Samenvattingsles

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

Samenvattingsles

Onderstreept: Waar de scheidingsmethode op berust

schuin: voor welk mengsel je deze scheidingsmethode kunt gebruiken.

Dik gedrukt: belangrijke woorden

Bezinken en afschenken

• Suspensie en emulsie.
• Dichtheid

• Stof met de grootste dichtheid zakt naar de bodem.
• Stof met de kleinste dichtheid schenk je af.

Centrifugeren

• Soms duurt bezinken heel lang.
• Je gebruikt dan een centrifuge.
• Deze laat de mengsels heel snel draaien.
• Versnelt het bezinken.

• Bijvoorbeeld in een droger.

Filtreren

• Scheiden op deeltjes grootte.
• Kleinere deeltjes door het filter (filtraat)
• Grotere deeltjes in het filter (residu)

• Suspensie

Indampen

• Oplosmiddel verdampt.
• Vaste stof + vloeistof oplossing
• Indampschaaltje + driehoek.

• Kookpunt

Destilleren

•  Scheiden op basis van kookpunt.
• Niet verdampte stof: residu.
• Opgevangen stof: destillaat.

• vloeistof + vloeistof oplossing

Extraheren

• oplosmiddel (extractiemiddel).
• Haalt de ene stof er wel uit en de andere niet. 
• Oplosbaarheid.
• Filtreren is nodig.

• Extractiemiddel:
• Water/Aceton/alcohol

Adsorberen

• Adsorberen betekent “hechten aan”.
• Het middel waar de deeltjes aan hechten noemen we het adsorptiemiddel.
• Bekend adsorptiemiddel is actief kool (norit)
• Berust op het verschil in aanhechtingsvermogen.
• Kleur en geurstoffen

Rekenen conc. massa% vol.%

Hierna volgen slides met rekenen met concentratie, massapercentage en volumepercentage.

Concentratie

De concentratie wil zeggen: hoeveel gram of milliliter van een bepaalde stof in één volumehoeveelheid (mL of L) zit.

Dit kun je uitrekenen door:

aantal gram stof/ aantal (m)L mengsel = concentratie 

aantal milliliter stof/ aantal (m)L mengsel = concentratie

Er zit 20 gram suiker in 500 mL cola, wat is de concentratie suiker in cola?

1. 0,04
2. 25
3. 0,04 g/mL
4. 25 g/mL

Percentages

Je kunt de concentraties uitrekenen in percentages. Er zijn er 2:

Massa%  (massa%)

Volume% (vol.%)

wat betekent procent

Procent betekent:

1 op de 100

1 van de 100

Als je dus 14% hebt, betekent dat:

14 op de 100

Heb je 14% van 200, dan heb je:

14 op de 100, je hebt nu 200, dat is 2x zoveel. dus ook 14x2 = 28

14% van 200 = 28

procent

Procent betekent 1 van de honderd of 1 op de honderd.

7% betekent 7 van de 100.

7 massa% betekent 7g van de 100g.

7 vol.% betekent 7mL van de 100mL.

Wat is 14% van 200?
Onthoud 7% = 7 van de 100

1. 28
2. 7
3. 14
4. 14,3

uitleg 

14% van 200;

14% = 14 op 100.

Je hebt nu 200:

Dus 28 op 200

28 / 200 = 14 / 100

Hoeveel Vol.% is 26,4 mL van 330mL

1. 8%
2. 12,5%
3. 12,5Vol.%
4. 8Vol.%

Uitleg

stof = 26,4 mL

Mengsel = 100Vol.% = 330 mL

Volume (mL)	330		26,4
Vol.%	100		?

Uitleg

stof = 26,4 mL

Mengsel = 100Vol.% = 330 mL

Volume (mL)	330	1	26,4
Vol.%	100	0.30	?

Uitleg

stof = 26,4 mL

Mengsel = 100Vol.% = 330 mL

Antwoord = 8Vol.%

Volume (mL)	330	1	26,4
Vol.%	100	0.30	8

Een wijntje heeft 14Vol,% alcohol en in een glas wijn zit 16,8mL alcohol. Hoeveel wijn zit er in het glas?

1. 120mL
2. 120
3. 83,3mL
4. 83,3

Uitleg

Stof= alcohol (16,8mL) = 14 Vol.%

Mengsel = wijn (?mL)

Volume (mL)	16,8		?
vol.%	14		100

Uitleg

Stof= alcohol (16,8mL) = 14 Vol.%

Mengsel = wijn (?mL)

Volume (mL)	16,8	1,2	?
vol.%	14	1	100

Uitleg

Stof= alcohol (16,8mL) = 14 Vol.%

Mengsel = wijn (?mL)

Antwoord: 120mL

Volume (mL)	16,8	1,2	120
vol.%	14	1	100

Wat betekent procent?

Sleep de juiste naam, bij de juiste scheidingsmethode.

Adsorberen

Centrifugeren

extraheren

Filtreren

destilleren

indampen

Sleep de juiste woorden bij elkaar.

destilleren

extraheren

filtreren

bezinken

adsorberen

indampen

Kookpunt

Kookpunt

Deeltjes grootte

dichtheid

Oplosbaarheid

aanhechtingsvermogen