1 HV - BIO - Th3, bs 4 en 5

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Cellen

1 H/V

Bs 4 en 5 + herhaling

Zet de organisatieniveaus in de juiste volgorde

Orgaan

Weefsel

Organisme

Orgaan

stelsel

Cel

Inzoomen op een cel

Hoe heten de delen van een cel met een eigen functie?

Cellen

plantaardige cel - dierlijke cel

Dierlijke cellen hebben een celmembraan.

1. juist
2. onjuist

Cellen

plantaardige cel - dierlijke cel

Celwanden zorgen voor stevigheid.

1. juist
2. onjuist

Cellen

plantaardige cel - dierlijke cel

In afbeelding is een dierlijk weefsel getekend.

1. juist
2. onjuist

In de afbeelding is een bladcel afgebeeld.
Welke onderdelen van deze plantaardige cel komen ook bij dierlijke cellen voor? ...(1)....

1. 1, 2 en 5.
2. 1, 4 en 5.
3. 2, 3 en 6.
4. 2, 5 en 6.

Is dit een dierlijke of plantaardige cel, of kan je dat niet weten? Leg uit.

Noteer nummer 1 t/m 6
noteer zo:
1=
2=
enz.

Plastiden

Plastiden (korrels)

Bladgroenkorrels:

bladeren, groene kleur, fotosynthese

Kleurstofkorrels: bloemen/vruchten, gele/oranje/rode kleur, geven bloemen of vruchten een opvallende kleur

Zetmeelkorrels: kleurloos, aardappels, opslag voor zetmeel

Plastiden

• Kunnen van het ene type overgaan in het andere type. 
• Wanneer een tomaat rijp wordt, verandert de kleur van groen naar rood. 
• Bladgroenkorrels veranderen dan in rode kleurstofkorrels.

Bladgroenkorrels zitten in de kern van een plantencel.

1. juist
2. onjuist

Plastiden zijn korrels die je in plantencellen kunt aantreffen. Zo bevatten aardappelcellen zetmeelkorrels. Tomaten krijgen hun kleur door andere plastiden. Onrijpe tomaten zijn, als ze verkocht worden, soms nog een beetje groen. Ze worden later pas helemaal rood. Wat is de verklaring voor deze kleurverandering?

1. De kleurstofkorrels gaan over in zetmeelkorrels
2. De zetmeelkorrels gaan over in kleurstofkorrels
3. De bladgroenkorrels gaan over in kleurstofkorrels
4. De bladgroenkorrels gaan over in zetmeelkorrels

Celkern

celkern

De celkern bevat DNA

Wat is DNA?

Een 'streepjescode' voor alle erfelijke eigenschappen, bijv.

       - oogkleur

       - lengte

       -krullen

Je hebt 2 meter DNA

in elke cel

DNA is een molecuul

       vingerafdruk

basenparen:

A-T     T-A

G-C    C-G

een gen

Een gen is een stukje DNA

voor een erfelijke eigenschap. 

de code wordt bepaald door 

de volgorde van de basenparen

eierdop-periode

In elke lichaamscel zit hetzelfde DNA!

Een gen kan 'aan' staan in een cel waar dat nodig is

Een gen kan 'uit' staan in een cel waar dat niet nodig is.

chromosomen

Vlak voor de cel gaat delen, wikkelen de DNA-draden zich op tot  46 chromosomen

chromosomen

In elke cel zitten 46 chromosomen

23 kreeg je van je moeder 

23 kreeg je van je vader

Kirsten en Angeline bekijken boomalgen. Die zitten in flinke aantallen op een boom. Zij vermenigvuldigen zich door deling en verspreiden zich over de zonkant van de boom.
Tot welk niveau reken je in de biologie zo'n groep boomalgen?

1. Tot een ecosysteem.
2. Tot een orgaan
3. Tot een organisme.
4. Tot een populatie.

In een organisme komen onder andere cellen, organen, organenstelsels en weefsels voor.
Wat is de juiste volgorde van deze delen, van klein naar groot?

