Paragraaf 9.3 - Gezonde lucht

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

9.3 Gezonde lucht

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt drie schadelijke stoffen in sigaretten opnoemen en hun werking uitleggen

In het diagram is de totale concentratie van de hormonen FSH + LH per etmaal in de urine van een vrouw weergegeven.

Er zijn drie perioden: P, Q, R en S. Tijdens welke periode is de concentratie oestradiol in het bloed het hoogst?

1. Periode P
2. Periode Q
3. Periode R
4. Periode S

9.3 Gezonde lucht

Welke schadelijke stoffen zitten in sigaretten?

• Nicotine
  - verslavend
  
• Koolstofmonoxide
   - neemt plaats in van zuurstof
  - minder zuurstof in het bloed
  - cellen krijgen minder zuurstof
  
• Teer > bruin/zwarte laag op de slijmvliezen en wand van longblaasjes
  - minder zuurstof naar het bloed
  - kans op ziekten neemt toe > longkanker, longemfyseem, chronische bronchitis

9.3 Gezonde lucht

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt uitleggen welke ziekten je kunt krijgen door te roken en wat de symptomen van die ziekten zijn
• Je kunt uitleggen hoe een allergie ontstaat en voorbeelden van allergiën van de luchtwegen geven

9.3 Gezonde lucht

Welke ziekten kun je krijgen door te roken?

• Longkanker > tumoren in de longen
• Chronische bronchitis > ontstoken slijmvliezen
  - slijmvliezen maken te veel slijm
  - slijmvlies is dikker
  > minder lucht door de luchtwegen

• Longemfyseem
  - longblaasjes gaan stuk > minder zuurstof naar het bloed
• Longemfyseem en chronische bronchitis samen is COPD

9.3 Gezonde lucht

COPD

9.3 Gezonde lucht

Wat zijn de gevolgen van overgevoelige luchtwegen?

• Allergie > extreme reactie van je lichaam op lichaams-
  vreemde stoffen waar de meeste mensen normaal op reageren
  - bijv. huisstofmijt, haren van huisdieren of stuifmeel
  - veroorzaken een afweerreactie > niezen, hoesten, benauwd, uitslag
• Voorbeelden:
  - Astma
  - Hooikoorts

9.3 Gezonde lucht

Astma

• Astma
  - luchtwegen zijn nauwer
  - kortademigheid
  - piepende ademhaling
  - medicijnen inhaleren, hierdoor worden luchtwegen wijder

9.3 Gezonde lucht

Hooikoorts

• Hooikoorts > allergie voor stuifmeelkorrels
  - stuifmeelkorrels dringen slijmvliezen in luchtwegen binnen
  - veroorzaken een allergische reactie > stukgaan van slijmcellen
  - antistoffen prikkelen bepaalde cellen; deze geven dan histamine af
  - histamine veroorzaakt allergische reacties zoals jeuk, rode ogen en benauwdheid

9.3 Gezonde lucht

• Wat? Maken 9.3 – Opdracht 8 t/m 16
• Hoe? Blz. 162 t/m 166
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 20 minuten
• Uitkomst? Opdracht 8 t/m 16 is af. Niet af? Rest is huiswerk.

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst)