6.2 De Gouden Eeuw van Nederland (deel 1 en deel 2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

H6 Regenten en vorsten

6.2 De gouden Eeuw van Nederland

Deel 1

Leerdoel: 

Aan het einde van deze les kun je aangeven op welke manier de Republiek geregeerd werd en hoe deze tot grote bloei kwam

1588

• Republiek der zeven verenigde Provinciën
• Geen koning, geen centraal bestuur
  

Regenten

• Rijke koopmannen die bestuursmacht kregen
  
• in stedelijke, gewestelijke en plattelandsbesturen
• verdeelden de baantjes in een kleine kring van families

Leg uit waarin het bestuur van de Nederlanden verschilde van dat van andere landen.

Johan van Oldenbarnevelt (1568-1619)

Johan de Witt 

(1653-1672)

Raadspensionaris (eerst landsadvocaat)

voorzitter van de Staten van Holland

Stadhouder

• opperbevelhebber van leger en vloot
  
• meebeslissen over benoeming van nieuwe regenten
• 1650-1672 stadhouderloos tijdperk

Conflict Maurits en van Oldenbarnevelt

1619: Oldenbarnevelt onthoofd

stadhouder Willem III

Gebroeders de Witt

Rampjaar 1672

Rampjaar 1672

Republiek aangevallen door:

- Engeland

- Frankrijk

- De bisschoppen van Münster en Keulen

"Het volk was redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos"

Onenigheid

• Oranjegezinden
• willen stadhouder die soeverein wordt
• Willem Frederik van Nassau (Fr en Gr)

Onenigheid

• Staatsgezinden
• geen stadhouder (1650-1672)
• Macht aan de gewestelijke staten
• Holland, Zeeland

Waarom was de stadhouder van Holland meestal de machtigste man van de Republiek?
Noem 4 argumenten!

Welvaart in de Republiek

Moedernegotie

• Gebrek aan voedsel in Republiek
• handel met Oostzeegebied
• Vraag en aanbod: Stapelmarkt  Nederlandse handelaren slaan goedkoop graan op en verkopen bij een misoogst 

De moedernegotie maakte commerciële en gespecialiseerde landbouw in de Republiek mogelijk. Leg dit uit!

De Hollandse steden profiteerden economisch van de Spaanse verovering van Antwerpen. Geef 2 voorbeelden!

Val van Antwerpen

(1585)

Gevolgen:

- Veel immigranten naar Amsterdam

- Handelscontacten : handel van Antwerpen naar Amsterdam

- Nijverheid neemt toe

- In Amsterdam handel in luxeproducten

De cultuur

Schilderkunst

Burgers als opdrachtgevers

Familieportretten, stillevens, zeegezichten en dagelijks leven

Wetenschap

Hugo de Groot

Christiaan Huygens

Jan Leeghwater

Descartes

Gewetensvrijheid