8.3 Wat zijn jouw rechten en plichten?

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

8.3 Wat zijn jouw rechten en plichten?

Leerdoel 1

Je weet wat het verschil is tussen rechten en plichten.

Iedereen in Nederland heeft rechten en plichten. Wat is het verschil tussen een recht en een plicht?

Rechten en Plichten

• Zonder regels? Chaos 
• Oplossing: rechten en plichten
  
• Rechten: 
  - Je mag het doen, maar is niet verplicht
• Plichten:
  - Je moet het doen, anders is er een gevolg
• Dingen die niet mogen zijn ook een plicht

Leerdoel 2

Je weet welke verschillende overtredingen er zijn.

Wat is het verschil tussen een overtreding en een misdrijf?

Strafbaar feit of misdrijf?

• Houd je je niet aan de wet? --> strafbaar feit
• 2 soorten strafbaar feit:
  - Overtreding
  - Misdaad/Misdrijf
• Bega je een strafbaar feit? --> Ben je een dader
• Niet alles wordt ook gestraft, soms wordt iets gedoogd
  - strafbaar feit dat wordt toegelaten

Wat zijn gedoogde dingen in Nederland?

1. Softdrugs
2. Tatoeage onder de 18
3. Telefoneren op de fiets
4. Openbaar dronkenschap

Leerdoel 3

Je kunt uitleggen hoe de rechtspraak in een rechtbank werkt.

Welke mensen zitten allemaal in een rechtszaal bij een rechtszaak?

In de rechtbank

• In rechtbank worden mensen beoordeeld die een misdrijf/strafbaar feit zijn begaan. 
  
• Verdachte: Beschuldigde
• Advocaat: Probeert de verdachte te verdedigen
• Officier van Justitie: Probeert de verdachte te veroordelen
• Rechter: Controleert de feiten/de wet voor een oordeel

Wat voor soorten straffen kan de rechter allemaal geven?

Vervolging

• Taakstraf, geldstraf,  gevangenisstraf
  
• 2 soorten veroordeling: voorwaardelijk en onvoorwaardelijk
• Voorwaardelijk: Hele straf moet direct gebeuren
• Onvoorwaardelijk: Deel van de straf niet direct
• Bij goed/niet terugkerend gedrag wordt de rest kwijtgescholden
• Mensen met een stoornis krijgen tbs

Leerdoel 4

Je begrijpt het verschil tussen drie verschillende soorten recht.

Soorten rechtspraak

• Strafrecht, Burgerlijk recht en Bestuursrecht
• Strafrecht: tussen staat en verdachte
• Burgerlijk recht: tussen burgers en/of organisaties
  - Scheidingen, garantieregels
• Bestuursrecht: tussen burger en overheid
  - Aanleg van snelweg, belasting
• Ombudsman: onafhankelijk persoon die oordeelt

Een rechtszaak over de plaatsing van een schutting bij buren hoort bij:

1. Strafrecht
2. Burgerlijk recht
3. Bestuursrecht

Een rechtszaak over het stelen bij de supermarkt hoort bij:

1. Strafrecht
2. Burgerlijk recht
3. Bestuursrecht

Een rechtszaak over een verkeersongeluk hoort bij:

1. Strafrecht
2. Burgerlijk recht
3. Bestuursrecht

Een rechtszaak over de aanleg van windmolens voor groene energie hoort bij:

1. Strafrecht
2. Burgerlijk recht
3. Bestuursrecht

Huiswerk

Maken:

Paragraaf 8.3

Opdracht 1 tm 14