het koninkrijk der Nederlanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Het koninkrijk der Nederlanden

pg 1

                                                                                                                              

leerdoel

Aan het eind van deze les kan je herkennen en uitleggen hoe Nederland een koninkrijk werd en wat er veranderde door de grondwet van 1848. 

                                                          

wat weet je al

November 1813

1. Napoleon verslagen.
   
2. De nederlaag van napoleon had grote gevolgen in europa, overal kwamen weer koningen aan de macht. Ook de adel kreeg weer meer macht. 

                                                                                                                     

Stadhouder Willem VI

 De nieuwe koning maakte meteen duidelijk dat er een nieuwe tijd was aangebroken.

De koning noemde zichzelf koning Willem I

maar ook nam hij veel dingen over uit de franse tijd 

Nederland wordt een koninkrijk

Omdat er weer koningen aan de macht komen wordt Nederland weer een koninkrijk.

Vanaf 1815 heet Nederland het Verenigd Koninkrijk der     Nederlanden.                                                                         

                                                                                                                    

Een koning met veel macht

Hij deed dat door wegen en kanalen aan te leggen. Ook liet hij de eerste spoorlijn aanleggen in 1839.

Hij richtte voor de handel de Nederlandse Handel-Maatschappij op (NHM).

grondwet

Nederland werd dus een constitutionele monarchie een staat met een koning als staatshoofd waarbij de rechten van de burgers zijn vastgelegd in de grondwet . 

Wel was Willem I zo slim om te eisen dat in de grondwet vooral zou staan hoeveel macht de koning zou krijgen.

1814 grondwet klaar

De grondwet was binnen een jaar klaar.

Maar moest al meteen aangepast worden. De vorsten hadden bepaalt dat België en Luxemburg bij Nederland zou horen 

zodat Frankrijk niet groter zou worden.

Niet iedereen blij

 De koning benoemde vooral ministers uit de noordelijke Nederlanden. Maar de ministers hadden weinig invloed op het bestuur. Koning Willem I bepaalde wat er gebeurde. De inwoners van België hadden maar heel weinig invloed.

België in opstand

De Belgen waren hier zo boos over dat zij in 1830 in opstand kwamen. Met succes, want in 1839 werd België een zelfstandige staat. 

1848 

in Parijs kwamen de burgers en arbeiders in opstand tegen de Franse koning. Ze eisten kiesrecht en dwongen de koning tot aftreden.

Al snel sloeg de revolutie over op andere landen. In Oostenrijk, Duitsland, Italië gingen burgers ook de straat op en eisten ze kiesrecht.

De koning verliest zijn macht

In 1840 volgde Willem II zijn vader op als koning van Nederland.

De liberalen vonden dat de koning te veel macht had.

Koning Willem II wilde zelf graag de macht houden, maar hij was ook bang om deze helemaal te verliezen

Maart 1848 nieuwe grondwet

De grondwet is van groot belang geweest voor het ontstaan van de parlementaire democratie in Nederland. Veel van wat er toen is afgesproken, geldt nog steeds. 

De grondwet van 1848 hield het volgende in:

1. Alleen mannen die een bepaald bedrag aan belastingen betaalden, hebben kiesrecht.
   
2. De kiezers kiezen de leden van de Tweede Kamer en de leden van de Provinciale Staten.
3. Niet de koning maar de Tweede Kamer heeft de meeste macht.

grondrechten

Thorbecke wilde ook de vrijheid van de burgers vergroten. Dit deed hij door in de grondwet een aantal grondrechten op te nemen. De belangrijkste nieuwe grondrechten waren: vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst, , persvrijheid en vrijheid van vereniging en vergadering.

Hoe noemde de willem VI zichzelf?

1. stadhouder willem Vl
2. stadhouder willem l
3. koning willem l
4. koning willem VI

Wie was er niet blij met de grondwet?

1. Duitsland
2. België
3. Engeland
4. Frankrijk

In welk jaar werd België een zelfstandige staat

1. 1830
2. 1840
3. 1834
4. 1839

Een grondwet =belangrijke rechten van de burgers in een staat, die zijn vastgelegd in de grondwet

1. juist
2. onjuist

Wat hield de grondwet van 1848 in?

Grondrechten=belangrijke rechten van de burgers in een staat, die zijn vastgelegd in de grondwet

1. juist
2. onjuist

in welk jaar werd de eerste spoorlijn aangelegd in Nederland?

1. 1839
2. 1841
3. 1840
4. 1838

Alle begrippen uit de les

1.  Constitutionele monarchie=staat met een koning als staatshoofd en waarbij de rechten van de burgers zijn vastgelegd in de grondwet.
2.  Parlementaire democratie=bestuursvorm waarbij het volk de macht heeft (democratie) en de burgers via gekozen vertegenwoordigers in het parlement nvloed hebben op het beleid.
3. Grondrechten=belangrijke rechten van de burgers in een staat, die zijn vastgelegd in de grondwet.
4. Provinciale Staten= volksvertegenwoordigers binnen de provincies.

Jaartallen

1814 grondwet klaar

1815 heet Nederland het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. 

1839 de eerste spoorlijn 

1848 grondwet