M1: 1,3 Boeren in onze streken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Welkom in de geschiedenisles!

Wat gaan we doen vandaag?

• Lesdoelen
• Herhaling
  
• Boeren in onze streken
  
• Opdrachten 
• Afsluiting  
  

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Kun je uitleggen wanneer de eerste boeren in ons land woonden.

• Kun je uitleggen hoe de materialen voor gereedschap zich ontwikkelden.
  

• Kun je uitleggen waarom de mensen uit de prehistorie spullen/mensen offerden aan hun goden.
  

Leg uit wat een oorzaak en een gevolg is.

Welke gevolgen had het ontstaan van de landbouw?

Benoem de twee landbouwculturen uit de vorige les.

Waarom zouden mensen offeren?

Boeren in Europa

• Pas laat: het was niet nodig, er was voldoende voedsel te vinden.

• Eerste boeren in Nederland: Zuid-Limburg rond 5300 v. Chr.

• Tóch landbouw in Europa: mensen verhuizen uit gebieden waar gebrek aan landbouwgrond is en komen hier terecht (oorzaak-gevolg?)
  

Boeren in Nederland

• Zuid-Limburg: bandkeramiekers (tot 4400 v. Chr)

• Noord-Nederland: trechterbekercultuur (rond 3500 v. Chr.)

• Cultuur zijn de gewoontes en ideeën van een groep mensen, die ze aan hun kinderen doorgeven.

• Vanaf 3000 v. Chr. zijn er in Nederland geen jager-verzamelaars meer.

Bandkeramiekers

• Zuid-Limburg: 
  

• 5300 v. Chr. tot 4400 v. Chr : bandkeramiekers

• Naam?

• Manier waarop ze hun aardewerk versieren  
  

Bandkeramiek

Trechterbekercultuur

• 3500 v. Chr.
• Noorden van Nederland
• Uit Duitsland en Scandinavië

• Vanaf 3000 v. Chr. geen jagers-verzamelaar meer in Nederland.
• Iedereen leeft van .....
  

Steen, brons en ijzer

• Wapens en gereedschap eerst van steen
• tussen 3000 v. Chr en 2000 v. Chr. : brons
  
• Na 800 v. Chr. : ijzer
  

Indeling van 'onze' prehistorie

Ligt de bronstijd in de historie of prehistorie?

1. Historie
2. Prehistorie

LB blz. 15

De Man van Tollund

Op 6 mei 1950, toen de familie Højgaard in het veen turf aan het steken was, werd de man gevonden. Eerst dacht men dat het een verdwenen jongeman was, dus de politie werd erbij gehaald. De politie schakelde een archeoloog in die na onderzoek vaststelde dat het lichaam al 2300-2400 jaar oud was.

Wie is de Man van Tollund?

De Man van Tollund is omstreeks 350 v.Chr. om het leven gekomen. Hij was toen waarschijnlijk ongeveer 30-40 jaar oud.

Moord...?

Van offering tot vondst

Reconstructie

Meisje van Yde

De Man van Tollund

Meisje van Yde

Waarom offeren mensen? en op welke manier?

Controle

Paragraaf 1,2: Jagers werden boer

Opdrachten: 3, 4, 5, 7, 8, 9
LB blz. 12 en 13
WB blz. 16 t/m 21

Opdrachten

Paragraaf 1,3: Boeren in onze streken

Lees voordat je de opdrachten maakt de teksten!

Opdrachten: 1, 2, 3, 6, 8
LB blz. 14 en 15
WB blz. 21 t/m 26

Klaar? Maak opdracht 13

Niet klaar? Zet dit in je planning voor de volgende les!

Opdrachten

Paragraaf 1,3: Boeren in onze streken

Lees voordat je de opdrachten maakt de teksten!

Opdrachten: 9, 10, 11
LB blz. 14 en 15
WB blz. 21 t/m 26

Klaar? Maak opdracht 13

Niet klaar? Zet dit in je planning voor de volgende les!

Afsluiting

Aan het eind van deze les:

• Je kunt uitleggen wanneer de eerste boeren in ons land woonden.
  

• Je kunt uitleggen hoe de materialen voor gereedschap zich ontwikkelden.
  

• Je kunt uitleggen waarom de mensen uit de prehistorie offerden.
  

Fijne dag!