DigiTOL_OpenVorming CVO Lethas

• Hoger onderwijs

Eva

welkom!

Eva

Enkele afspraken

• Microfoon op mute.
• Wil je spreken?  Zet je microfoon aan.
  
• Vraag? Opmerking? Steek je hand op.
• Wat heb je nodig? Smartphone, pen en papier.
  
• Noodnummer Karen: 0477 82 16 55.

Eva

Wie zijn wij?

• Zet je camera uit.
  
• Luister naar de statements.
• Is dit voor jou van toepassing? Zet je camera aan!
  

Eva start: 

Karen

Eva

Karen

Eva:Ik werk in BXL

Huis van het Nederlands?

Huis van het Nederlands?

Karen

Beknopte voorstelling van Huis. Info:

• We geven zelf geen lessen (foto gebruiken -> Waarvoor komen de meeste mensen naar dit gebouw?)
  
• _{Voornamelijk Screening en oriëntering}
• _{Ook: Oefenkansen -> conversatietafels}
• _{Wij: Team Taalbeleid Opleidingen -> filmpje Rising You ter illustratie}
  

Taalbeleid Rising You

Karen

Jessica

TAALVAARDIGHEID IS IN HOGE MATE BEPALEND VOOR DE SCHOOLLOOPBAAN

Karen

Waarom ondersteunen we opleidingen op vlak van taal? Wat is onze 'why'?

Karen

Een greep uit de vakopleidingen die we ondersteunen of ondersteund hebben: schilder, elektricien, lasser, verhuizer, logistiek helper, verzorgende, verpleegkundige, schrijnwerker, grootkeukenmedewerker, grootkeukenhulpkok, ...

Welke moeilijkheden omwille van de taal ervaar je in de les?

Eva

Instructie: deelnemers antwoorden in de chat. Eva bemant de chat alleen tijdens deze oefening (rest vd vorming Karen)

Doelen van deze vorming

• Je maakt kennis met taalontwikkelend lesgeven
  
  
• Je kan zelf aan de slag gaan met taalontwikkelend
    lesgeven

Eva

taalontwikkelend
lesgeven?

Eva: proberen te slepen (zonder toelichting)

Wat is taalontwikkelend lesgeven? Wat komt er in jou op? Wat denk je?

Taalontwikkelend lesgeven:

• Taalsteun: woordenlijst, schrijf- en spreekkader, stappenplan, feedback

• Interactie: groepswerk, debat, feedback, 

• Context: voorkennis activeren, levensecht leren,                               van praktijk naar theorie

TOL: in elke les werken aan vakdoelen en taaldoelen

Eva

Hebben de deelnemers al veel antwoorden gegeven bij de woordspin? Ga hier vlug over.

Context

Nele

Context is van belang, zeggen we, maar waarom is dat eigenlijk? Om dit even te illustreren deze cartoon.

Denkvraag: Beeld je eens in dat je de man rechts boven bent? Wat zie je? Of nog belangrijker: Wat zie je niet? Welke conclusie trek je hieruit? Bedenk dit kort voor jezelf.

Je wilt je cursisten graag ondersteunen wanneer je lesgeeft, hun een kapstok aanbieden om de nieuwe leerstof een plaats te geven. Wanneer je cursisten een duidelijke context geeft, zorgt dit voor een beter begrip. Maar hoe doen we dat nu?

Eva

Alternatief voorbeeld: 

Foto's van apps en die moeten ze in categorieën indelen, voor geschiedenis? historische figuren, voorwerpen, kaarten van regio's (in de tijd, Macusa: schilderijen, krantenkoppen indelen?

  

Iemand licht toe, 2 personen in totaal

Mogelijke paren:

• 2 + 4 = parer + émonder -> het overtollige verwijderen, pellen (bij emonderen doe je dat door de tomaten eerst te koken)​
• 5 + 6 = je gebruikt een materiaal, nl. mandoline en demi-chef​
• 1 + 3 = resultaat van de snijtechniek -> julienne en brunoise​

Hoe creëer je context?

• Activeer voorkennis
• Voorzie authentiek lesmateriaal
• Koppel de les aan alledaagse ervaringen
• Structureer het denkproces
• Creëer ervaringen: rollenspel

Eva

Hier concrete voorbeelden aan kopellen

Toch weer te theoretisch?  De puntjes die er nu staan kunnen vervangen worden door voorbeelden van werkvormen.

Gebruik laatste vb. als link naar rollenspel

Online rollenspel

Aanpassen: op maat maken.

