Ramadan en medicatie

RAMADAN

Wat weet je
over de Ramadan?

Filmpje : Wat is Ramadan?

https://www.youtube.com/watch?v=lQ0R0h9sauo

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

Ramadan

Het is de vastenmaand voor moslims. Moslims mogen dan tussen zonsopgang en zonsondergang niet eten en drinken. Dit hangt af van de stand van de maan. De Ramadan begon dit jaar op 11 maart en duurt 29 tot 30 dagen. Hij begint elk jaar op een andere datum. Hij begint steeds ongeveer 11 dagen eerder.

Wat betekent Ramadan?

1. Dat is een maand waarin moslims overdag nergens naartoe gaan.
2. Dat is een maand waarin moslims overdag niets eten en drinken.
3. Dat is een plaats waar moslims samen gaan eten en drinken.
4. Dat is een feest voor mensen met een bepaald geloof

Hoeveel dagen duurt de
ramadan?

1. 28 of 29 dagen
2. 29 of 30 dagen
3. 32 of 33 dagen
4. 30 of 31 dagen

Vasten

        Vasten 

Waarom vasten?

• Eigenschappen trainen zoals discipline, uithoudingsvermogen en vooral zelfbeheersing
  
• Respect te hebben voor anderen en voor God
  
• Begeerten en lusten beheersen
  
• Saamhorigheid
• Alle moslims hebben hetzelfde dagritme
  
• Medeleven met armen/anderen die minder bedeeld zijn
  
• Lichaam zuiveren
• Geeft hart rust en bevordert bloedsomloop
  

Vasten

Tijdens deze maand mogen moslims niet:

• Bekvechten of ruzie maken, ze mogen geen seks hebben, niet roken en niet eten of drinken van zonsopgang tot zonsondergang.
• Het breken van het vasten wordt ‘iftar’ genoemd. Veel moslims komen met familie bij elkaar om uitgebreid te eten in de avond. 
• In de ochtend staan moslim families meestal op rond 05:00 uur voor zonsopgang en eten een ontbijtachtige maaltijd genaamd ‘suhur’. Na deze maaltijd wordt het ochtend gebed verricht. 

Vasten kan zijn complete onthouding, dus dat je niet eet of drinkt. Maar ook dat je bepaalde producten niet eet of drinkt, zoals alcohol en vlees.

In de Islam wordt gevast om taqwa (godsvrucht) te verkrijgen en niet om mee te voelen met de armen. Mee voelen met de armen is een voordeel van vasten en niet het hoofddoel.

Vertel: Dat er in meerdere religies gevast wordt.

Binnen het Jodendom wordt het gevast op de Grote Verzoendag, de Dag van de Verwoesting van de tempel en de dag die voorafgaat aan het Poeriemfeest.

Binnen het Christendom wordt er 40 dagen tussen Aswoensdag en Pasen gevast.

Binnen Bahá' is geloof is de vastenperiode de laatste periode van negentien dagen (2 - 21 maart) voor het begin van het nieuwe jaar op de lentedag (Naw-Rúz).

Moet iedereen vasten ?

• Ouderen, mensen die op reis zijn, (mentaal)zieken, kinderen en mensen die zwanger zijn of borstvoeding geven hoeven niet te vasten.
•  Ook als iemand ongesteld is hoeft ze niet te vasten, deze dagen moeten wel ingehaald worden. 
• Mensen die niet chronisch ziek zijn en reizigers moeten ook hun gemiste dagen inhalen. 
  

Vasten & medicatiegebruik

• Risico bij dosering >2 maal daags
• Medicijnen die voor, tijdens of na de maaltijd moeten worden ingenomen -> denk aan medicatie die nuchter moet worden ingenomen of juist met voedsel
• Interacties waarbij er voldoende tijd tussen de middelen moet zitten 
• Smalle therapeutische breedte middelen ; Lithium en Lanoxin

Vasten & medicatiegebruik

• Vasten gedurende de eerste 6 maanden van de zwangerschap is schadelijk voor het ongeboren kind (lager geboortegewicht en mentale problematiek)
• Middelen waarbij therapietrouw belangrijk is; anti-epileptica, diabetes medicatie, antidepressiva, antispychotica
• Trombosemedicatie: INR extra laten prikken (voor, tijdens en na ramadan) Innemen na zonsondergang i.p.v. rond 17 uur

