Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Tijdvak 10

Televisie en computer

6.2 Koude oorlog in Nederland

Aan het einde van de les ken je de begrippen

Wederopbouw, Marshallplan, Koude Oorlog en NAVO 

en kan je uitleggen welke gevolgen 

de Koude Oorlog had voor Nederland

Wat weet je eigenlijk
van de Koude Oorlog?

Nederland na de oorlog

• Nederland lag in puin. Steden, wegen, fabrieken waren vernield.
• Er is een groot tekort aan voedsel en kleding
• Er brak een nieuwe periode aan: de wederopbouw

De economie herstelt zich

• Veel Nederlanders wilden hard werken om de economie weer op gang te helpen.
• Daardoor bleven de lonen laag
• Dit was gunstig voor de export, waardoor de economie zich kon herstellen

Hulp vanuit Amerika

• Vanaf 1948 krijgt Nederland steun vanuit Amerika: het Marshallplan
• Dit was een Amerikaans plan om West-Europese landen te helpen met de wederopbouw 
• Nederland kreeg vier jaar lang geld, machines, grondstoffen en levensmiddelen

Koude Oorlog

• Na de Tweede Wereldoorlog krijgen de Verenigde Staten en de Sovjet Unie ruzie over de toekomst van Europa.
• Het loopt zo hoog op dat er een Koude Oorlog ontstaat

Verschillen

• Amerika kent het kapitalisme, de Sovjet-Unie het communisme
• Kapitalisme: Vrijheid en democratie erg belangrijk
• Communisme: Gelijkheid van mensen erg belangrijk

Duitsland

• VS en SU krijgen ruzie over toekomst van Duitsland
• Ze splitsen Duitsland en de hoofdstad Berlijn in 2 zones: VS bestuurd het westen, SU bestuurd het oosten
• 1949: de zones worden aparte landen: West-Duitsland (BRD) en Oost-Duitsland (DDR)

Twee machtsblokken

• Andere landen moesten nu een kant kiezen
• Landen die het Marshallplan kregen, kozen voor VS
• SU het landen in het oosten bevrijd. Daar kwamen, vaak onder dwang, communistische partijen aan de macht
• Zo ontstaan twee machtsblokken: Westblok (olv VS) en Oostblok (olv SU)

Verenigde Staten

Sovjet Unie

West-Duitsland

Oost-Duitsland

DDR

BDR

Communistisch

Kapitalistisch

Wapenwedloop

• De VS was een sterk land met een sterk leger en atoombom
• Vanaf 1949 heeft Rusland ook een atoombom
• Er ontstaat een wapenwedloop: wie kan de meeste en beste kernwapens maken

Samenwerking in het westen

• In 1949 wordt NL lid van de NAVO. Dit is een militaire bondgenootschap tussen VS en West-Europese landen.
• Leden helpen elkaar als een land wordt aangevallen

Samenwerking in het oosten

• Het Oostblok reageert op oprichting NAVO
• 1955: oprichting Warschaupact

Welk gevolg had de Tweede Wereldoorlog voor de Nederlandse economie?

1. De Duitsers hadden goed voor onze economie gezorgd. Na de oorlog was de economie beter dan ooit.
2. De lonen waren erg laag. Daarom wilden de mensen niet hard werken.
3. De Tweede Wereldoorlog had weinig invloed op de Nederlandse economie.
4. Fabrieken waren stuk en er was een tekort aan grond- stoffen.

Wat was voor de VS geen reden om Marshallhulp te bieden?

1. De Verenigde Staten wilden zo voorkomen dat West- Europa communistisch werd.
2. De Nederlandse regering zou anders economische hulp vragen aan de Sovjet-Unie.
3. De landen die hulp kregen, werden bondgenoten.
4. Met een welvarend Europa konden de Verenigde Staten beter handelen.

Jaartallen uit deze les

• 1948: Marshallplan
• 1949: Bezettingszones worden aparte landen
• 1949: Nederland wordt lid van de NAVO
• 1955: Oprichting Warschaupact

Hoe was de economie van Nederland er aan toe na de tweede wereld oorlog?