1. Cel – orgaan – organenstelsel – organisme.
2. Orgaan – organenstelsel – organisme – cel.
3. Organenstelsel – cel – orgaan – organisme
4. Organisme – organenstelsel – orgaan – cel.

Herhalingsvragen

Een orgaanstelsel is een groep cellen met dezelfde taak.

1. juist
2. onjuist

In de afbeeldingzijn twee dwarsdoorsneden van de romp van een mens schematisch getekend.
Noteer de namen van de organen 1 t/m 6.
Doe dat zo: 1=, 2=, enz.

De aorta en de holle ader gaan beide door het middenrif heen.

1. juist
2. onjuist

Schrijf de naam van orgaan nummer 2 op.

Schrijf de naam van orgaan nummer 3 op.

Schrijf de naam van orgaan nummer 5 op.

Een weefsel is een groep cellen met dezelfde bouw en dezelfde functie.

1. juist
2. onjuist

In de afbeelding is een orgaan getekend.
Tot welk organenstelsel behoort dit orgaan?

1. ademhalingsstelsel
2. bloedvatenstelsel
3. spierstelsel
4. zenuwstelsel

Als je geen kleurstofoplossing toevoegt, kun je uiencellen niet goed zien onder de microscoop.

1. juist
2. onjuist

Met deel 5 kun je de hoeveelheid licht regelen die door het preparaat valt.

1. juist
2. onjuist

De revolver is aangegeven met nummer 7.

1. juist
2. onjuist

Met deel 10 kun je het beeld nauwkeurig scherpstellen.

1. juist
2. onjuist

In de luchtpijp zitten spieren, cellen met trilharen en cellen die de buitenkant bedekken.
Tot hoeveel weefsels en tot hoeveel organenstelsels hoort de luchtpijp?

1. Tot één weefsel en één organenstelsel.
2. Tot één weefsel en drie organenstelsels.
3. Tot drie weefsels en één organenstelsel.
4. Tot drie weefsels en drie organenstelsels.

Door een microscoop kijkend, ziet Jola een stukje papier met daarop de letter p.
In werkelijkheid ligt onder de microscoop de letter

Vandaag is er practicum. De leerlingen werken in duo's. Ieder duo krijgt van de lerares vier microscooppreparaten. Op elk preparaat zit een etiketje (zie deafbeelding). Kirsten en Angeline werken samen.
Kirsten en Angeline krijgen de opdracht om een preparaat van dierlijke cellen te bekijken.
Welke van deze preparaten moeten ze dan bekijken?

1. Preparaat 1.
2. Preparaat 2.
3. Preparaat 3.
4. Preparaat 4.

Tanja gebruikt een microscoop met een oculair dat 10 × vergroot.
Ze draait een objectief voor dat 40 × vergroot.
Met welke vergroting bekijkt ze het preparaat?
Met een vergroting van

1. 10x
2. 40x
3. 50x
4. 400x

Tijdens een practicum wil Desi een preparaat door een microscoop bekijken. Ze wil eerst een overzicht van het preparaat.
Bij welk vergroting moet zij dan kijken?

1. 40 x
2. 100 x
3. 400 x

Waar bevinden zich de huidmondjes van deze brandnetel zich?

1. aan de onderkant van het blad
2. aan de bovenkant van het blad

sleep de "blauwe woorden" na het juiste rode doel.

organisme

organenstelsel

orgaan

Levend wezen

Deel organismen met functie

Groep organen met dezelfde functie

Hond

Bloedvatenstelsel

Hart

In de afbeeldingen is een hond weergegeven op twee verschillende momenten
tijdens het rennen. In de afbeelding geeft de letter R het orgaan aan dat de borstholte van de buikholte scheidt.
Geef de naam van dit orgaan.