2.1 politiek en burgerschap griekse wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

2.1, Politiek en Burgerschap

KA:

4. De ontwikkeling van het wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaten.

Staatsvorm waarbij de macht bij een persoon ( koning) ligt

Macht is erfelijk

Koning heeft verantwoordelijkheid over het bestuur 

Staatsvorm waarbij de macht bij een persoon ligt, maar waarbij hij deze macht niet legitiem (wettig) heeft verkregen.  

Is vaak in het begin populair (omdat hij een ongewenste situatie heeft opgelost)

Regering door de adel. 

Kleine groep mensen hadden de macht en beslissen.

Regering van een kleine groep die niet perse van adel zijn. (bijvoorbeeld de slimsten of rijksten)

Belangrijke politieke beslissingen in de stad werden genomen door een volksvergadering.

Monarchie

Tirannie

Aristocratie

Oligarchie

Democratie

Lesplanning:

• Uitleg lesstof (kolonies en politiek in de Griekse wereld)
• Aan het werk met opdrachten
• Afsluiting

Doel:

• Kunnen uitleggen wat een Griekse kolonie was en wat de relatie was met het 'moederland'
• Kunnen uitleggen van verschillende staatsvormen in Griekenland aan de hand van Athene en Sparta

Kolonies buiten Griekenland 

• Een kolonie is een gebied van een land buiten dat land

• Griekenland is door het droge klimaat en de rotsachtige grond erg onvruchtbaar (slechts 20% is geschikt voor landbouw)

• Een mislukte oogst betekende al snel een hongersnood

Oplossing

• Sommige Grieken trokken weg, op zoek naar een beter leven

• Rond 750 v. Chr. hadden de Grieken kolonies in Spanje, Italië en Turkije

Magna Graecia

Cultureel verenigd

• Zelfde taal
• Zelfde goden
• Zelfde epos(sen)
  (heldenverhalen)

De Atheense democratie

• 561-527 B.C., Tiran Peisistratos
• 509 B.C., Athene verdrijft laatste tiran
• --> Democratie (Demos & Kratos)
• Alleen mannen met burgerrecht

De Atheense Democratie

• Volksjury (loten)
• Raad van 500 (dagelijks bestuur)
  
• volksvergadering (directe democratie)

• Schervengericht / Ostracisme 

Einde Griekse Stadstaten

• Ionische steden (Turkije), Perzische rijk (6de eeuw v.Chr.)
• Opstand met hulp van Athene
• Athene vs Sparta (430-404 v.Chr.)
•  338 v.Chr., Koning Philippos (Macedonië) 
• Alexander de Grote (334 v.Chr.)

Maken uit het boek (2.1):

opdrachten: 1, 2, 3, 4, 6, 7, 9

Hoe: zacht overleggen

Hoelang: 20 minuten

Hulp: Vinger opsteken

Klaar? Tekst 2.2 alvast doorlezen

De Grieken stichtten koloniën.
Waarom deden ze dat?

Welk bestuur had de stad Athene?

1. Oligarchie
2. Democratie
3. Keizer
4. Tirannie

I. Athene lag in Griekenland, Sparta niet.
II. Athene was een stadstaat, Sparta niet.

1. stelling I is juist, stelling II is onjuist.
2. stelling I is onjuist, stelling II is juist.
3. Stelling I en II zijn allebei juist
4. Stelling I en II zijn allebei onjuist