1.1 Orientatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Tijdvakken

Tijdvak 5

Ontdekkers en hervormers

1500-1600

Start

We starten dit jaat geschiedenis in klas 2 met:

Tijdvak 5: Ontdekkers en hervormers (1500-1600)

Het eerste onderwerp gaat over de Europese expansie. 

H1: varen voorbij de horizon

Ontdekkers en hervormers

Tijdvak 5

Introductie

Ontdekkers en
hervormers

kenmerken tijdvak ontdekkers en hervormers

*Het begin van de Europese expansie (H1)

*Het veranderende mens en
wereldbeeld (H1)

*De protestantse Reformatie die de
splitsing van de christelijke kerk in Europa tot gevolg had (H2)

*Het conflict dat in de Nederlanden
resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat.(H2)

Wereldkaart 1507

De Europeanen ontdekken de wereld

• Belangrijk: 'Indië' was al bekend door:
• handelskaravanen (Zijderoute) en Marco Polo (China)
• Redenen ontdekkingsreizen (oorzaken): 
• 1. Aanvoerroute producten vanuit Azië moeizamer door:
•  - karavaanroutes vanuit Azië > producten steeds duurder
• - tegenwerking Arabieren en Ottomanen: Islam
• 2. christendom verspreiden
• 3. Gebiedsuitbreiding
• 4. economisch
• 5. Avontuur

De verschillende handelsroutes vanuit Azië

Europese landen willen zelf winst maken

• De Portugezen ontdekken de route naar Azië
  

• Vasco da Gama maakt als eerste Europeaan de zeereis naar India (1498)

• Portugezen houden deze Carreira da India strikt geheim

Portugezen 

• Zij begonnen met de ontdekkingsreizen:
• 'stap voor stap' Afrikaanse kust in kaart gebracht
• Uiteindelijk:
• Bartholomeus Dias: Kaap de Goede Hoop / Stormkaap (1488)
• Vasco da Gama: weg om Afrika heen naar Azië (1497)
• factorijen gesticht = handelsposten

Zoek Spanje

Spanje bestaat bijna...

Columbus: 'Aarde is rond dus via westelijke route naar Azië'  (1492)

Vasco da Gama: 'De route naar Indië is via de Kaap de Goede Hoop' (1498)

Zeeroute Columbus

1492

Christoffel Columbus

Amerigo Vespucci

1498

'nieuwe wereld' 

Gevolgen van de Europese expansie:

• 1. verspreiding Christendom > wereldreligie
• 2. ontstaan van de wereldeconomie > driehoekshandel> rijkdom in Europa
• 3. verdwijnen van indianenculturen door geweld, misbruik en ziekte:
• 4. Conquistadores, oa Hernan Cortes (1519) 
• 5. slavenhandel vanuit Afrika naar Amerika (mijnen en plantages):

Wat betekent "expansie"?

1. ontploffen
2. tentoonstellen
3. uitbreiden
4. kleiner worden

Wat veranderde in de 16e eeuw?

1. de economie
2. de ideeen over de mens en de wereld
3. het geloof
4. de wetenschap

welke jaartallen horen bij het tijdvak ontdekkers en hervormers?

1. 1400-1500
2. 1600-1700
3. 1500-1600
4. 1700-1800

Wat betekent hervormen?

Wat heb je deze les geleerd?

00:40

Welk continent heeft Columbus ontdekt?

1. Afrika
2. Azië
3. Oceanië
4. Amerika

01:05

Waarom durfden mensen eerst niet naar het westen te varen?

01:57

Wat zijn specerijen?

02:43

Waarom moet Spanje nieuwe handelsroutes vinden?

03:55

Waarom duurde het jaren voordat Columbus een geldschieter had gevonden?

06:59

Wat is scheurbuik?

10:36

Waarom wil Columbus deze mensen te vriend houden?

10:52

Waarom noemt hij de inwoners Indianen?

13:09

Hoe kan het dat Colombus zijn 2e reis zoveel groter kon aanpakken?