TM HST 3 Huid en slijmvliezen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Huid 

ZZO.3SA

5	Spijsverteringsstelsel	A4	Ziekte Spijsvertering	P8
6	TM		-
7	Voedingsleer		Urinewegstelsel	A5
8	Ziekte urinewegen	P9	Vochtbalans
9	Uitloop/herhaling/TM		Uitloop/herhaling/TM

Wk
1	Kennismaken orientatie anatomie	A1	Cellen en weefsels	A2
2	Huid	A3	Huidziekten	P11
3	Infecties en tumoren	P3	TM
4	Bewegingsstelsel	A8	Gewrichts- ziekten	P10

Leerdoelen

Na deze les:

• Weet je wat de opbouw is van de huid
• Weet je wat de taken van de huid zijn
• Weet je de basis fysiologie van de huid bij regelen van temperatuur en vochtbalans

Feitjes

• 2 m²​
• ± 3 kg​
• Grootste orgaan van het lichaam​
  
• Veel bloedvaten: hier circuleert ± een derde van ons bloedvolume​
  

​

Welke functies heeft onze huid?

Functies van de huid

1. Bedekking & Bescherming​
   
2. Uitscheiding water en zout (zweet)​
   
3. Op peil houden lichaamstemperatuur ​
   
4. Waarneming: prikkels van buiten​
   
5. Aanmaak van vitamine D​
   
6. Voedselreserve lichaam (vet) 

Waterbestendig

houdt bacteriën en schadelijke stoffen tegen

Tegen stoot of scherpe voorwerpen beschermen en tegen uitdroging

Wond is zwakke plek in de verdedigingslinie

Kan beperkt stoffen opnemen (pleister pijnbestrijding)

Vitamine D nodig om calcium uit de voeding in het lichaam op te nemen. Belangrijk voor groei en behoud van stevige botten en tanden, speelt  een rol bij een goede werking van de spieren en heeft  een positieve invloed op  immuunsysteem

Opdracht

Maak tweetallen

Teken samen de opbouw van de huid.

Wat moet er in staan:

- De 3 huidlagen + functies

- Hoornlaag en moederlaag + de functies 

- Ligging bloedvaten, zenuwen, vet en teken haarzak erbij

Bouw huid

1. Opperhuid
2. Lederhuid
3. Onderhuids bindweefsel

Opperhuid: ribbelig. niet overal even dik

Opperhuid

2 lagen, van buiten naar binnen: ​

1. Hoornlaag = bovenste laag

Bestaat uit dode cellen,​ beschermt tegen uitdrogen. 

Dikke laag door veel gebruik = Eelt​

2. Moederlaag = onderste laag cellen​ maakt nieuwe hoornlaag cellen ​

- Bevat pigment cellen (bruin!) ​ = bescherming tegen UV zon

Maand nodig om te vernieuwen

Bacteriën op huid heet huidflora (lichtzuur vetlaagje voor goede bacteriën en ziekmakende kunnen er niet leven)

Lederhuid

Direct onder opperhuid​

Stevig soepel bindweefsel​

Veel elastische vezels ​

​

In de lederhuid zitten veel:

Bloedvaten, zenuwen, lymfevaten , zweetklieren, talgklieren​, haar en nagels

Lederhuid

Zenuwen zorgen voor waarneming: pijn, druk, tast, temperatuur ongelijk verdeeld ​

​

Stoffen die vitamine D maken met zonlicht​

(vitamine D hebben we nodig voor bot opbouw)

Onderhuids bindweefsel

Diepste laag. Vormt de binding tussen de huidlagen en onderliggende spieren en botten. 

​ 

Bevat veel bloedvaten, zenuwvezels en is rijk aan vetweefsel.

Functies: ​

Warmte isolatie​

Brandstof​

Stootkussen 

Vetweefsel beschermend kussen voor onderliggende weefsels en organen. En beschermd bij afkoelen

Bij de huid horende organen

1. Haren ~2.5 miljoen​
   
2. Nagels ​
   
3. Talgklieren​
   
4. Zweetklieren​
5. Borsten: klierweefsel, ​
6. Vetweefsel

Haar

• Met wortel in een haarschede bekleed met cellen vd moederlaag​
  
• Haarcellen vanaf moederlaag tot in de lederhuid​
• Haar gevoed door capillair of haarvat​
• Aan de haarschede klein spiertje: haar rechtop = kippenvel = warmteregulatie

Nagel

• Aan uiteinden van vingers en tenen​
  
• Harde dunne en doorschijnende plaatjes, ​
  
• bestaande uit dode cellen met veel hoornstof​
  
• Groeit vanuit de moederlaag​
  
• Functie: bescherming vinger en bevordering tastzin

Talgkliertjes

Smeerkliertjes​

Produceren vettige substantie (huidsmeer)​

​

​

Borstklier

• Steunweefsel, vetweefsel, bindweefsel​
  
• Bij zowel mannen als vrouwen in ontwikkeling aanwezig​
• Rondom tepel ligt de tepelhof (bevat veel pigment)​
  
• In tepelhof monden de talgklieren uit

Hoe reguleert de huid van je lichaam je temperatuur?

Zweetklieren

• Buisvormige gekronkelde kliertjes in de lederhuid
• Niet overal in zelfde mate. ​
• Produceren water en zouten​
  
• Zonder transpiratie 0,5 l vochtverlies​
  
• Functie: reguleren lichaamstemperatuur

Kleine zweetklieren: zitten overal, geurloos

Grote zweetklieren: oa oksels, met geur

De kleine zweetklieren spelen een rol in het regelen van de lichaamstemperatuur. Wanneer deze te hoog dreigt te worden door bv inspanning of koorts, dan worden deze zweetklieren aangezet. Het zweet maakt de oppervlakte van je huid nat, waardoor je lichaam gaat afkoelen.

Het transpiratievocht dat grote zweetklieren afscheiden, is vermengd met talg en kleine klierceldeeltjes. Daardoor is het dikker en vetachtig van samenstelling. Aan de oppervlakte nog geurloos. Daarna wordt dit zweet door bacteriën en schimmels in stoffen omgezet met die typische zweetgeur. 

Reguleren lichaamstemperatuur

• Primaire functie van de zweetklieren: ​ 

het verdampen van zweet zorgt voor afkoeling​

​

• Warmte vasthouden: ​
  

haren recht doen staan(‘kippenvel’)​ zodat de warmte er tussen blijft staan​

​

• Ook bloedvaten hebben belangrijke rol: ​
  

- ‘blauw van de kou’ = minder bloed door de huid: warm blijven!​

- ‘rood als een tomaat’ = meer bloed door de huid: afkoelen! ​

​

Opdracht en huiswerk

 Maak de verwerkingsopdrachten in TM HST 3 

Opdracht 7, 9, 12, 13, 17, 18, 22, 24 t/m 26