§4.3 De vulkaan de Aso deel 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je ipad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Beantwoord de 5 geografische vragen van de openingsfoto met je buur aan je tafel
• Wanneer de timer afloopt, is het stil!

Beschrijving van de afsluitende foto

Een lavastroom in Hawaii, Verenigde Staten, bereikt bewoond gebied.

Hoofdstuk 4: 

Natuurrampen in Japan

§4.3 De vulkaan de Aso deel 1

Lesplanning 

Aanwezigheid en huiswerkcontrole

Mededelingen:  

Uitleg §4.3 De vulkaan de Aso deel 1

Maak van §4.3 De vulkaan de Aso vraag 1 t/m 4 + 6

Lesdoelcheck

Vooruitblik op de volgende les

Lesdoelen van deze les

1. Verklaar waarom er bij subductie vulkanisme voorkomt
2. Wat is een Pyroclastische stroom? Vertel ook waarom deze gevaarlijk zijn.
3. Leg de ontstaanswijze van een caldeiravulkaan uit
4.  Hoe is de Aso vulkaan ontstaan?
   

Wat weet je nog van de vorige keer?

Kennis maken met...

• Ligging: Zuidwest Japan, Kyushu eiland - op twee na grootste eiland van Japan. 
• Ontstaan: tussen 300.000 en 90.000 jaar geleden 
• Soort vulkaan: Caldeiravulkaan
• Nakadake nog actief
• Oppervlak: 8 km van oost naar west en 24 km van noord naar zuid
• Omtrek: 120 km
• Hoogte: 1592 meter
• De grootste actieve vulkaan van Japan
• Inwoners: 50.000 op de kraterbodem
• Hotsprings
• Vruchtbare grond
• Toerisme

Vulkanisme bij convergentie

Subductie:

Oceanische plaat duikt onder de continentale plaat.

Door subductie ontstaat vulkanisme:

1. de oceanische plaat, die naar beneden duikt. 

2. de plaat smelt in de mantel.

3. de magma stijgt op en brand door de korst heen. 4. wanneer magma buiten de korst, krijg je een  explosieve vulkaan uitbarsting!

5 magma wordt dan lava genoemd.

Alle vulkanen in Japan zijn op deze manier ontstaan.

Subductiezone bij Japan

Subductiezone bij Japan:

Twee oceanische platen, de Filipijnse en Pacifische plaat, duiken onder de Eurazische plaat, een continentale plaat.

Oceanische plaat

Continentale plaat

Plaat smelt

Mantel

Subductie

Soorten vulkanen

Soorten vulkanen

Vraag 1: Wat zie je op deze afbeelding?

Vraag 2: Welke soorten vulkanen zijn er?

Vraag 3: Welke verschillen zie je?

Vraag 4: Geef een verklaring hoe de vulkanen ontstaan.

Werkvorm: DDU

In 5 minuten ga je:

• Denken: zelfstandig de vragen beantwoorden
• Delen: bespreken met je buren aan je tafel
• Uitwisselen: gezamelijk de antwoorden uitwisselen

 Stratovulkaan

Stratovulkaan of samengestelde vulkaan:

1. heeft steile hellingen  

2. opgebouwd uit lagen lava en as (stratus = laag). 

3. Het magma is dik en stroperig, waardoor het moeilijk naar buiten kan stromen. Alleen als de druk erg hoog is opgelopen, komt het tot een explosieve uitbarsting!

Pyroclastische stroom (gloedwolk)

Wolk met lava, as, gassen en rotsblokken.

Kan een snelheid van 700 km bereiken

De wolk kan een temperatuur van 850°C bereiken. 

De wolk is zo snel, heet en verstikkend,

dat niemand het kan overleven!

Stratovulkaan

Kenmerken

• ontstaat door subductie
• explosieve uitbarsting
• magma dik en stroperig
• steile helling
• vulkanische bommen
• asregens
• pyroclastische stroom (gloedwolk)

VEI

Vulkanische explosiviteits index

• elke stap is 10x zo zwaar
• wordt gekeken naar volume van het uitgestoten pyroclastische materiaal, de hoogte van de eruptiekolom en de duur van de uitbarsting

Caldeiravulkaan

Een caldeiravulkaan is een oude stratovulkaan met een kilometers brede krater.

Ontstaanswijze: 

1. Stratovulkaan barst uit,

2. Door de uitbarsting is de magmakamer leeg en is de druk verdwenen,

3. De het dak van de magmakamer stort in,

4. Er ontstaat een grote krater. 

5. In de loop van de tijd ontstaat er een nieuwe krater

De krater regent vol waardoor er een kratermeer ontstaat.

Animatie

Ontstaan van de Vulkaan de Aso

 De Aso werd gevormd door vier grote vulkaanuitbarstingen die plaatsvonden tussen 300.000 en 90.000 jaar geleden. De laatste uitbarsting was de grootste. 

Meer dan 600 km3 lava werd de lucht in geslingerd. De pyroclastische stroom en de asregens die vrijkwamen, verspreidden zich over heel eiland Kyushu.

Later zijn er vijf nieuwe vulkanen in de caldeira ontstaan. 

De Nakadake is de enige vulkaan van de vijf die nog actief.

Regelmatig stoot hij rook en asregens uit!

Vulkanisme bij divergentie

Divergentie

Oceanische plaat en een andere oceanische plaat bewegen uit elkaar. 

Bij divergentie ontstaat ook vulkanisme:

1. twee oceanische plaat, bewegen uit elkaar

2. een spleet ontstaat in de korst

3. magma stroomt rustig naar buiten

4. lava stolt snel door zeewater. Er wordt nieuwe oceanische korst gevormd. Hierdoor ontstaat een Mid-oceanische rug.

Deze vulkaanuitbarstingen zijn effusief! 

Magma stroomt hier naar buiten en vormt nieuwe oceanische korst (basalt)

Hier ontstaat een Mid-oceanische rug.

Effusief uitbarsting:

Een rustige uitbarsting. 

Door subductie ontstaat vulkanisme:

Schildvulkaan

Een schildvulkaan komt meestal voor bij het uiteendrijven van platen (divergentie). 

1. Het magma is dun en vloeibaar. 

2. Bij een uitbarsting stroomt de lava over een groot gebied uit. 

3. Er vormt zich een berg met een flauwe helling. 

De vulkaanuitbarstingen zijn meestal niet explosief, omdat de lava makkelijk naar buiten kan stromen.

Dit noem je ook wel een effusief. 

Op IJsland zijn schildvulkanen te vinden.

Schildvulkaan

Kernmerken

• Ontstaat door: divergentie 
• De uitbarstingen van deze vulkaan zijn effusief
• Het magma is dun en is dus makkelijker vloeibaar
• Bij een uitbarsting stroomt lava over een groot gebied uit
• Er worden flauwe hellingen gevormd

Schildvulkaan

Stratovulkaan

Caldeiravulkaan

Werkvorm: Placemat

Benoem 3 feiten van de les

Stel 3 vragen aan je buurman/ vrouw over de stof

Benoem 3 begrippen van de les

Benoem 3 dingen die je nog niet wist 

Benoem 3 dingen van de vorige les 

Aantekeningen niet toegestaan!

Lesdoelcheck

1. Verklaar waarom er bij subductie vulkanisme voorkomt
2. Wat is een Pyroclastische stroom? Vertel ook waarom deze gevaarlijk zijn.
3. Leg de ontstaanswijze van een caldeiravulkaan uit
4. Hoe is de Aso vulkaan ontstaan?

Aan het werk

Wat?	§4.3 De vulkaan de Aso vraag 1 t/m 4 + 6 VWO: AA Keuzemenu B: Nóg een natuurramp! vraag 1 t/m 3
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Steek je vinger op als je een vraag hebt
Tijd	Timer Daar checken we de leerdoelen
Klaar?	Maak de herhaling en of de Quizlet

Aan het werk

Wat?	§4.3 De vulkaan de Aso vraag 1 t/m 4 + 6
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Steek je vinger op als je een vraag hebt
Tijd	Timer Daar checken we de leerdoelen
Klaar?	Maak de herhaling en of de Quizlet

Aan het werk

Ik begrijp het wel	Extra oefenen	Lastig?
Zelfstandig werken: §4.3 De vulkaan de Aso vraag 1 t/m 4 + 6 Vwo: AA Keuzemenu B: Nóg een natuurramp! vraag 1 t/m 3 Klaar? Maak zelf oefenen	Maak de opdrachten en de herhaling Klaar? Maak de Quizlet	Extra uitleg en we maken samen nog eens de lesdoelen

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃

nos.nl