2HVd les 7 woordsoorten lw/zn/bn/vz

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom 2HVd

Taalvoutje

Zie jij de fout hiernaast?

Hoe zou jij die corrigeren?

tot welke woordsoort behoort stijgende?

planning van deze les

• lezen in Smartpark (10 min)
• uitleg (5 min)
• songbook (5 min)
• woordpost (5 min)
• aan de slag (20 min)

lesdoel

• je hebt geoefend met lw, bn, zn en vz in een zin
• je hebt geoefend met de verschillende zinsdelen

lezen

Pak je boek, sla open en kruip in de wereld van jouw leesboek.

Tot zo!

Mijn tante woont in een klein dorp, maar mijn moeder vindt dat vreselijk!
wat is de zinstructuur?

1. HZ+HZ
2. HZ+BZ
3. BZ+HZ
4. BZ+BZ

Wat is het verschil tussen
een HZ + BZ?

Ontleed in zinsdelen:
Dat vindt mijn moeder vreselijk.

wat weet jij van het lidwoord?

wat is een lidwoord?

• Het lidwoord is een onderdeel van taalkundig ontleden (woordsoortbenoeming), de Latijnse naam is artikel en de afkorting is LW.
  
• Lidwoorden staan vóór het zelfstandig naamwoord. Er zijn drie lidwoorden:
  (bepaalde)    de        +        het ('t)                     
  (onbepaald) een ('n)

Voorbeelden

de kast

het kastje

een kast

Voorbeeld lw

de kast

Voorbeelden

de kast

het kastje

een kast

wat weet jij van het zelfstandig naamwoord?

wat is een zelfstandig naamwoord?

• De afkorting van het zelfstandig naamwoord is ZNW of soms ZN en de Latijnse naam is substantief.
  
• Zelfstandige naamwoorden zijn woorden waar je een lidwoord voor kunt zetten. Je gebruikt ze voor: dieren, mensen, dingen, aardrijkskundige namen (plaatsen, rivieren etc.) en voor (eigen)namen, ook al kun je daar soms geen lidwoord voor zetten.

kenmerken van een zelfstandig naamwoord?

• je kan er een lidwoord voorzetten
• je kunt er een meervoud/enkelvoud van maken
• je kunt het verkleinen (-tje of -je)

kenmerken van een zelfstandig naamwoord?

Let op: Namen zijn ook zelfstandige naamwoorden, aardrijkskundige namen, eigennamen maar dus ook namen van bijvoorbeeld bedrijven. Ook gevoelens en abstracte zaken zijn zelfstandige naamwoorden. Voorbeelden:
Waal                          Texel

Groningen              Jim

Hema                         vrede/verdriet

Voorbeeld zn

de kast

Voorbeelden

de kast

het kastje

een kast

Benoem lw + zn in onderstaande zin:
Toen wij 25 jaar getrouwd waren, gaven wij een receptie.

wat weet jij van het bijvoeglijk naamwoord?

Wat is een bijvoeglijk naamwoord?

• Het bijvoeglijk naamwoord is een onderdeel van taalkundig ontleden (woordsoortbenoeming) en heeft de afkorting BNW en soms BN. De Latijnse naam voor het bijvoeglijk naamwoord is adjectief.
  
• Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord. Het bijvoeglijk naamwoord geeft een eigenschap of kenmerk van het zelfstandig naamwoord aan. Bijvoeglijk naamwoorden staan vaak vóór een zelfstandig naamwoord.
  

een moeilijke opdracht

de lieve kinderen

de zilveren kandelaars

de nagekeken opdracht

Voorbeeld bn

de mooie kast

Voorbeelden

de kast

het kastje

een kast

wat weet jij van het voorzetsel?

Wat is een voorzetsel?

• Het voorzetsel is een onderdeel van het taalkundig ontleden. Het voorzetsel wordt ook prepositie genoemd en als afkorting wordt vaak VZ gebruikt.
• Het voorzetsel is meestal eenvoudig te herkennen, de meeste voorzetsels zijn namelijk op de puntjes in te vullen:
  ... de kast/de kooi: op, achter, naast, in, onder de kast/kooi
  ... het schoolfeest/vergadering: tijdens, na, voor het schoolfeest/vergadering

Voorbeeld vz

Op de mooie kast

Voorbeelden

de kast

het kastje

een kast

Wat is een voorzetsel?

Let op I: Vaste voorzetsels
Soms is het niet duidelijk welk voorzetsel je moet gebruiken, in sommige zinnen hoort een voorzetsel bij een werkwoord. Meer uitleg wanneer voorzetselvoorwerp behandeld wordt.

Voorbeelden van vaste voorzetsels bij werkwoorden.

• trouwen met
• zich verbazen over
• verliefd zijn op

Wat is een voorzetsel?

Let op II: Scheidbare werkwoorden

Soms heb je niet te maken met een voorzetsel maar met een scheidbaar werkwoord (splitsbaar werkwoord), dan bestaat het werkwoord uit twee delen:

• Ik kijk het werk na.
  kijk...na, nakijken. >> na is in deze zin geen voorzetsel
• Ik sta altijd om 6 uur op.
  sta...op, opstaan >> op is in deze zin geen voorzetsel

aan de slag

Ga naar Cambiumned en kijk wat je daar wilt oefenen.

Huiswerk voor volgende week:

Bedenk een toetsvraag/quizvraag over de lesstof (vz, lw, bn en zn) en geef het juiste antwoord.

Wat is het Nederlands songbook?

• iedere week songs van twee leerlingen uit de klas
• Nederlandstalig nummer:  zanger/band + titel
• Het is een nummer dat je raakt/mooi vindt
• je vertelt in de klas waarom
• zo we komen tot het songbook van klas 2HVd

Wat is het Nederlands songbook?

het woord is aan...

Lotte?

Sam?

woordpost

• Fay?
• Sem?

woordpost

• een onbekend woord: in welke zin ben je het tegengekomen?
• wat is de betekenis?
• maak een eigen zin met deze betekenis
• iedereen noteert in zijn schrift
  
  --> werken aan je woordenlijst
  

bedankt, tot de volgende keer!