                   De situatie

• Wat? Sollicitatiegesprek voor een stageplek 
• Wie?  Cursist en medewerker van het museum voor Natuurwetenschappen

Jessica

                      Hoe? 

• Klik in de chat op de link naar de opdracht.
• Wij sturen jou naar de break-outroom. 
• Lees de opdracht. 
• Verdeel de rollen en klik de hulpfiche aan. 
• Kies een taal.
• Start het rollenspel.

Vraag? Probleem?

Stuur een bericht in de chat. 

Jessica

Uitleg gebruik vereenvoudigen, het zal zichzelf uitwijzen

• Groepjes van 2
  
• Leg hier nog duidelijk uit dat ze het rollenspel in een andere taal doen, zodat ze het zelf ervaren hoe dat is om een gesprek te moeten doen zonder de kennis van vaktaal te hebben.

Eva

Zoom maakt groepjes, random

Even nabespreken

Aanpassen: op maat maken.

Karen

De les duurt 2 x 50 min. In totaal is de leerkracht 80 minuten aan het woord. Er zijn 15 cursisten. Hoeveel minuten komt elke cursist aan het woord?

Interactie is essentieel om tot leren te komen

1. 0.8 minuten
2. 2,7 minuten
3. 6.5 minuten
4. 1.3 minuten

Nele

Jullie mogen je GSM nemen, want we krijgen nu een rekenvraag :)  Normaal zit je nog in de app. als dat niet het geval is. Geen probleem de code staat linksonder (lessoup.app)

Nabespreking: Hopelijk was dit geen eyeopener ;) Het is dus essentieel

 dat er voldoende tijd overblijft dat de cursisten zelf aan het woord zijn. Kans tot interactie. Kans om te leren.

Hoe zorg je 

voor interactie?

Karen: aan het einde van de bespreking:

Eva wat gaan we doen?

Deelnemers geven voorbeelden van het creëren van interactie in de chat. Wij vullen aan.

Informatiekloof
Denken - delen - uitwisselen/ placemat
Experts
Genummerde hoofden
Feedback

Je mag een anderstalige cursist niet verbeteren. Zo c​reëer je spreekangst. Eens? Oneens? Waarom?

Eva

Nabespreking:  niet helemaal juist want feedback op vorm en inhoud is essentieel voor het leerproces:

• Als je niet weet dat je fouten maakt dan kun je jezelf ook niet verbeteren
• Fouten raken ingeslepen in geheugen en dan wordt het steeds moeilijker ze af te leren

Voorkom dat een cursist spreekangst ontwikkelt: 

• Veilige manier van feedback geven is belangrijk (parafraseren bijvoorbeeld). 
• Afspreken wanneer en op welke manier je fb geeft
• FB op het einde van het gesprek
• Bevestig ook goede resultaten en antwoorden!

PAUZE

Eva

Te veel om allemaal toe te passen in de les? 

Marianne Verhallen - specialist in woordenschatdidactiek 

Taalsteun

& woordenschat

Eva

Je hoorde het al: woordenschat is belangrijk. Het is het vehikel, zoals Marianne Verhallen zegt, om jouw boodschap mee over te brengen. Maar er zijn zoveel woorden en vaak kennen cursisten een heleboel woorden die ze nodig hebben om nieuwe woorden te leren, niet. Ze kennen niet alleen de vaktaal niet, maar ook met het begrijpen van instructies hebben ze het moeilijk, omdat ze de schooltaal (denk aan: vat samen, conclusie, geef weer) niet kenen. Hoe gaan we daar nu het beste mee om? Daar willen we eens samen over nadenken.

Jessica

Hoeveel nieuwe woorden kan je in
1 lesuur verwerven?

1. 5
2. 10
3. 15
4. 20

Eva

Eens proberen? 

1. Klik in de chat en open de tekst over dementie
    
2. Selecteer 10 woorden die de cursisten moeten kennen aan het einde van de les.
   
   
3. Noteer de woorden voor jezelf.
   

Eva

Werkvorm:

- ze selecteren in de breakout room 10 woorden.

- als ze klaar zijn komen ze zelf terug en vragen ze de antwoorden.

- Als ze terugkomen uit de breakoutroom krijgen ze de antwoorden en kunnen ze evt vragen stellen

de achteruitgang 

de verandering

het gedrag

                                           

                                     

                                      dementie

                                      vasculair

                                      de zenuwcel

                                      het eiwit  

10 woorden

het symptoom 

de oorzaak 

de afname

Eva

Dagelijkse taal

de achteruitgang 

de verandering

het gedrag

                                    

                                    

                                     Vaktaal           

                                      dementie

                                      vasculair

                                      de zenuwcel

                                      het eiwit  

Schooltaal

het symptoom 

de oorzaak 

de afname

Eva

Van DAT naar CAT...

