Sportblessures, 5.7-5.8-5.9

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Doel van de les

Je moet van enkele sportblessures kunnen beschrijven wat er aan de hand is.

Blessures

Hoe krijg je een blessure?

Blessure is een beschadiging aan een bot, spier of gewricht.

Ontstaan door valpartij of door lang achter elkaar dezelfde beweging maken= overbelasting

spierblessures

als spieren moe worden, gaan ze trillen of stoppen ermee. Er ontstaan afvalstoffen.
teveel afvalstoffen in de spieren achterblijven dan krijg je spierpijn.

spierkramp

• als een spier zich plotseling samentrekt tijdens intensief sporten, krijg je spierkramp
• spierkramp: spier is hard en pijnlijk
• spier is overbelast
• stoppen met de beweging waar je mee bezig bent, anders spierscheuring

spierscheuring

• binnenin de spier een scheurtje in de vliezen rond de spierbundels
• kan ook plotseling optreden: plotseling hevige pijn
• spierscheuring heet dan zweepslag
• koelen en rust nemen
• geneest meestal vanzelf

spierkneuzing

• Een flinke botsing of val tijdens sporten kan een spierkneuzing veroorzaken.
• spierkneuzing: spiervezels en bloedvaatjes in de spier gaan stuk.
• kapotte bloedvaatjes: blauwe plek(bloeduitstorting)
• koelen:vermindert de pijn en zwelling

Hoe behandel je een botblessure?

• arts kan de botten zetten
• hierna komt er gips omheen
• beencellen maken extra been aan de
buitenkant van de breuk

welke gewrichtsblessures zijn er?

• ontwrichting, gewrichtsknobbel gaat
uit de gewrichtskom
• arts zet de gewrichtsknobbel weer
terug
• gewrichtsbanden zijn dan opgerekt,
met rust komt dat weer goed

Gewrichtsblessures

• verstuiking van de enkel: gewrichtskapsel en gewrichtsbanden rekken soms te ver uit of ze scheuren in. Botten blijven op hun plaats, maar het gewricht zwelt op. koelen

• gewrichtsbanden houden de botten bij elkaar
• kruisbanden voor meer stevigheid
• onderkant dijbeen bolvormig en loopt uit in twee gewrichtsknobbels, dit past niet goed op het scheenbeen
• twee stukjes kraakbeen(buitenste en binnenste meniscus) zorgen ervoor dat het wel past
• voetbalknie: dan is het onderbeen te veel gedraaid geweest, er komt dan te veel kracht op de meniscus en het kraakbeen scheurt
• een stukje afgescheurde meniscus kan voor problemen zorgen en moet verwijderd worden

Hoe voorkom je blessures?

• lichaam voorbereiden: warming up
• warming up: spieren laten bewegen, er stroomt dan bloed door de spieren en je spieren worden warm
• warme spier trekt makkelijk samen en raakt minder snel overbelast
• warming up voorkomt blessures aan je gewrichten(verstuiking,ontwrichting)
• bescherming (goede schoenen, scheenbeschermers, enz)
• intapen 

cooling down

• om spierpijn te voorkomen
• rek- en strekoefeningen
• rustig rondjes lopen
• er stroomt dan voldoende bloed door de spieren om alle afvalstoffen af te voeren

wat is een voetbalknie?

gewrichtsbanden en kruisbanden

houden de botten van het onderbeen

en het bovenbeen stevig bij elkaar.

meniscus = kraakbeen

voetbalknie = als het onderbeen blijft staan en de knie maakt een te grote beweging dan komt er teveel kracht op de meniscus dat het kraakbeen scheurt (meestal de binnenmeniscus)

als er een stukje kraakbeen is afgescheurd dan kan dat in de weg gaan zitten bij het buigen van de knie, dit wordt met een kijkoperatie verwijderd.