aan verkiezingen. Hoe meer stemmen? Hoe meer volksvertegenwoordigers in de Tweede Kamer! 

Wat is een ander woord voor informateur?

1. De Koning
2. Minister-President
3. Ministers
4. Verkenner

Wat is een formateur ook vaak?

1. Koning
2. Minister-President
3. Tweede Kamer lid
4. Verkenner

De regering = Koning + Ministers

Wat is een democratie?

Wat is politiek?

Wie zitten in de Regering?

Hoe komt een wet tot stand?

POLITIEK

 LES 3

Links, midden of rechts?

Meld je alvast aan! 

Waar gaan we het vandaag over hebben? 

Welke begrippen komen vandaag aan bod? 

• Politieke partijen
• Links en rechts
• Conservatief
• Progressief
• Actieve overheid 
• Passieve overheid

Politieke partijen

Politiek is alles wat met het besturen van een land, provincie of gemeente te maken heeft. 

Wie houden zich hier mee bezig? 

Een volksvertegenwoordiger werkt niet alleen. Volksvertegenwoordigers sluiten zich aan bij een groep mensen met dezelfde mening, ook wel een politieke partij genoemd (= een verzameling mensen met dezelfde ideeën over hoe we in de samenleving met elkaar om moeten gaan.). 

Deze standpunten kunnen nogal van elkaar verschillen.  

Herhaling van het onderwerp politieke partijen uit les 1. 

Herhaling; 

Politiek is  alles wat met het besturen van het land, de provincie of gemeente maken heeft. De personen die zich hier mee bezig houden noemen we volksvertegenwoordigers -- zij worden door ons (het volk) gekozen om onze mening te vertegenwoordigen in de Tweede Kamer.​

Een volksvertegenwoordiger werkt natuurlijk niet alleen. Volksvertegenwoordigers (politici) sluiten zich altijd aan bij een groep mensen die dezelfde mening delen. Dit noemen we ook wel een politieke partij. ​

​

Een politieke partij is een verzameling mensen met dezelfde ideeën over hoe we in de samenleving met elkaar om zouden moeten gaan. Die standpunten kunnen nogal van elkaar verschillen.

Willen we burgers meer vrijheid en eigen verantwoordelijkheid geven? Of willen we dat iedere burger gelijke kansen heeft? Je kunt niet én lage belastingen invoeren én alle mensen in de samenleving helpen, daar is simpelweg te weinig geld voor.

Om een beetje snel te weten wat politieke partijen vinden, hebben we verschillende manieren waarop we ze kunnen onderscheiden:

Standpunten: Progressief of conservatief

Standpunten: Links of rechts​

Bespreek het plaatje!! 

Progressief of conservatief? 

Een progressieve partij is veranderingsgezind, loopt voorop bij de veranderingen in de samenleving. Denk aan verbeteren van het klimaat en emancipatie.

Een conservatieve partij is behoudend, wil dingen houden ‘zoals ze altijd al waren’. Denk aan de manier waarop we energie opwekken, maar ook aan openingstijden van winkels of aan vluchtelingenopvang.

Voorbeelden; 

Zo wil de SGP het homohuwelijk afschaffen, omdat die partij vindt dat een huwelijk alleen tussen man en vrouw hoort te zijn (conservatief standpunt). D66 wil mensen het recht geven om zelf een einde aan hun leven te maken (progressief standpunt). Het CDA vindt dat de Nederlandse cultuur, waarden en normen veel zichtbaarder moeten zijn (conservatief standpunt), terwijl GroenLinks juist wil dat alle mensen zich thuis kunnen voelen in Nederland. (progressief standpunt).

Progressief of conservatief?


Mitchell en Thomas willen graag samen een kind adopteren.

1. Progressief
2. Conservatief

Progressief of conservatief?


Gerrit vindt koopzondagen maar niks, zondag is een rustdag.

1. Progressief
2. Conservatief

Progressief of conservatief?


Merel vindt dat we zo min mogelijk mensen uit andere landen en culturen moeten binnenlaten in Nederland.

1. Progressief
2. Conservatief

Links, midden of rechts?

Voorbeelden; 

De PvdA wil mensen ondersteunen met een uitkering wanneer zij hun baan kwijtraken (links standpunt). De VVD wil die mensen juist geen uitkering geven, zodat zij snel weer aan de slag gaan (rechts standpunt). De SP vindt dat bedrijven mensen met een handicap verplicht moeten aannemen (links standpunt), terwijl de VVD zegt dat we bedrijven hooguit een beloning moeten geven als zij dat doen (rechts standpunt).

Links of rechts?


Lilianne wil subsidie voor de kinderopvang, zodat iedereen kan werken.

1. Links
2. Rechts

Links of rechts?


Voor Geert is het helder: Geen cent meer naar armere landen binnen de Europese Unie.

1. Links
2. Rechts

Links of rechts?


Jesse wil dat iedereen gebruik kan maken van het openbaar vervoer

1. Links
2. Rechts

De rol van de overheid 

Actieve overheid 

Meer bemoeienis van de overheid

en meer wetten (vaak links) 

Passieve overheid 

Minder bemoeienis van de overheid 

en minder wetten (vaak rechts) 

Eventuele uitleg bij actieve/passieve overheid; 

Ook de rol die de overheid speelt is belangrijk bij links en rechts. Wil je meer gelijkheid, betekent dat meer wetten, meer wetten betekent een actievere rol van de overheid. Wil je meer vrijheid, betekent dat minder wetten en minder wetten betekent een kleinere rol van de overheid. We spreken dan ook wel van een actieve overheid (meer bemoeienis en meer wetten) of een passieve overheid (minder bemoeienis en minder wetten).

Actieve of passieve overheid?

Bedrijven mogen zelf weten hoeveel geld ze personeel betalen

1. Actieve overheid
2. Passieve overheid

Actieve of passieve overheid?

De overheid moet investeren in de leefomgeving: groen, parkjes en speelgelegenheden.

1. Actieve overheid
2. Passieve overheid

Actieve of passieve overheid?

De overheid moet vooral zorgen dat mensen veilig kunnen doen wat ze willen

1. Actieve overheid
2. Passieve overheid

Goed opgelet?

Op welke manier kan je de (standpunten van) politieke partijen onderscheiden?

Wat is het verschil tussen 

progressief en conservatief?

Noem een progressieve partij, 

en een conservatieve partij

Partijen die vinden dat de overheid voor de zwakkeren moet zorgen, noemen we ook wel .... 

Partijen die vinden dat de overheid pas in geval van nood ingrijpt willen een ... overheid

Noem twee dingen die je voor
deze les nog niet wist.