• dagelijkse spreektaal (DAT)
  
• schooltaal (overgang)
• vaktermen (CAT)

DAT= Dagelijkse algemene taalvaardigheid

CAT= Cognitief abstracte taalvaardigheid

Eva

Les over dementie

• Leerlingen maken de overgang van DAT naar CAT via verschillende lesactiviteiten. 
• Hoe begin je de les? Hoe bereik je het einddoel? 

DAT= dagelijkse taal

CAT= vaktaal (cognitief academisch)

Eva

Les over dementie

1. Klik op de link in de chat.
2. Zet de verschillende lesonderdelen in een logische volgorde. 
3. We sturen je naar de break-outroom.
4. Bespreek jouw aanpak met de andere deelnemers in de break-outroom. 
   

Eva

Eva

Zoom maakt groepjes, random

Les over dementie

• We overlopen samen lesopbouw 

Eva

Aparte slide: Nabespreking a.d.h.v. lesopbouw. Van DAT naar CAT

                   Taaldoos

Eva

• Een good practice waar we trots op zijn: een hulpmiddel voor docenten om woordenschat in te oefenen, te oefenen op zinsstructuur of inspiratie om een tekst aan te brengen.

• netwerkopbouw in je hoofd = kapstokken / werken met thema's 

==> sneller woorden onthouden

Jessica

Taalsteun

& Duidelijk Nederlands

KAren

Opdracht: tekst 

1. Er zijn 2 groepen.

2. Groep 1 leest tekst 1. Groep 2 leest tekst 2.

Leesopdracht: 

1. Benoem de drie lagen van de huid.

2. Wat gebeurt er met de bloedvaten bij warmte en bij koude?

3. Wat is de functie van pigment?

Karen

Opdracht:

1) 2 teksten in de chat

2) groep 1 leest tekst 1, groep 2 leest tekst 2

3) Jullie krijgen 1 minuut de tijd zoveel mogelijk tips uit de tekst te halen. Je mag NIET noteren.

4) 1 iemand van groep 1 en 2 geven mondeling antwoord

De huid (tekst 1)

De huid vormt met een oppervlakte van 2m² het grootste orgaan van het menselijk lichaam. Deze bestaat uit drie lagen, namelijk de opperhuid, de lederhuid en het onderhuids bindweefsel. De huid heeft in het algemeen een beschermende functie, maar heeft ook nog andere functies. Zo bevat de kiemlaag cellen dit pigment produceren, hetgeen fungeert als bescherming tegen ultraviolette straling, een veroorzaker van huidkanker. De hoeveelheid pigment is afhankelijk van je huidtype. Ook draagt de huid bij aan het constant houden van de lichaamstemperatuur. Bij warmte worden de bloedvaatjes in de huid verwijd, waardoor extra warmte aan de omgeving afgegeven wordt via de poriën. Bij koude vernauwen de bloedvaatjes zich waardoor warmte beter wordt vastgehouden in het lichaam. Ook vet zorgt daarvoor. 

Karen

De huid (tekst 2)

Het lichaam van een mens is bedekt met huid. De huid bestaat uit verschillende lagen. In figuur 1 zie je de drie lagen getekend. Het zijn de opperhuid, de lederhuid en het onderhuids bindweefsel.

De opperhuid beschermt

De buitenkant van je huid heeft opperhuid. De opperhuid beschermt de lagen die eronder liggen. Het is eigenlijk een soort afdeklaag. Het allerbovenste laagje noemen we de hoornlaag. Op de plekken waar je je huid veel gebruikt, wordt de hoornlaag hard en krijg je eelt. Voel maar eens aan de onderkant van je voet en aan de vingers die je het meest gebruikt. Direct onder de hoornlaag zit de kiemlaag. Daarin zitten cellen die de kleur aan je huid geven. We noemen ze pigmentcellen. Mensen met een donkere huid hebben in die kiemlaag veel bruine pigmentcellen zitten. Bij blanke mensen zit er in deze cellen weinig bruin pigment, maar meer geel pigment. Ook dat pigment is belangrijk als bescherming: het houdt zonlicht tegen. Te veel zonlicht, vooral het UV-licht, is slecht voor je: je kunt er huidkanker van krijgen.