‘s ochtends prikken, ‘s avonds nieuw schema

Aanpassingen (iom. arts/apotheker)

• Kies indien mogelijk voor medicijnen die langer werken (MGA) zodat eenmaal daags innemen tussen zonsondergang en zonsopgang voldoende is
• Eenmaal daagse dosering of max. 2 x daags
  
•   Arts kan voor antibiotica kiezen die 1-2 x daags gedoseerd wordt
  
• De dosis van het geneesmiddel aanpassen
  
• Indien een medicijn sterker kan werken, als er minder gegeten wordt
  

Ramadan en diabetes

Bloedsuiker kan ontregeld raken door:

• Aanpassingen in de medicatie
  
• Medicatie zonder voedsel innemen
  
• Verandering innamemoment
  
• Doseringen overslaan
  
• Veranderingen in het dagritme
  
• Het aantal of grootte van de maaltijden
  
• Te vet of zoet eten
• Gevolg -> meer ziekenhuisopname

Ramadan en diabetes

• Groot risico op hypo’s door minder eten en drinken gedurende de dag.
  
• Risico's op hyper door te veel/ te vet/ te zoet te eten tijdens iftar
• Risico op uitdroging
• Adviseer zelfcontrole gedurende de eerste vier dagen het vasten
  
• Zelfmeting van glucose is nodig is en geen inbreuk op het vasten.
  
• Na de eerste vastenweek volstaat eenmaal per week een dagcurve.
  
• Beoordeel aan de hand van de dagcurves of het aangepaste medicatiebeleid gehandhaafd kan blijven of aangepast moet worden
  
• Adviseer het vasten te staken bij glucose <3,5 en >18mmol/l
  

Ramadan mubarak 

Een gezegende Ramadan toegewenst!

Waarom vinden moslims het belangrijk om te vasten?

1. Ze voelen een verbondenheid met arme en hongerige mensen.
2. Omdat ze dan eindelijk een keer naar de moskee kunnen gaan.
3. Omdat ze dan niet meer bang hoeven te zijn om straf te krijgen of ruzie te krijgen.
4. Door in de avond te eten ben je meer actief.

Patiënten die diuretica (plastabletten) gebruiken dien je het vasten af te raden

1. Waar
2. Niet waar

Bij tijdelijke vrijstelling dient het vasten op een later moment ingehaald te worden

1. Waar
2. Niet waar

Suikerfeest

Eid- ul Fitr

Moslims vieren hiermee het eind van de maand Ramadan waarin ze overdag niet mochten eten. Daarom wordt er nu flink uitgepakt: iedereen heeft een enorme hoeveelheid zoete hapjes ingeslagen. Om die reden wordt dit feest in Nederland ook wel het Suikerfeest genoemd.

Wanneer wordt het Suikerfeest gevierd?

1. Halverwege de Ramadan
2. Aan het begin van de Ramadan
3. Aan het einde van de Ramadan
4. Aan het begin en aan het einde van de Ramadan

Lees het stukje: 

Het einde van de Ramadan 

Wat is waar?
2 goede antwoorden mogelijk!

1. Kinderen krijgen soms cadeaus
2. Oudere mensen krijgen bloemen
3. Het Suikerfeest duurt 6 dagen
4. Het Suikerfeest duurt 3 dagen

Heb jij ooit gevast?

1. JA
2. NEE

Laat de leerlingen antwoorden via hun devices en bespreek de verdeling van de antwoorden ja en nee. 

Vasten kan zijn complete onthouding, dus dat je niet eet of drinkt. Maar ook dat je bepaalde producten niet eet of drinkt, zoals alcohol en vlees.
In de Islam wordt gevast om taqwa (godsvrucht) te verkrijgen en niet om mee te voelen met de armen. Mee voelen met de armen is een voordeel van vasten en niet het hoofddoel.

Vertel: Dat er in meerdere religies gevast wordt.

Binnen het Jodendom wordt het gevast op de Grote Verzoendag, de Dag van de Verwoesting van de tempel en de dag die voorafgaat aan het Poeriemfeest.

Binnen het Christendom wordt er 40 dagen tussen Aswoensdag en Pasen gevast. 

Binnen Bahá' is geloof is de vastenperiode de laatste periode van negentien dagen (2 - 21 maart) voor het begin van het nieuwe jaar op de lentedag (Naw-Rúz).

Zijn er nog vragen?