Didactiek Leereenheid 9 Les 1

• Didactiek
• MBO
• Studiejaar 2

Leereenheid 9

Leertheorieën

Wat is leren?

Rijping vs leren

Rijping: min of meer autonome ontwikkeling van het menselijk lichaam.

Leren: proces waarbij onder invloed van oefening of het opdoen van ervaring een relatief permanente verandering ontstaat.

Wat heeft te maken met de ontwikkeling van het menselijk lichaam:

1. Rijping
2. Leren

Kenmerken van rijping

Rijping:

• Heeft dus te maken met de ontwikkeling van het menselijk lichaam (spiergroei, baardgroei, tanden wisselen etc.)
• Staat onder invloed van allerlei omgevingsfactoren (Voeding & milieu 

Kenmerken van leren

Leren:

• Leren wordt gezien als een effect van oefening of ervaring opdoen, waarmee leereffecten als gevolg van enkel en alleen rijpingsprocessen worden uitgesloten
• Leereffect moet waarneembaar zijn
• Min of meer pemanentem duurzame verandering plaatsvinden
• Er is sprake van transfer

Rijping VS leren

Rijping

Leren

Baard in de keel 

De pushtechniek bij hockey

Haargroei

Lezen

Menstruatie

Rekenen

Samenhang tussen rijping en leren

Samenhang:

• Leren is het meest effectief in de zogenaame gevoelige periode
• Het tempo van rijping is voor iedereen min of meer verschillend
• Als een kind een bepaalde rijpingsgraad (bepaalde ontwikkeling door hebben gemaakt nog niet bereikt heeft, dan heeft oefenen geen enkele zin

Vormen van leren

1. Sociaal-affectief, cognitief & motorisch leren
2. Intentioneel & incidenteel leren

Intentioneel VS incidenteel leren

Intentioneel leren:

• Gevolg van een bewuste, doelgerichte activiteit. In dit verband wordt er gesproken over een gesloten (beweging)situatie. 

Incidenteel leren:

• Treedt als het ware vanzelf op als gevolg van ervaringen op gedaan in een bepaalder (beweging)situatie. Treedt meestal op in open situaties 

Zoek een foto op het internet die het intentioneel leren weergeeft.

Hier zie je een speelhal afgebeeld.
Vindt hier over het algemeen intentioneel leren of incidenteel leren plaats en waarom?

Sociaal affectief leren

Gaat over:

• Samenwerken
  
• Assertiviteit
  
• Kritiek geven en ontvangen
  
• Fair Play
  
• Accepteren, incasseren
  

Houdt in:

Het leren beheersen van sociaal-affectieve vaardigheden, die men voorheen niet beheerste, door oefening of het opdoen van ervaring.

Voorbeelden: samenwerken, luisteren, initiatief nemen, om kunnen gaan met winst en verlies, om kunnen gaan met (positieve en negatieve) kritiek.

Sociaal-affectieve doelstellingen

• Lastig te behalen/bereiken
  
• Zijn vaak moeilijker te concretiseren.
  
• Resultaat is moeilijker te meten.
  
• Bijna altijd betrekking op de langere termijn.
  
• Vele factoren bepalen het uiteindelijke resultaat. (thuissituatie, school etc.)
  

Welk van de volgende antwoorden hoort niet bij het sociaal-affectief leren tijdens een tikspel?

1. Toegeven dat je af bent
2. Weten dat je na 5 keer tikken, een nieuwe tikker moet kiezen
3. Samenwerking tussen 2 tikkers
4. Nieuwe tikker kiezen

Cognitief leren

• Gaat over kennis van en inzicht:
• Gezondheid en hygiëne
  
• Spelregels
  
• Tactiek
  
• Techniek en methodiek
  
• Voorbeelden:
  
• Analyseren van de techniek van de schoolslag
  
• Samenstellen van de methodiek van de lay-up
  

Omgaan met winst en verlies valt onder

1. Cognitief leren
2. Incidenteel leren
3. Sociaal affectief leren
4. Motorisch leren

Weten naar welk honk je de bal het beste kunt gooien bij honkbal

1. Cognitief leren
2. Incidenteel leren
3. Sociaal affectief leren
4. Motorisch leren

Als lesgever moet je rekening houden met de verschillende leerstijlen van de deelnemers als het om cognitie gaat. Wat bedoelen we daar eigenlijk mee? Noem een voorbeeld

Fasen van het motorische leerproces

Kwantiteit van de les

dosering	frequentie	variatie
hoeveelheid	aantal herhalingen	veranderingen
intensiteit, arbeid-rustverhouding

Dosering

• aantal bewegingsvormen moet overeenstemmen met de fase van het motorische leerproces.
• vermoeidheid beïnvloedt het leereffect negatief.
• massed practice: veel herhalingen/weinig rust.
• distributed practice: korte oefenmomenten afgewisseld met rustmomenten.
• A-cyclisch bewegingsverloop kun je volstaan met korte pauzes tussen de oefenmomenten.
  
• Cyclische bewegingen is het beter om wat langere rustperiode in te lassen.
  

Frequentie

• Resultaat van veel herhalen is dat bewegingen min of meer geautomatiseerd gaan verlopen.
  
  
• Optimale aantal herhalingen is afhankelijk van veel factoren:
  

1. Aard van de aan te leren beweging.
2. Niveau waar de beweging beheerst moet worden.
   
3. Aard van de deelnemer.
   

• Variatie

Is vanuit verschillende oogpunten belangrijk:

• Enerzijds werkt variëren stimulerend en vergroot het de motivatie;
  
• Anderzijds is het noodzakelijk om tot automatisering en stabilisatie te komen.
  

Welk van onderstaande antwoorden hoort niet bij de kwantiteit van de les?

1. omstandigheden
2. variatie
3. frequentie
4. dosering

Veel variëren werkt demotiverend

1. juist
2. onjuist