De tweede laag: de lederhuid

Onder de opperhuid ligt de lederhuid. Daarin liggen zintuigjes waarmee je kunt voelen. Als je goed naar je huid kijkt, zie je dat er haartjes groeien dus door de oppervlakte van de huid heen naar buiten. In de lederhuid zitten ook zweetklieren en bloedvaten. Die zijn belangrijk om de warmte van je lichaam te regelen. Soms heb je het erg warm, dan verwijden de bloedvaatjes zich, bijvoorbeeld na het sporten. Zweetkliertjes in de lederhuid zorgen er dan voor dat je die warmte kwijtraakt. Het warme zweet kan je huid uit door kleine gaatjes in de opperhuid, die we poriën noemen.

De derde laag: het onderhuids bindweefsel

Onder de lederhuid ligt de derde laag van de huid, die heet onderhuids bindweefsel. In deze laag zit vooral vet. Dat zorgt er ook voor dat je niet te snel afkoelt.

6 tips voor een duidelijke tekst

1. Gebruik transparante woorden.
2. Let op met beeldspraak en woordspelingen.
3. Zorg voor korte alinea's met korte zinnen.
4. Schrijf actief, vermijd passief.
5. Gebruik illustraties, foto's of symbolen.
6. Denk aan structuur en lay-out.

Karen ,in het TOL boekje op p16 staan andere  tips... Ik typte ze alvast uit en voegde een 6e toe ha ha. Kies maar. :)

Wat is het niet.... 

Je huid beschermt je lichaam. In de huid zitten drie lagen. De bovenste laag heet opperhuid. Daarin wordt ook pigment gemaakt, de bruine kleur die je huid beschermt tegen zonlicht. Daaronder ligt de lederhuid, met daarin zweetklieren. Zweten helpt je afkoelen. De warmte gaat door de poriën naar buiten. Daaronder ligt het onderhuids bindweefsel.  

versimpelde tekst waar ook de vakdoelen verlaagd zijn

KAren

Voorbeelden van taalsteun

• Ga naar de chat en bekijk de voorbeelden:                                          - Sleutelschema de huid                                                                              - Hulpfiche verslag schrijven                                                                      - Schrijfkader

• Vragen?

Karen

Via de chat versturen

Checklist taalontwikkelend lesgeven

zelf aan de slag gaan, om je les voor te bereiden. Deze staat ook in het boekje. Sommige criteria kunnen bij verschillende pijlers. 

Meer uitleg over structuur bij taalsteun.

Digitaal 

Leren

* voorbereiding: veel en strikter voorbereiden; break-outrooms:

aandachtsboog is wat minder (spinning wheel)

* niet te veel tools, alles verzamelen op een digitaal leerplatform (bv. Smartschool, Google Classrooms)

* Toffe tools: LessonUp, Zoom voor Break-outrooms, Edpuzzle, Bookwidgets, Quizlet, ...

* ppt (veel nieuwe functionaliteiten: voice-over) kan ook, delen via Teams

Tips & tricks

• Website  met nog meer tips
• Handleiding digitale tools onderwijs
  

Digitaal                  leren

• Doel: wat wil je bereiken? Wat moeten de cursisten op vlak van inhoud & taal kunnen? Communiceer dit ook ook.
• Maak inhoudelijke keuzes : type gesprek: vergadering, sociale babbel, klachtgesprek., evaluatie, feedback gesprek
• KAder in lessenreeks: opbouwen (leerlijn)
• Maak afspraken met cursisten (geef voorbeelden van CVO Lethas). het doel moet concreet en duidelijk zijn. Beoordeling? Oefening? Is er ondersteuning van een checklist? Wat gebeurt er als ze niet digitaal komen opdagen?
• Zorg voor Plan B: wat doe je als de techniek faalt?
• Kies de juiste tool: meerdere tools voor hetzelfde

Tips om een online spreekoefening te organiseren:

Wat krijg je van ons? 

"

het boekje "Taalontwikkelend Lesgeven"

Wat neem jij mee?

Bedankt

Nabespreking over  5 minuten. 

Woorden inoefenen: 

woorden flitsen

Ik ben wakker! U toch ook?

Jessica

Woorden flitsen

- structureren

- samenvatten

- conclusie

- veronderstelling

- casus

- analyse

- methode

- paragraaf

Jessica

Welke woorden heb je onthouden?

Jessica

Woorden flitsen

- structureren

- samenvatten

- conclusie

- veronderstelling

- casus

- analyse

- methode

- paragraaf

Jessica

Oefening woorden flitsen vormt link naar de taaldoos, want woorden flitsen is een oefening die ook op de fiches in de taaldoos staat (toch?)