ADI en Aardrijkskunde acpa 1

• Mens en wereld
• HBO
• Studiejaar 2

Activerend direct instructie model

Aardrijkskunde

Acpa 1

Didactische toepassing

Marlies Klijn

Hoeveel km vliegt de meeuw voor voedsel

Opening

https:

https://www.zapp.nl/programmas/nederland-van-boven-junior/gemist/POMS_VPRO_398287

Welk landschap (water niet meegerekend) zie je het meest?

Binnen-buiten-kring

Wissel uit:

Over welke topografische plaatsen vloog de meeuw

Waar wordt gras voor gebruikt?

Activeren voorkennis

Gebruik: 

landbouw-veeteelt

recreatie

sport

Topo:

 Texel, Hoorn, Enkhuizen, Amsterdam, Zaandam, Noordzee, IJsselmeer, Noord- Holland, Noordzeekanaal, Noordhollands Kanaal, ....

Lesdoel: 

Waarom is er zoveel gras-weiland?

• Lesverloop
• Ervaringen
• Ervaren voorbeeld
• Theorie
• Verwerking: circuit 
• Oogst

• Uitleggen hoe je een aardrijkskunde les volgens het ADI model opbouwt.
• In methodes herkennen welk (vak-)didactisch model ze gebruiken.
• Verschillende didactische werkvormen die passend zijn voor interactieve. instructie en verwerking beschrijven. 
• Een lesdoel en beginsituatie op leerkrachtniveau formuleren voor aardrijkskunde.

Lesdoelen

Je kunt:

Algemeen didactisch model

      Ervaringen in de stage met        wereldoriëntatie

Vakken geïntegreerd of apart?

ADI-EDI, gemengd of leerlinggestuurd?

Verder met de voorbeeldles

Het Nederlands landschap

Hoe is de verdeling van land-

gebruik in Nederland in %?

Akkers...

Bos...

Bebouwing...

Grasland...

Overig...

Instructie

Grasland       38% 

Akkers          24%

Bebouwing  13%

Bos                 12 %

Overig            13%

Landbouw     62%

Rivier- en zeeklei

Fijnste sedimenten

Door dichtheid laten ze beperkt water door.

Gebruik de kaartjes

Leg aan je schoudermaatje uit waarom we zoveel gras hebben

Inoefening

Opdracht

• Maak in drietallen een kaart van Nederland
• Kleur waar overal gras is
• Teken daarover heen (met verschillende arceringen) waar veen, rivierklei of zeeklei is
• Leg in eigen woorden uit waarom er zoveel gras is 
• Plak er foto's bij van verschillend grasgebruik

Verwerking

Oogst

Korte feedback op de posters

Kan iedereen uitleggen waarom we zoveel gras hebben in Nederland?

Afsluiting

Koppel activiteiten aan fases van ADI

Welke fases van het ADI model heb je gezien?

Motiverende opening:

1 Verras: film meeuw met vraag

2 Activeer voorkennis: binnen-buitenkring: topo en gebruik

3 Lesdoel

Interactieve instructie 

Uitleg, denkvragen met ondersteunende beeldvormers

Inoefening

Uitwisselen adhv kaartjes

Verwerking

Posteropdracht

Afsluiting

Oogst: Waarom hebben we zoveel gras in Nederland

vakdidactisch model

 De (geografische) vierslag

Stap 1 Wat en waar? Motiverende opening en eerste deel instructie

1 Onderwerp

2 Goede voorbeeldlocatie

   met hoofdbeeldvormers

3 Waarneemvragen

Stap 2 Waarom daar ? Instructie en verwerking

Verklaren via denkvragen adhv 

ondersteunende beeldvormers

Ook voor geschiedenis, natuur en techniek: (waarom toen, hoe zit/werkt het?)

Wat zie je?

Wat: onderwerp

Waar: voorbeeldlocatie

Hoe werd het onderwerp de klas-les in gehaald?

Werkelijkheid:

Echte materialen de klas in

Afbeeldingen:

Kaarten

Foto's 

Filmpjes

Schematische tekeningen

Doen: 

Zelf kaart maken

Beeldvormers

1 Hoe zit het bij methodes in de klas:

Bekijk handleidingen, leerlingboeken, werkboeken.

