Les 4: Ruimte voor de rivier

• Aardrijkskunde
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

Les 4: Ruimte voor de rivier

Lesdoel

Aan het einde van deze les weet/kun je:

• (met behulp van een voorbeeld) uitleggen wat Nederland doet om overstromingen van de rivieren te voorkomen.

Nederland en het water

Om de overstromingskans van rivieren te verkleinen worden er maatregelen getroffen.

De Zuiderzeewerken en de Deltawerken moeten overstromingen langs de kust voorkomen.

Nederland en het water

Hoogwater komt echter ook in rivieren voor.

In de winter en aan het begin van de lente is de meeste kans op hoogwater.

De rivieren Maas en Rijn voeren dan meer regenwater af.

Bij invallende dooi is er ook veel smeltwater.

Maatregelen tegen overstroming

• het versterken van rivierdijken en kades
• het verdiepen en verbreden van de rivierbedding
• het verlagen van de uiterwaarden
• het aanleggen van waterbekkens
• het verlagen van de stenen dammen in de rivier (kribverlaging)

Maatregelen tegen overstroming

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

Maatregelen tegen overstroming

We gaan nu een paar filmpjes bekijken via deze link:
Filmpjes over maatregelen  

Watersnoodramp 1953

Als het in de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 enorm hard stormt, overstroomt een groot deel van Zeeland, een deel van Zuid-Holland en een deel van Noord-Brabant.

Watersnoodramp 1953

Tijdens de watersnoodramp komen ruim 1800 mensen om het leven. Er moeten 7200 mensen tijdelijk ergens anders worden ondergebracht. Meer dan 47 000 huizen, scholen, kerken en andere gebouwen werden beschadigd.

Afsluitdijk

Een andere belangrijke waterkering in Nederland is de Afsluitdijk. Deze 32 km lange dijk met verkeersweg sluit het IJsselmeer af van de Waddenzee.

De Afsluitdijk is onderdeel van de Zuiderzeewerken: het project waarmee de Zuiderzee werd afgesloten van de Waddenzee en IJsselmeer genoemd werd. Het eerste plan om de Zuiderzee in te dammen stamt al uit de 17de eeuw. Doel was de Zuiderzee te temmen, door deze door middel van dijken van de Noordzee af te sluiten.

In de 19de eeuw werd het motief van landaanwinning mede bepalend. In het plan van 1891 van Lely stonden vijf grote polders, waarvan er vier zijn aangelegd. Na de watersnood van 1916 werd in 1918 de 'Wet tot afsluiting van de Zuiderzee' aangenomen en in 1920 begon men met de uitvoering van de Zuiderzeewerken.

Hoogwater rivieren

Hoogwater komt echter ook in rivieren voor.

In de winter en aan het begin van de lente is de meeste kans op hoogwater.

De rivieren Maas en Rijn voeren dan meer regenwater af.

Bij invallende dooi is er ook veel smeltwater.

• het versterken van rivierdijken en kades
• het verdiepen en verbreden van de rivierbedding
• het verlagen van de uiterwaarden
• het aanleggen van waterbekkens
• het verlagen van de stenen dammen in de rivier (kribverlaging)

Begrippen

Rivierbedding: De bodem van een stroom, rivier of beek.

Waterbekken: Een plek waar water (tijdelijk) wordt opgeslagen.

Uiterwaarden: De gronden tussen een winterdijk en de bedding van een beek of rivier. De rivier heeft deze ruimte nodig om tijdelijke piekafvoeren aan te kunnen.

Overstroming: Het onder water lopen van een gebied dat onder normale omstandigheden droog ligt.

• het versterken van rivierdijken en kades
• het verdiepen en verbreden van de rivierbedding
• het verlagen van de uiterwaarden
• het aanleggen van waterbekkens
• het verlagen van de stenen dammen in de rivier (kribverlaging)

Goed opgelet?

Ga nu aan de slag met:

• Werkboek(je)
• VO-Next
• NUMO