1. Fabrieken waren vernield, maar er was genoeg voedsel.
2. Nederland lag in puin en er was tekort aan grondstoffen.
3. De welvaart van Nederland was gegroeid .

Hoe heet de hulp vanuit de V.S.?

1. Marcelplan
2. Marchallplan
3. Warschauplan
4. V.S. plan

De Koude Oorlog heet de Koude Oorlog omdat...

1. Het ijzig koud was in 1945 en daarna
2. na de hete Tweede Wereldoorlog de verhoudingen tussen de SU en de VS sterk verbeterden
3. Er geen directe militaire confrontatie tussen de VS en de SU ontstond

De Koude Oorlog

Quiz

De Koude Oorlog begint:

1. na de nederlaag van WO1 door Duitsland
2. door de dood van Roosevelt (april 1945)
3. de nederlaag van Japan
4. na WOII in 1945

Wie zijn de grootmachten ná de Tweede Wereldoorlog?

1. Engeland, Verenigde Staten, Sovjet-Unie
2. Frankrijk, Verenigde Staten, Sovjet-Unie
3. Verenigde Staten, Sovjet-Unie
4. Engeland, Frankrijk, Verenigde Staten, Sovjet-Unie

Welk land was tijdens de Koude Oorlog de belangrijkste tegenstander van het Westen?

1. Duitsland
2. Frankrijk
3. Sovjetunie
4. Vietnam

Wat houdt het Marshallplan in?

1. Hulp aan arme kinderen in Afrika
2. Hulp van de VS aan Europa na de 2e wereldoorlog.
3. Hulp voor militairen
4. Hulp voor de SU tijdens de Koude Oorlog.

Wat was voor de Verenigde Staten een belangrijke reden om met het Marshallplan te komen?

De Verenigde Staten wilden daarmee

1. de aantrekkingskracht van communistische partijen in West-Europa verkleinen.
2. de economische tegenstelling tussen Oost- en West-Europa verkleinen.
3. de waarde van de euro en de dollar met elkaar in evenwicht brengen.
4. een vergaande politieke samenwerking van West- en Oost-Europa bereiken.

Soort wedstrijd om wie de meeste en krachtigste (kern)wapens heeft. Welk begrip hoort hier het beste bij?

1. wederzijdse afschrikking
2. Koude Oorlog
3. wapenwedloop

Wat betekent NAVO?

1. Niet Aanvallen Voor Overleg
2. Noord-Atlantische Verdragsoverheid
3. Noord-Atlantische Verdragsorganisatie

Wat beloofde de NAVO-landen elkaar?

1. Elkaar te hulp te komen als een van de landen zou worden aangevallen.
2. Elkaar te hulp komen als een van de landen het economisch slecht heeft.

Wanneer sloot Nederland zich aan bij de NAVO?

1. 1947
2. 1948
3. 1949
4. 1950

Wat was de reactie van de S.U. op de NAVO?

1. Oprichting van het Watzoupakt
2. Oprichting van het Warschaupact
3. Oprichting van het Perestrojkapact
4. Oprichting van het Moskoupact

Wanneer is het Warschaupact opgericht?

1. 1953
2. 1855
3. 1853
4. 1955

Hoeveel officiële doden zijn er gevallen in de Koude Oorlog?

1. Rond de 100.000
2. Ongeveer 20 miljoen
3. 0
4. Ongeveer 30.000

Sovjet Unie is de baas van het

1. Westblok
2. Oostblok

Welke drie landen horen bij het Oostblok?

1. Hongarije, Polen, Sovjet Unie
2. Polen, West Duitsland, Sovjet Unie
3. Nederland, Polen en Oost-Duitsland
4. West Duitsland, Nederland, Frankrijk

Wat past bij het communisme?

1. Vrijheid
2. Gelijkheid

Communisme 

Kapitalisme 

Warschaupact

Eenpartijstaat

DDR

BRD

NAVO

Vrije markt

Democratie

Dictator

Coca Cola

Vrijheid

Gelijkheid

V.S.

S.U.