Bs 12.6: Afweer

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Thema 12       De bloedsomloop

Wat doen we vandaag?

-Uitleg basisstof 12.6

-Aan het werk

-Herhalen

Leerdoel

• Ik kan beschrijven hoe je je tegen ziekteverwekkers kunt beschermen.

lichaamsvreemd

Lichaamsvreemde stoffen = alle stoffen die niet in je lichaam thuis horen.

Denk aan: speeksel van een ander (door zoenen), gif, bacteriën, virussen, bloed van een ander.

Ziekteverwekkers = bacteriën/ virussen waarvan je ziek wordt

• Huid
• Slijmvliezen/ trilharen
• Maagsap
  

Bescherming

tegen een infectie

Bestrijden van een infectie

Onschadelijk maken ziekteverwekker

Vorming van antistoffen

Koorts

Ziekteverwekkers dringen je lijf binnen, je lichaamstemperatuur stijgt. Ziekteverwekkers kunnen daardoor minder goed groeien.

Antiobiotica = stoffen waar bacteriën van doodgaan. Virussen en schimmels gaan niet dood van antibiotica.

 1) ziekteverwekker in het lichaam --> je wordt ziek

2) antistoffen worden gemaakt -->  je wordt beter 

Immuun

1) ziekteverwek-ker komt voor de 2de keer in je lichaam

2) er worden veel sneller antistof-fen gemaakt en je wordt niet of veel minder ziek

immuum

Immuniteit

Natuurlijke immuniteit
Door het te krijgen  (Waterpokken)

Kunstmatige immuniteit 

Inenting/Vaccinatie --> klein beetje ziekteverwekker 

(verzwakt) wordt ingespoten --> bloedcellen maken antistoffen

Aantekening

afweer: Bescherming van het lichaam tegen ziekteverwekkers.

antibiotica: Medicijn tegen bacteriën.

antistof: Stof die een lichaamsvreemde stof bedekt en onschadelijk maakt.

immuun: Niet vatbaar voor een bepaalde ziekteverwekker.

inenting: Zorgt ervoor dat witte bloedcellen weten welke antistoffen ze moeten maken tegen een bepaalde ziekteverwekker.

Aan het (huis)werk

-Lees blz. 134 t/m 136

-Mk bs 12.6 opdr 1, 2, 4, 5, 6

-Oefen: https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Hart/hartonderdelen.htm#google_vignette

https://biologiepagina.nl/2en3/Bloedsomloop/Matchoefeningen/bloedvaten/bloedvaten.htm

              

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedplasma

Bloedplaatjes

Een bloedvat heeft overal kleppen.
Welk soort bloedvat is dit?

1. Slagader
2. Ader
3. Haarvat

In welke vaten vindt uitwisseling van zuurstof, voedingsstoffen, koolstofdioxide en andere afvalstoffen plaats?

1. Aders
2. Slagaders
3. Haarvaten
4. Lymfevaten

Sleep de onderdelen van het hart naar de juiste plek.

linker kamer

linker boezem

rechter boezem

rechter kamer

aorta

longader

holle ader

longslagader

hartklep

halvemaanvormige klep

Het hart pompt zuurstofrijk bloed in de:

1. Longslagader
2. Longader
3. Aorta
4. Holle ader

Hoe noemen we de grootste lichaamsslagader?

1. longslagader
2. aorta
3. holle ader
4. longader

In de afbeelding zie je een buitenaanzicht van het hart. Een verstopping van een kransslagader kan gevolgen hebben voor de werking van het hart.

Wanneer zijn de gevolgen het grootst: bij een verstopping op plaats 1 of bij een verstopping op plaats 2?

1. Plaats 1
2. Plaats 2

Sleep de namen naar de juiste bloedvaten 

4

1

2

5

3

6

7

8

Nierslagader

Longader

Leverader

Poortader

Aorta

Longslagader

Beenader

Halsslagader

Hoe krijgen de nieren
zuurstofrijk bloed?

1. Door de nierader
2. Door de poortader
3. Door de nierslagader
4. Door de nierhaarvaten

Waardoor verdwijnt het bloed
vanuit je arm?

1. Door de armader
2. Door de poortader
3. Door de armslagader
4. Door onderste holle ader

Het bloed neemt koper op uit het voedsel en vervoert het naar de lever.

Het bloedvat dat bloed vanuit de darmen naar de lever vervoert, is in de afbeelding aangegeven met nummer 11. 

Hoe heet dit bloedvat?  

darmslagader

leverader 

leverslagader

poortader

In welke richting stroomt de lymfe in het lymfe vat van de afbeelding?

1. De lymfe stroomt richting linksonder (pijl Q)
2. De lymfe stroomt in de richting rechtsboven (pijl P)
3. De stroomrichting van de lymfe is niet uit de tekening af te leiden

Fase 1

 Samentrekken boezems

Fase 2

Samentrekken kamers

Fase 3

Hartpauze

Haarvat

Rode bloedcel

Weefselvloeistof

Bloedplasma