Calamiteiten: brand en vermissing

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

 Calamiteiten

Calamiteit

Calamiteit

Een calamiteit of incident is een onvoorziene of onverwachte gebeurtenis die invloed heeft op de kwaliteit van de zorg. Een calamiteit kan tot de dood leiden of een ernstige schadelijk gevolg hebben voor een zorgvrager of zorginstelling. 

  

Welke calamiteiten in de zorg kan je tegenkomen?

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat een calamiteit is en welke calamiteiten je kunt tegenkomen in bepaalde branches.
• Je benoemt hoe je een bijdrage kunt leveren aan het waar mogelijk voorkomen van onvoorziene- en crisissituaties die veroorzaakt worden door calamiteiten.
• Je kunt benoemen hoe je een calamiteit op de juiste manier meldt
• Je benoemt hoe je bij calamiteiten inventief, snel en adequaat handelt volgens de voorgeschreven procedures, de wettelijke richtlijnen en afspraken van de organisatie.
• Je weet hoe de volgende calamiteiten kunnen ontstaan, welke preventieve maatregelen er zijn en hoe je moet handelen bij: brand, virus- en infectiecalamiteiten, vermissing/ ontvluchting, oververhitting/ uitdroging.
• Je benoemt hoe je bij calamiteiten helder en eenduidig kunt communiceren met anderen.
• Je benoemt hoe je bij calamiteiten kunt samenwerken met de betrokken overheidsinstanties.
• Je benoemt hoe jij je eigen grenzen en gevoelens kunt hanteren tijdens en na een crisissituatie.
• Je benoemt hoe je de calamiteit kunt evalueren met zorgvrager(s), collega's en betrokkenen, en afspraken kunt maken om herhaling te voorkomen.

Brand

Handelen bij brand

Algemeen stappenplan bij brand

Stap 1	Alarmeren: sla een brandmelder in of bel het interne alarmnummer. Neem en blusmiddel mee.
Stap 2.	Ga naar de plaats van de calamiteit. Kijk wat daar precies fout gaat.
Stap 3.	Breng personen in veiligheid, naar een veilig compartiment. Ook de personen die om de brand heen staan.
Stap 4.	Kleine brand: proberen te blussen.
Stap 5.	Grote brand: deur dicht. Afdeling ontruimen. Wacht op bhv/ brandweer.

Brandveiligheid en brandpreventie

Veiligheidseisen:

• het maken van genoeg nooduitgangen;
• het gebruiken van brandwerend materiaal;
• het bouwen van verschillende brandcompartimenten, zoals in veel ziekenhuizen en andere grote gebouwen;
• het aanbrengen van hoofdafsluiters;
• nooduitgangen en vluchtplannen met verlichte pictogrammen aangeven;
• brandmelders en rookmelders ophangen.

De zorgprofessional - rol en taken

Preventie

• Herkennen brandonveilige situaties
• Voorkomen brandonveilige situaties
• Voorlichting

Bij brand

• Alarmeren
• Brandprocedure kennen
• Ontruimen en evacueren

Wat is er misgegaan?

Vermissing of ontvluchting

Vermissing of ontvluchting is een incident waarbij een zorgvrager het kliniekgebouw of het terrein zonder toestemming heeft verlaten of een incident waarbij een zorgvrager tijdens een beveiligd transport (vervoer) is ontvlucht. 

Bij welke doelgroep zou je deze calamiteit kunnen tegenkomen?

Handelswijze bij vermissing/ ontvluchting

• Informeer je leidinggevende en de receptie dat de zorgvrager zoek is.
• Doorzoek alle ruimtes in de zorginstelling. Kijk ook in kasten, toiletten enzovoort.
• Zoek in de omgeving van de zorginstelling.
• Zoek uit wie de zorgvrager als laatste heeft gezien en waar hij de zorgvrager heeft gezien.
• Waarschuw collega’s en mensen in de buurt om uit te kijken naar de zorgvrager. Gebruik hierbij een foto van de zorgvrager.
• Denk intussen na waar de zorgvrager zou kunnen zijn of waar hij naartoe gegaan zou kunnen zijn (een vriend/vriendin of familielid bijvoorbeeld).
• Als je de zorgvrager na één uur nog niet hebt gevonden, ga dan naar de directie van de zorginstelling. De directie kan de familie (en eventueel de politie) inlichten.

Risco

Er is een extra groot risico op vermissing of ontvluchting:

• wanneer een zorgvrager onvrijwillig wordt opgenomen;
• wanneer een zorgvrager zich regelmatig niet aan afspraken houdt (bijvoorbeeld te laat terugkomen van verlof).

Maar ook bij een vrijwillige opname kan er een groter risico op vermissing zijn. Denk aan zorgvragers die zich gemakkelijk laten beïnvloeden door mensen in hun omgeving die misbruik van ze willen maken.

Voorzorgsmaatregelen bij Alzheimer en dementie

• SOS-ketting of SOS-armband, visitekaartje, adreslabels etc.;
• Laat de mensen in de buurt weten dat de zorgvrager dement is en kan gan dwalen.
• Zoek uit naar welke plekken de zorgvrager loopt als hij gaat dwalen.
• Informeer de wijkagent over de situatie.  

Terugblik op deze les