1.1 De atmosfeer: een omhulsel van gas (deel 2)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Startklaar V4? 

- Jas /capuchon uit

- Tas van de tafel

- Geen Chromebook open!

- Mobiele telefoons uit en in je tas

- Kauwgom in de prullenbak weggooien

- Leerboek, werkboek en schrift op je tafel

- Geen toilet bezoek!

Let op: log nog niet in op LessonUp!

Lesprogramma:

• Verder met H1.1
• Introductie H1.2
• LessonUp opdracht
• Filmopdracht
• Zelfstandig werk
• HW check

Lesdoel(en)

• Wat is het verschil tussen weer en klimaat?
• Wat is de samenstelling en opbouw van de atmosfeer?
  

• Waardoor zijn er variaties in de stralingsbalans?

Zon is belangrijkste bron van energie

Stralingsbalans = inkomende en uitgaande energie 

Stralingsbalans / energiebalans

Energiebalans (=stralingsbalans)

= evenwicht tussen hoeveelheid straling die aarde bereikt en hoeveelheid straling die atmosfeer verlaat

Dus een optelsom van:

+ de kortgolvige instraling (zonlicht) op aarde 

+  de naar het heelal teruggekaatste straling 

+  langgolvige uitstraling (warmte).

Variaties in de stralingsbalans

De hoeveelheid straling die een bepaald gebied op aarde ontvangt hangt af van:

breedteligging = hoe noordelijk of zuidelijk het ligt;

albedo = mate waarin zonlicht wordt weerkaatst;

gesteldheid aardoppervlak = water warmt minder snel op dan land.

Breedteligging

Land en zee

Albedo effect

Waarom is het op sommige plekken warmer?

Hoe wordt warmte teruggekaatst?

Breedteligging

Evenaar ligt op 0° NB/ZB:

• Zonnestralen vallen recht op aardoppervlak - kleine opp.
• 3x zoveel zonne-energie dan de polen

Nederland ligt op 52° NB

• Zonnestralen vallen schuin op aardopp. - groter opp. en  afstand 

Albedo

Albedo = het weerkaatsend vermogen van de aarde

= albedo effect

Verdeling warmte 

• Grote temperatuur-verschillen in breedte
• Verdeling warmte door windstromen en zeestromen 

Windsysteem op aarde

Kringloop van lucht: windsysteem

Wind stroomt van H -> L

lage luchtdruk gebieden ( L )	hoge luchtdruk gebieden ( H )
- rond de evenaar - rond 60° NB - rond 60° ZB	- poolgebieden - rond 30° NB - rond 30° ZB

Windsysteem 

Bekijk figuur 1.9

Gebruik de Keynote/aantekening 'Klimaten'

Bekijk figuur 1.1

Lesdoel(en) check

Aan het einde van de les kan je:

(2) beschrijven hoe de economie van Indonesië eruit ziet;

Pak je Chromebook en log in op LessonUp!

Wat is het verschil tussen weer en klimaat?

Exosfeer

Stratosfeer

Troposfeer

Thermosfeer

Mesosfeer

Niet overal op aarde is evenveel energie. Leg kort uit hoe dit kan en/of welke factoren hierin meespelen.

Op hoge breedte is het kouder ...

1. doordat de zonnestralen onder een grotere hoek invallen
2. het kouder omdat met omdat met elke 1000 m stijging de temperatuur met 6 graden afneemt
3. omdat daar de lucht ijler is
4. het kouder doordat de zonnestralen onder een kleinere hoek invallen

Zet de volgende sferen op de juiste volgorde (van beneden naar boven): I. thermosfeer, II. troposfeer, III. Exosfeer, IV. mesosfeer, V. stratosfeer

1. I - II - III - IV-V
2. V - I - II - III - IV
3. II - V - IV - I - III
4. V - I - III - II - IV

Lucht stroomt altijd van

1. noord naar zuid
2. zuid naar noord
3. hoge luchtdruk naar lage luchtdruk
4. lage lucht druk naar hoge luchtdruk

90^o NB

60 ⁰ NB

30^o NB

0^o 

Lagedrukgebied 

hogedrukgebied