10 april_Samengestelde/enkelvoudige zinnen en onderschikkende/nevenschikkende voegwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Lezen en HW nakijken

-10 min Lezen

Wat leer je in deze les?

Herhalen wat we woensdag deels gedaan hebben.

Wat weet je al?

Wat een betrekkelijk voornaamwoord is.

Bijvoorbeeld: Elles heeft spijt van de tattoo die zij heeft laten zetten (die = betr. vnw)

'die' verwijst naar 'tattoo'.

Paardrijden is het leukste wat ik dit weekend gedaan heb (wat = betr. vnw)

'wat' verwijst naar 'paardrijden'.

Nederlands

Wat zijn enkelvoudige en samengestelde zinnen? 

Enkelvoudige zin

Een enkelvoudige zin heeft maar één pv. 

Voorbeeld:

Hij moet hard leren voor de toets.

Anna pakt een appel.

Samengestelde zin

Samengestelde zin is één zin met twee (of meer) persoonsvormen. 

Voorbeeld:

Ik ga slapen, want ik ben moe.

Ik weet zeker dat het morgen mooi weer wordt, daarom ga ik naar buiten 

Samengestelde zin

Samengestelde zinnen kunnen nevengeschikt of ondergeschikt zijn.

Voegwoorden 

Voegwoorden = zijn woorden die zinnen met elkaar verbinden. 

Aan de voegwoorden kan je zien of je te maken hebt met een nevenschikking of een onderschikking.

Nevenschikkende voegwoorden

Nevenschikkende voegwoorden = en, want, maar, of etc.

Voorbeeld: 

Het kamp lijkt me niet leuk, maar ik ga er toch naartoe. 

Maar = een nevenschikkend voegwoord.

(deze zinnen kunnen los van elkaar bestaan)

Onderschikkende voegwoorden

Onderschikkende voegwoorden = dat, doordat, nadat, omdat, daarom, dan, tenzij, terwijl, of, zodra et cetera. 

Voorbeeld: 

Dat Anton zich verveeld, interesseert mij niet.

(deze zinnen kunnen dus niet los van elkaar)

VOORBEELDEN

Elsa heeft twee katten, maar houdt ook van honden.

Maar = nevenschikkend voegwoord

Nevenschikking.

De zinnen kunnen los van elkaar.

VOORBEELDEN

Ga je ook naar Dubai deze zomer of heb je andere plannen?

Of = nevenschikkend voegwoord

Nevenschikking

De zinnen kunnen los van elkaar

Ga je ook naar Dubai deze zomer? Of heb je andere plannen?

VOORBEELDEN

Als je het vriendelijk vraagt, gaat de deur vanzelf open

Als = onderschikkend voegwoord

Onderschikking

De zinnen kunnen niet los van elkaar

Als je het vriendelijk vraagt. Gaat de deur vanzelf open.

Nevenschikking

Bij een nevenschikking, zijn de zinnen los van elkaar te gebruiken.

Voorbeeld:

Het wordt mooi weer vandaag en de paarden worden buiten gezet.

Losse zinnen: Het wordt mooi weer vandaag. En de paarden worden buiten gezet.

Onderschikking

Bij een onderschikking, zijn de zinnen afhankelijk van elkaar.

Kunnen niet los van elkaar voorkomen.

Voorbeeld:

Toen Anton nog in Amsterdam woonde, zag ik hem bijna nooit.

Toen Anton nog in Amsterdam woonde. Zag ik hem bijna nooit.

Kortom

- Samengestelde zinnen zijn zinnen met meerdere persoonsvormen

- Samengestelde zinnen kunnen nevenschikkend of onderschikkend zijn

-Nevenschikkend = de zinnen kunnen apart bestaan

-Onderschikkend = de zinnen kunnen niet apart bestaan

Vragen?

Aan de slag!

Wat: Opdracht 1 en 2 op blz 112, 113

Hoe: Alleen en in stilte

Hulp: steek je vinger op en ik kom helpen

Tijd? 15 minuten

Klaar? Pak je leesboek en ga lezen

Opdracht maken

Leerlingen worden aan de slag gezet door middel van een visueel WHHTUK-model.