§4 Deel 1 / Water in natte en droge gebieden

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Hey!

Goed dat je er bent!

Pak jouw spullen alvast:

• Doe je boeken open zodat ik het huiswerk kan zien.
  
• Log alvast in bij LessonUp

Hoofdstuk 3: 

Oorlog en crisis

§3.4 Water in natte en droge gebieden deel 1

Lesplanning 

Aanwezigheid, boekencontrole en huiswerkcontrole

Mededelingen: 

Uitleg van §3.4 'Water in natte en droge gebieden' deel 1

Maak van §3.4 'Water in natte en droge gebieden' vraag 1 t/m 5

Lesdoelencheck

Vooruitblik op de volgende les

Planning

• Huiswerkcheck
  
• Uitleg
  
• Zelfstandig werken
  
• Doelen checken
  

Leerdoel

Aan het einde van de les kan je:

• Uitleggen waarom in de uiterwaard belangrijk is voor boeren.
  
• Benoemen waarom de afsluitdijk is gemaakt.
  
• Benoemen wanneer de watersnoodramp was.
  

Een gemengde rivier bestaat uit......

1. zoet water en zout water
2. oppervlaktewater en grondwater
3. water van een gletsjerrivier en water van een regenrivier
4. water van beken, sloten en meren samen

Het stroomgebied is

1. De hoofdrivier en alle zijrivieren
2. hetzelfde als het stroomstelsel
3. Het hele gebied dat afwatert op een rivier en de zijrivieren

De rivier, vriend en vijand

Piekafvoer

Wanneer er veel neerslag valt kan er wateroverlast onstaan. De rivier moet heel veel water afvoeren. Dit noemen we piekafvoer.

Tijdens piekafvoer, oftewel hoogwater, kan het water over de zomerdijk stromen. 

Uiterwaard

Tijdens hoogwater, kan het water over de zomerdijk stromen. Het water stroom dan de overstroomgebied in. Dit noemen we de uiterwaard.

De uiterwaard wordt door de overstroming erg vuchtbaar. Het water laat een laagje rivierklei (slib) achter. Daarom zie je in de uiterwaarde veel boerebedrijven, maar ook fabrieken omdat rivierklei erg geschikt is voor bakstenen en dakpannen.

Zomerdijk

Lage dijk, vlak naast de rivier. 

houdt water tegen bij lage waterstanden

Winterdijk

Hoge dijk, achter de uiterwaarde. 

houdt water tegen bij hoge waterstanden.

Nu in het echt

Vaargeul

Zomerdijk

Winterdijk

Uiterwaard

Zorg om het water

Om te snappen waarom we goed moeten zorgen voor het water, moeten we eerst terug in de tijd. 

Vroeger regelmatig overstromingen in Friesland, Noord-Holland, Overijssel, Gelderland en Zeeland.

Afsluitdijk 

Bouw van de afsluitdijk: 1927 - 1932  

• Een dijk van 32 kilometer lang
• Gebouwd om overstromingen tegen te gaan. Afsluiting Zuiderzee.

Polders:

• Wieringermeerpolder: 1927
• Noordoospolder: 1942
• Flevopolder: 1955 - 1968

Het ontstaan van het IJsselmeer

Ingenieur Lely

Bouw van de afsluitdijk

0

Watersnoodramp

1 februari 1953:  een zware noordwesterstorm met windkracht 12 en springtij. Het water kwam uitzonderlijk hoog, eens in de 100 jaar.

Dijken overspoelden en braken door. Hierdoor kwamen grote delen van Zeeland, maar ook delen van Zuid-Holland en Brabant, onderwater.

De overstroming had 1836 slachtoffers.

Maken

Blz. 114 & 115

Klaar? In stilte even iets voor jezelf doen op de iPad.

Deltawerken

Dijken waren niet sterk genoeg. Grootse aanpakken nodig. 

Er werd begonnen met de Deltawerken.

Doel van de deltawerken: 

De kustlijn verkorten en versterken.

Haringvlietdam

Volledig gesloten dam. Er komt geen zout water in het Haringvliet

2

Oosterscheldekering

Sluit alleen bij extreem hoge waterstand

1

Maeslantkering

De Nieuwe Waterweg kan open en dicht. Waarom? 

3

Westerschelde

Waarom is de Westerschelde open? 

Aan het werk

Wat: lees en maak van §3.4 'Water in natte en droge gebieden' vraag 1 t/m 5

Wanneer: deze les, en wanneer je het niet af krijgt, thuis afmaken!

Hulp:   de theorie (lees goed!)

              buurman/buurvrouw naast je

              de docent

Klaar: maak herhaling of verdieping

Tijd: timer

Lesdoelencheck

1. Leg uit waarom er in de uiterwaard veel boerenbedrijven te vinden zijn.
2. Waarom is de Afsluitdijk aangelegd?
3. Wanneer was de watersnoodramp?
4. Wat is het doel van de Deltawerken?