• Werken zij met ADI?
• Werken zij met de geografische vierslag?
• Kies een leerlingles en schrijf het lesdoel op leerkrachtniveau
• Hoe is de inhoudelijke leerlijn over de jaren, die je voor de beginsituatie kunt gebruiken?

2 Fase verwerking

Bekijk de verschillende verwerkingen:

• Wat zal het lesdoel op leerkrachtniveau en de inhoud van de instructie zijn geweest bij die lessen: Schrijf die per vorm op geeltjes en plak op het bord
• Welke vormen van interactie in de instructie zou je hier bij gebruiken?
• Herhaalt (en verbreedt) de activiteit de inhoud uit de instructie?

Circuit: In drietallen

Oogst circuit-verwerking?

Algemeen en didactisch model in methodes?

Leerlijn aardrijkskunde?

Lesdoelen op leerkrachtniveau

Interactieve instructie?

Effectieve verwerking?

                    Verwerking

*Poster                   *Schematische tekening

*Striptekening    *Maken- beeldend

*Kaart                      *Dans

*Werkboek/blad *Onderzoek

*  Conceptmapping (kaartjes-woorden)

Leerlijn aardrijkskunde

groep 3-4  Eigen omgeving

groep 5-6  Nederland

groep 7       Europa

groep 8       Wereld

1. Vraag je mentor, kijk in de methode, denk met gezond verstand, kijk in de leerlijn op Tule slo Oriëntatie op jezelf en de  wereld kerndoel 47, 48 of 49 om de beginsituatie te bepalen
2. Geef altijd aan wat de kinderen wel al kunnen
3. Bij aardrijskunde altijd inhoud - relevante topo en kaartvaardigheid

Stap 1 Beginsituatie

Stap 2 Specifieke lesdoelen op leerkrachtniveau

Voorbeeld:

- de kinderen weten welke landschappen Nederland heeft.

- de kinderen kunnen kenmerken benoemen van het Nederlandse landschap. 

                                Welke vind jij de beste? Waarom?

Formulering lesdoelen 

Voorbeeld van een goed lesdoel op leerkrachtniveau

De leerlingen kunnen (een x-aantal van) de volgende kenmerken over het Nederlandse landschap noemen:

     - 80% van de NL woont in stedelijk gebied, met name de Randstad

     - de Randstad ligt in West-Nederland, waaronder Amsterdam,   

     Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Leiden

     - Ruim 10% van NL is bebouwd, 

     - Gras komt het meeste voor, gevolgd door akkerbouw, samen ruim 60%

Formulering lesdoelen

• lesdoelen op leerkrachtniveau -> nauwkeurige formulering / ook benoemen wat je precies wenst dat kinderen mbt kennis en vaardigheden aan einde van de les beheersen. Vermijd hier woordjes als: wat, waar, wanneer, hoe, waarom, e.d.  Gebruik woorden als : dat, daardoor en daarom
• kortom: specifiek (alle inhoud en vaardigheden uitschrijven) en realistisch(haalbaar binnen een les) formuleren!!

lesdoelen op leerlingniveau -> kort en krachtig zodat kinderen het de hele les in hun hoofd kunnen hebben

Lesdoelen: 

oogst

• Uitleggen hoe je een aardrijkskunde les volgens het ADI model opbouwt.
  
• In methodes herkennen welk (vak-)didactisch model ze gebruiken
  
• Verschillende didactische werkvormen die passend zijn voor interactieve instructie en verwerking beschrijven.
  
• Een lesdoel en beginsituatie op leerkrachtniveau formuleren voor aardrijkskunde

Je kunt:

Didactiek is de kunst van het onderwijzen: het onderwijsleerproces zodanig vorm geven dat kinderen nieuwe kennis en vaardigheden zich eigen maken.

Veel  plezier en succes,

tot volgend jaar in acpa 2!

Voor die tijd vragen/advies over aardrijkskunde-wereldoriëntatie?

Mail gerust: [e-mail]

Marlies Klijn