Argumenten en drogredenen 3F

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Vandaag leer je: 

- het verschil tussen feitelijke en waarderende argumenten

- drogredenen herkennen

Lesplanning

Uitleg begrippen 

Quiz argumenten

Uitleg drogredenen

Quiz drogredenen

Wat is het verschil tussen objectief en subjectief?

Begrippen/ tekstsoorten

Uiteenzetting: informatie wordt op een neutrale manier gegeven. Bijvoorbeeld nieuwsbericht.

Beschouwing: informatie met als doel de luisteraar te informeren, zodat hij zich een mening kan vormen ('opiniërend'). Voor- en tegenstanders aan het woord. Bijvoorbeeld reportages en documentaires.

Betoog: doel om de luisteraar te overtuigen van een standpunt. Er is één mening en deze is van de maker. 

Standpunt

Standpunt: mening over iets (uitspraak/bewering)
                         positief, negatief of twijfelachtig

Signaalwoorden: ik vind dat, volgens mij, ik denk dat, dus,                                                  daarom, kortom, mijn conclusie is

Alcoholreclames moeten verboden worden. Ik vind dit een goed idee. = standpunt.

Feitelijke en waarderende argumenten

Een feitelijk argument (objectief) is controleerbaar. Je hoeft hem niet te onderbouwen. Bijvoorbeeld: feiten, onderzoeksresultaten, regels, bekende gegevens etc. 

Voorbeeld: Ik ga morgen naar de film kijken in Luxor, want die bioscoop is bij mij om de hoek.

Over een waarderend argument (subjectief) kan je van mening verschillen. Daarom moet je uitleggen waaróm je dat vindt. 

Voorbeeld: Ik ga morgen naar de film kijken in Luxor, want die bioscoop vind ik veel prettiger. Waarom is Luxor prettiger?

 

Verschil

Kun je controleren of het argument klopt? 

Ik ga liever niet mee naar Parijs, want er is veel criminaliteit.

1. Feitelijk
2. Waarderend

Ik ga liever niet mee naar Parijs, want de criminaliteit is de laatste jaren met 15% toegenomen.

1. Feitelijk
2. Waarderend

De smartphone is onmisbaar, want veel jongeren voelen zich ongelukkig zonder smartphone.

1. Feitelijk
2. Waarderend

Gratis downloaden van muziek moet verboden worden. De makers van de muziek lopen nu miljoenen euro’s mis aan auteursrechten.

1. Feitelijk
2. Waarderend

Gratis downloaden van muziek moet verboden worden. Niet iedereen hoeft muziek te kunnen downloaden.

1. Feitelijk
2. Waarderend

Ik denk dat ik de toets heb gehaald, want ik heb mijn best gedaan.

1. Feitelijk
2. Waarderend

De iPhone 12 kun je het beste bij de Phone Smasher kopen, want daar is hij het goedkoopst.

1. Feitelijk
2. Waarderend

Drogreden

Een drogreden is een reden of redenering die niet klopt, maar wel aannemelijk lijkt. Drogredenen worden vaak in discussies gebruikt, maar ook wel in andere situatie

"Ik ga gewoon met een groep vrienden afspreken. Ik zie zoveel mensen die dat doen."

Beroep doen op de meerderheid

Dat de meerderheid het doet, betekent niet dat iets juist is. 

Het is daarom geen goede onderbouwing. 

Drogredenen

• Beroep doen op de meerderheid
• Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
• Cirkelredenering
• Verkeerde vergelijking
• Generalisatie

De onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Er wordt tussen twee zaken een oorzaak-gevolgrelatie gelegd, terwijl die er niet is.

Veel ouderen die op een e-bike rijden hebben een ongeval gehad, dus is het rijden met een e-bike gevaarlijk.

Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

'Sinds de jaren tachtig worden er computers gebruikt in het basisonderwijs. En sinds de jaren tachtig hebben kinderen minder parate kennis. Door het gebruik van computers op school hebben kinderen dus minder parate kennis.'

 De cirkelredenering

Bij een cirkelredenering herhaal je je standpunt, alleen anders geformuleerd.

Ik vind haar niet aardig, want ik mag haar niet.

Cirkelredenering

'Dit kabinet maakt er echt een puinhoop van, want het kabinet doet helemaal niets goed!

De verkeerde vergelijking

Je vergelijkt onterecht twee zaken met elkaar.

Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. In een bus zit die toch ook niet.

Verkeerde vergelijking

'Het geschiedenisonderwijs kan beter worden afgeschaft. Wat gebeurd is, is gebeurd. Een versleten jas gooi je toch ook weg!'

De overhaaste generalisatie 

Op grond van een of een enkel voorval wordt er een conclusie getrokken die voor alle gevallen geldt.

Mijn opa dronk elke dag een paar glazen jenever en is 98 jaar geworden, alcohol drinken is dus helemaal niet ongezond. 

Overhaaste generalisatie

'Hardlopen is helemaal niet gezond. Bij de marathon van vorige week is een man in elkaar gezakt en ter plekke overleden aan een hartaanval.'

Verkeerd autoriteitsargument

Je voert iemand op die helemaal geen autoriteit is op het gebied van het onderwerp van de discussie.

Verkeerd autoriteitsargument

'Ik weet zeker dat deze maaltijd gezond is, want dat heeft mijn fitnesstrainer gezegd.'

Persoonlijke aanval

Bij een persoonlijke aanval wordt er niet op de bal, maar op de persoon gespeeld. 

 'Als je tegen Zwarte Piet bent, dan ben je geen echte Nederlander'. 

Dit argument valt iemand aan op zijn mening 

Persoonlijke aanval

Wat weet jij van nu gezondheid, jij weegt zelf 105 kilo!

Werklozen zijn te beroerd om te werken, dat zie je wel aan mijn buurman.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Op basis van te weinig gegevens stelt iemand een algemene regel vast

Supermarktmedewerkers moeten niet klagen als ze overuren maken, want winkeliers werken ook op koopavonden en zaterdag

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredening
4. generalisatie

er worden dingen met elkaar vergeleken die eigenlijk niet te vergelijken zijn

Iemand die niet vooraf een proefexamen maakt, haalt een slecht resultaat. Jim heeft een onvoldoende, dus hij heeft het proefexamen niet gemaakt.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Een foute conclusie trekken; een verkeerde voorstelling van oorzaak en gevolg.

“Ik ben geen kleptomaan, want ik steel niet.”

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Een spreker of schrijver gebruikt bij een cirkelredenering de bewering als het argument zelf. Vaak geeft de spreker of schrijver een definitie of omschrijving van de bewering in zijn argument, zoals in onderstaand voorbeeld een niet-kleptomaan per definitie niet steelt.

Dat hoef ik niet te bewijzen, dat is gewoon zo!

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Beroep op traditie
3. Persoonlijke aanval
4. Ontduiken van bewijslast

Condooms verergeren de verspreiding van aids, want dat zegt de paus.

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Beroep op traditie
3. Persoonlijke aanval
4. Ontduiken van bewijslast

Maken NuNederlands

Lui 2.3 betogende teksten (3F)/ feiten en meningen (2F) 

Alle opdrachten (behalve 'extra opdrachten') 

Terugkijken

Wat is het verschil tussen feitelijke en waarderende argumenten?

Wat is een drogreden? 

Volgende les: oefentoets voor niveaubepaling.