paragraaf 3 hfst1 3h

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

De Eerste Wereldoorlog

De komende 4 filmpjes kan je zelf bekijken. Ze geven een heel mooi beeld over de Eerste Wereldoorlog. Duurt alleen te lang om in de les te laten zien.

Moord in Sarajevo

Moord op Frans Ferdinand.

Er zijn veel spanningen in Servie. Servie is pas in 1878 ontstaan na onafhankelijkheid van het Ottomaanse Rijk. Servie heeft een bondgenootschap met Rusland en ruzie over Bosnie met Oostenrijk Hongarije.

- Princip (Servische man) vermoord de kroonprins van Oostenrijk - Hongarije. (28 juli 1914)

- Oostenrijk Hongarije geeft Servie de schuld en dreigt met een inval. Servie vraagt Rusland om te helpen.

- bondgenootschappen komen met elkaar in oorlog

Augustus 1914

1 augustus:

• Duitsland verklaart de oorlog aan Rusland.
  
• Frankrijk mobiliseert.
  

Alfred von Schlieffen komt met het Von Schlieffenplan. Doel is een tweefrontenoorlog te voorkomen.

2 augustus Duitsland eist vrije doorgang door België maar België weigert.

3 augustus:

• Duitsland verklaart de oorlog aan Frankrijk.

4 augustus:

• Duitsland in oorlog met België.
• Engeland verklaart de oorlog aan Duitsland.

Een uitputtende oorlog

- De aanval in Frankrijk loopt vast.

- De aanval is zwakker dan de verdediging

- Loopgraven worden gegraven.

- De omstandigheden zijn onmenselijk en de dodenaantallen zijn gigantisch hoog (gifgas, mitrailleur)

https:

1917

- In 1917 pakt Lenin de macht in Rusland en stopt de oorlog met Duitsland (Ten kosten van veel grondgebied)

- Duitsland verplaatst zijn troepen van oost naar west. Duitse bevolking denkt dat de overwinning er aan zit te komen.

- Havens naar Duitsland zijn geblokkeerd, er ontstaan tekorten aan munitie, eten.

- Amerika sluit zich aan bij de oorlog. (Zimmermantelegram, passagiersschip gezonken door onderzeeer van de Duitsers.) belangrijker is wel dat Amerika niet wil dat Engeland en Frankrijk de oorlog verliezen. Veel verse troepen en wapens worden aan land gezet. Duitsland kan hier niet tegenop.

Einde van de oorlog

- 11 november 1918 Duitsland geeft zich over. Het einde van de eerste totale oorlog.

- Heel Europa moest zich weer opbouwen. Elk land had een oorlogseconomie waarbij veel mannen vochten en veel fabrieken wapens maakten. Er was een tekort aan mannen na de Eerste Wereldoorlog. Veel teruggekeerde soldaten hadden moeite om het gewone leven weer op te pakken.

Het vredesverdrag

- Het is een dictaat. Duitsland mocht niet meepraten.

- Doel is dat Duitsland nooit meer in staat zal zijn om aan te vallen. Ook wil Frankrijk wraak voor de Frans Duitse oorlog en wilde de gealieerden met Duits geld hun land opnieuw opbouwen

- Industriegebied Elzas Lotharen afstaan aan Frankrijk.

- Maar 100000 soldaten zonder aanvalswapens

- Gigantische herstelbetaling betalen.

- Geen soldaten in de buurt van de grens.

Duitsland was hierdoor compleet vernederd. Veel Duitsers vinden het onterecht (dolkstootlegende, voedingsbodem voor communisme en Nationaal Socialisme)